سوغات زنگنه از وین؛ اوپک بدون ایران تصمیم‌ می‌گیرد؟

یکجانبه‌گرایی اگر بد است، برای همه بد است؛ چه آمریکا باشد و چه روسیه. اینکه عربستان یک‌بار به فرمان آمریکا بخواهد فرمان تصمیم‌گیری در اوپک را به سمت دیگری بچرخاند یا اینکه با توافق روسیه قصد انفعال اوپک را داشته باشد، فرقی نمی‌کند، حرف ایران که از زبان زنگنه جاری می‌شود، یکی است؛ نه به یکجانبه‌گرایی. او با همین منطق جلوی توافق پنهانی ولیعهد عربستان و رئیس‌جمهور روسیه برای ملزم‌کردن کشورهای عضو این سازمان در ارتباط با منشور همکاری اوپک و غیراوپک را گرفت تا سرانجام اعضای اوپک به این نتیجه برسند که این منشور الزام‌آور نیست. افزون بر اینکه زنگنه توانسته ایران را از طرح کاهش سقف تولید اوپک معاف کند تا در روز مبادا و با برداشته‌شدن تحریم‌ها، به هر میزان که بتواند، نفت صادر کند.

این یک روی سکه نشست‌176 اوپکی‌هاست و در ارزیابی‌های اولیه‌ نشان می‌دهد دیپلماسی زنگنه جواب داده و به نوشته تریبون‌های رسمی مدافع وزارت نفت، او با دست پر برگشته است؛ اما رمزگشایی از نشست 2روز گذشته در وین اتریش و نشست‌های آینده نشان خواهد داد که پشت پرده توافق اوپک و غیراوپک چیست و آیا در توافقی نانوشته، روسیه و عربستان در حال تغییر زمین بازی هستند تا در این شرایط تنها ایران تماشاچی بازی دیگران باشد. هرچند اعضای اوپک در تلاش بودند تا با اجماع، منشور همکاری را به تصویب برسانند که می‌توانست استقلال اوپک را به خطر بیندازد، اما زنگنه با رأی منفی خود اجازه تصویب پیشنهاد مطرح‌شده از سوی عربستان را نداد و اعضای دیگر برای راضی‌کردن ایران نهایتا مصوب کردند تا مصوبات اوپک و غیراوپک در تعارض با اساسنامه اوپک نباشد. مقامات روسیه هم که دیدند توافق پوتین و محمد بن‌سلمان در ژاپن دردسرساز شده، اعلام کردند این کشور در پی تعیین پیش از موعد خروجی اوپک نبوده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ ریاست‌جمهوری روسیه گفت: بیانیه رئیس‌جمهوری این کشور در مورد آمادگی روسیه و عربستان برای تمدید توافق کاهش تولید، تنها منعکس‌کننده موقعیت 2کشور و نه به‌معنای از پیش تعیین‌کردن خروجی مذاکرات وین بوده است. هرچند شانا، ارگان رسمی وزارت نفت دلیل طولانی‌شدن نشست وزرای نفت اوپک را اختلاف بر سر چگونگی نهادینه‌کردن همکاری اوپک و غیراوپک اعلام کرده اما ظاهرا دلجویی الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه هم نتوانست موضع وزیر نفت ایران را تغییر دهد. با این حال نشست ابوظبی با چه هدفی قرار است بین وزرای نفت عضو اوپک و غیراوپک برقرار شود. یک منبع آگاه در یکی از هیأت‌های اوپک گفت: نشست بعدی کمیته رصد وزرای اوپک پلاس قرار است ‌‌ماه سپتامبر و در ابوظبی برگزار شود. اعضای این کمیته نمایندگان 8کشور روسیه، عربستان، امارات، کویت، الجزایر، ونزوئلا، عراق و قزاقستان هستند و ایران در این نشست حضور نخواهد داشت. البته ثامر غصبان، وزیر نفت عراق گفته جلسه بعدی اوپک پلاس،‌ 5 و‌ 6 ‌ماه دسامبر در وین برگزار خواهد شد.

زنگنه: فعلا اوپک تصمیم‌گیرنده است‌
وزیر نفت پس از پایان نشست اوپک گفت: منشور همکاری کشورهای اوپک و غیراوپک الزام‌آور نیست و تأثیری در مکانیسم‌های عملیاتی و تصمیم‌گیری‌های اوپک ندارد و هیچ تعهدی برای کشورها ندارد، ضمن اینکه به کشورها اجازه داده شد درصورت لزوم، مجوزهای لازم را از دولت‌ها و مراجع بالاترشان بگیرند. زنگنه یادآور شد: اوپک همچنان پابرجاست و این منشور و اصول و متن آن هیچ تأثیری بر اوپک ندارد. وی اعلام کرد: ایران همچون گذشته، از کاهش تولید نفت معاف شده است.

   شب ‎و روز برای دور‌زدن تحریم‎ها تلاش می‎کنیم

وزیر نفت در گفت‎وگو با بلومبرگ، تأثیر منفی تحریم‎ها را بر اقتصاد ایران رد نکرد و گفت: البته این تأثیرگذاری به‌معنای آن نیست که ما مقاومت نمی‎کنیم؛ ما شب ‎ و روز تلاش می‎کنیم تا راه‎هایی بیابیم که تحریم‎ها را دور بزنیم و نفت خود را صادر کنیم. بیژن زنگنه در این گفت‎وگو که پیش از برگزاری نشست کشورهای اوپک و غیراوپک انجام شد، در پاسخ به این پرسش که «آیا تحریم‎ها به اقتصاد ایران آسیب زد‎ه‎اند؟»، گفت: بی‎تردید، تحریم‎ها تأثیری منفی بر اقتصاد ما داشته است، اما این به آن معنا نیست که ما در برابر این تحریم‌های ناعادلانه و غیرقانونی که آمریکا به ایران تحمیل کرده است، مقاومت نمی‌کنیم. ما مقاومت می‎کنیم و شب ‎و روز تلاش می‎کنیم تا راه‎هایی بیابیم که تحریم‎ها را دور بزنیم و نفت خود را صادر کنیم.