شهر
فاجعه تکرار نشد
درباره تفاوت‌های آتش‌سوزی در ساختمان وزارت نیرو با آنچه برای پلاسکو رخ داد
عباس ثابتی راد\خبرنگار:
53ساعت آتش و دود. 53 ساعت التهاب. ساختمانی که تصور می‌رفت پلاسکویی دیگر باشد، حالا ایستاده است. اگرچه سست. اما دست‌کم فاجعه تکرار نشد. تلاش نیروهای آتش‌نشانی، شهرداری، انتظامی و مسئولان و مدیران مختلف، بالاخره نتیجه داد و ساختمان وزارت نیرو در حوالی میدان ولیعصر فاجعه 30دی‌ماه سال 95را تکرار نکرد. حالا بعد از گذشت 53 ساعت تلاش گسترده و تدابیر ویژه و جلسات متعدد، شهر در آرامش است و دیگر نشانی از اشکی بر چشمی نیست.
شهردار تهران در پیامی از تلاش‌های صورت گرفته برای مبارزه بی‌امان آتش‌نشانان با آتش ساختمان اداری میدان ولیعصر و جلوگیری از تکرار اتفاق مشابهی چون پلاسکو تشکر کرد؛ «سرانجام 2شبانه روز مبارزه بی‌امان آتش‌نشانان جان بر کف با آتش و دود، در ساختمان اداری میدان ولیعصر به ثمر نشست و شعله‌های سرکش آتش خاموش شدند و برخلاف پیش‌بینی‌ها از تکرار اتفاقی مشابه حادثه ساختمان پلاسکو پیشگیری شد.
بدیهی است عملیات لکه‌گیری آتش و شعله زنی و ایمن‌سازی کامل ساختمان انجام شد. از آتش‌نشانان قهرمان، اعضای محترم شورای اسلامی شهر تهران، عوامل معزز قضایی و انتظامی، خبرنگاران عزیز و همکاران پرتلاشم در مجموعه شهرداری تهران که در 2روز گذشته در صحنه حضور فعال و مؤثر داشتند، صمیمانه قدردانی می‌کنم.» سخنگوی سازمان آتش‌نشانی پس از پایان عملیات اطفای حریق ساختمان دولتی وزارت نیرو در ولیعصر گفت: «پس از لکه‌گیری و ایمن‌سازی، ساختمان در اختیار مالکان قرار گرفت. پس از اتمام این مرحله حداکثر 24ساعت فرصت است تا کارشناسان نسبت به بازدید و بررسی ساختمان‌ها و ارائه پاسخ‌های لازم اقدام کنند. حضور افراد در ساختمان‌های اطراف که تخلیه شده‌اند هم منوط به پاسخ کارشناسان است.» جلال ملکی گفت: «اگر کارشناسان حضور افراد در ساختمان‌ها را پرریسک اعلام کنند باید نسبت به اسکان آنان اقدام شود. وصل آب، برق و گاز ساختمان‌ها اگر ضرری نداشته باشد، منعی ندارد، اما در مورد ساختمان وزارت نیرو تا زمانی که به‌طور کامل رفع خطر نشود اجازه نصب این خدمات وجود ندارد.»
همه اقدامات صورت گرفته
در طول 53ساعت گذشته اقدامات گسترده‌ای برای سرپا نگه‌داشتن ساختمان و افزایش ایمنی صورت گرفته است. علاوه بر تلاش گسترده آتش‌نشانان در گروه‌های 5نفره، بزرگ‌ترین چالش برای نجات ساختمان، پایین آوردن دمای بالای 500درجه طبقه منفی 4بود. نصب دستگاه مخصوص حساس به ارتعاش ساختمان، تشکیل ستاد بحران و اجرای دقیق عملیات اطفای حریق، تشکیل ستادهای مختلف اجرایی در محل حادثه، حضور مستقیم شهردار تهران، رئیس و اعضای شورای شهر، نمایندگان مجلس، فرماندار و بسیاری از مسئولان در محل حادثه و نظارت دقیق بر فعالیت و رهبری عملیات زیرنظر شهرداری تهران نتیجه‌ای تحسین برانگیز در برداشت.
مقابله با آتش بی‌مهار
داغ پلاسکویی دیگر روی دست شهر نماند. حالا تمامی ساختمان‌های غیرمقاوم که نسبت به هشدارهای شهرداری بی‌تفاوتند باید پا پیش بگذارند تا فاجعه‌ای دوباره رخ ندهد. درست است که شهرداری با تمام تلاش و ظرفیت از بروز یک فاجعه دیگر جلوگیری کرد و دیگر اینکه رویکردی عملی برای برخورد با یک آتش‌سوزی مهار گسیخته توانست، ساختمانی 13طبقه را نجات دهد، اما ای کاش مالکان ساختمان‌های بلندمرتبه به هشدارهای شهرداری بیشتر توجه کنند تا شهر دوباره دستخوش التهاب نشود. شهری که خاطره تلخ پلاسکو را در ذهن دارد و داغش هنوز باقی است.
