اگر مطبوعات ناقد باشند جامعه احساس سربلندی می‌کند

عبدالرسول وصال یکی از پیشکسوتان مطبوعاتی و مدیر مسئول روزنامه‌هایی چون شهروند و آینده نو معتقد است، با چالش تاریخی «عدم‌علاقه جامعه به فرهنگ مکتوب» مواجه هستیم. او در گفت‌وگویی با سایت شفقنا گفت: «در جامعه ما بی‌سوادی حاکم است و این بی‌سوادی زیر پوشش رسانه‌های نوین مخفی شده و به همین دلیل ما به ضعف خود و فرزندانمان پی‌ نمی‌بریم. متأسفانه حاکمیت فکر می‌کند با ایجاد چند روزنامه جناح راست و چپ مشکل مطبوعات حل می‌شود. اگرچه من روزنامه‌های منتقد دولت را لازم می‌دانم ولی باید مصونیتی که برای حرف‌زدن و انتقاد کردن آنها وجود دارد، در مطبوعات جناح مقابلشان هم وجود داشته باشد. ولی می‌بینم که گاهی به‌خاطر یک جمله یا خبر کوتاه باید به دادگاه بروند و آنچنان فضای ترس بر سرشان سوار می‌شود که دچار خودسانسوری می‌شوند.

او گفت:« اگر مطبوعات ناقد باشند جامعه احساس سربلندی، بالندگی و استقلال می‌کند. مطبوعات فاقد نقد، کارآمد نیستند. متأسفانه ما دچار فضای ناکارآمدی شدیم و این فضای ناکارآمد در رسانه‌های ما هم رسوخ کرده است. چون خنثی بودن، خطر کمتری دارد ولی باید توجه داشته باشید که خنثی بودن برای مخاطب جذابیتی ندارد.» وصال معتقد است:« هیچ رسانه‌ای بدون خطا نیست. ما گزارش‌هایی در برخی روزنامه‌ها داریم که اساس تحقیقی ندارند و گاهی اوقات کپی پیست هستند و ارزش خواندن ندارند، ولی من معتقدم دلیل این مسئله به ضعف و بنیه مالی آن رسانه برمی‌گردد. اگر خبرنگار بخواهد درباره یک معضل، کار تحقیقی خوبی انجام دهد نه اطلاعات به او داده می‌شود، نه کسی پاسخگو است و نه اینکه مدیر رسانه‌اش آنقدر هزینه می‌کند تا خبرنگارش بعد از یک ‌ماه یک گزارش چند صفحه‌ای به او بدهد. این ضعف ناشی از فضای کسب و کار رسانه است.»

وصال دلیل تیراژ بالای مطبوعات در گذشته را نبود رسانه‌های نوین و بالا گرفتن التهابات خبری در آن دوران می‌داند و می‌گوید: ما در گذشته رسانه‌های نوین نداشتیم و فقط چند رسانه مکتوب بودند. حتی تیراژ‌های بالایی هم که به آنها اشاره می‌شود برای دورانی است که التهابات خبری حاکم بود. البته قبل از انقلاب روزنامه‌هایی مثل آیندگان، رستاخیز و... تیراژ‌های خوبی داشتند و این مسئله هم دلیل خاصی داشت. به‌عنوان مثال، رستاخیز روزنامه تحقیقاتی و پرباری بود. این مدیر رسانه‌ای باسابقه تأکید می‌کند: خبرنگار باید با جامعه ارتباط داشته و از مشکلات مردم آگاه باشد. بخشی از این آگاهی و شناخت را می‌توان از طریق رسانه‌های نوین کسب کرد ولی استخراج سوژه الزاما توییت ترند نیست. در مطبوعاتمان یک جو زدگی درست شده که هرچیزی ترند شد به سمتش می‌روند.