مثل پلاسکو با سرنوشتی متفاوت
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی از پایان عملیات 53ساعته آتش‌نشانان فداکار برای نجات ساختمان وزارت نیرو در میدان ولیعصر تهران خبر داد. جلال ملکی گفت: «شاید در مواردی این ساختمان به پلاسکو شباهت داشته باشد؛ البته این ساختمان دو طبقه کمتر از پلاسکو بود و قدمت آن نیز چند سال از پلاسکو کمتر بود. مهندسان این ساختمان اظهار کردند که 18سال قبل این ساختمان مقاوم‌سازی و بسیار سبک شده و هزار و 800تن بار اضافه از آن برداشته شده است.» از نظر او تشابه ساختمان شرکت برق حرارتی وزارت نیرو با ساختمان پلاسکو بسیار زیاد بوده‌است؛«در حریق ساختمان‌هایی که اسکلت فلزی دارند با توجه به مقدار دمایی که در دل آتش است و با توجه به‌شدت حرارت آتش که اگر حرارت تا 500درجه برسد، مقاومت خود را تا 50درصد از دست می‌دهد و اگر به 600درجه برسد به یکباره بعد از مدتی می‌تواند منجر به تخریب شود از تجربه تلخ پلاسکو استفاده کردیم و از بهترین روش استفاده کردیم؛ آن هم در ساختمانی که حدود 45ساعت در آتش بود.» ملکی افزود: «حساسیت حول محور ساختمان‌های بلندمرتبه زیاد است؛ مخصوصاً این ساختمان که در فضای مجازی به برادر پلاسکو معروف شده بود. حریق بسیار بزرگ بود و اگر کوتاهی صورت می‌گرفت، چه بسا از پلاسکو بدتر می‌شد. از لحاظ عمودی 13متر و از لحاظ راه پله 20متر زیر زمین رفتیم که واقعا کار سختی بود. تمام تدابیر را لحاظ کردیم تا بدون تلفات جانی عملیات را به پایان برسانیم. ساختمان پتانسیل تخریب داشت و اگر از مشاوره‌ها به خوبی استفاده نمی‌کردیم، نمی‌توانستیم آتش را مهار کنیم. با اینکه بچه‌ها از جان مایه گذاشتند.» سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران گفت:« امسال برای آخرین بار به ساختمان اخطار دادیم و اتفاقا اگر سیستم به‌طور کامل فعال بود هشدار‌می‌داد.»
نظر نهایی مهندسان درباره ادامه فعالیت ساختمان وزارت نیرو امروز اعلام می‌شود
کارشناسان فنی سازمان نظام مهندسی و مشاوران و مهندسان سازه شرکت برق حرارتی وزارت نیرو امروز پس از بررسی‌های فنی نسبت به میزان آسیب ناشی از حریق به ساختمان 13طبقه میدان ولیعصر و نیز امکان بهره‌برداری و فعالیت از ساختمان‌های مجاور نظر می‌دهند. به گزارش روابط عمومی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، دکتر احمد صادقی، جانشین شهردار در شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران صبح چهارشنبه پس از پایان عملیات اطفای حریق در جلسه ستاد مدیریت بحران منطقه 6درباره مصوبات اعضای این ستاد گفت: «در این جلسه مصوب شد بلافاصله پس از اعلام رسمی پایان عملیات اطفا از سوی سازمان آتش‌نشانی، بررسی‌های فنی از سوی مهندسان آغاز شود. همچنین مقرر شد که خدمات مربوط به حوزه‌های ایمنی، انتظامی و ترافیکی کماکان تا پایان کامل عملیات از سوی ستاد مدیریت بحران منطقه6 ادامه پیدا کند، کماکان 2دستگاه آمبولانس از سوی مرکز اورژانس تا اعلام پایان عملیات در محل مستقر شوند و شرکت برق حرارتی وزارت نیرو پاسخگوی پرسش‌های اهالی محل و رسیدگی به مسائل آنان باشد. با توجه به آسیب وارده به این ساختمان کماکان هتل واقع در محل حادثه از پذیرش مسافر منع شده و پس از پایان بررسی‌های فنی تصمیم جدید در این خصوص اتخاذ خواهد شد.
