عبور از خط سرخ

جواد نصرتی ـ خبرنگار

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیش‌بینی‌ناپذیر آمریکا، دیروز در منطقه حائل نظامی بین 2کره با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی دیدار کرد و به نخستین رئیس‌جمهور مستقر تاریخ ایالات متحده تبدیل شد که قدم بر خاک کره‌شمالی گذاشته است. ترامپ که طبق برنامه بعد از اجلاس گروه20 در ژاپن به کره‌جنوبی سفر کرده بود، ‌تنها یک روز قبل در توییتر موضوع ملاقات با کیم جونگ اون در منطقه مرزی را پیشنهاد کرده بود. او ابتدا روی خط مرزی با کیم جونگ اون دست داد و بعد همراه با او، 20قدم در خاک کره‌شمالی پیش رفت و در کنار رهبر کره، در مقابل عکاسان ایستاد. ترامپ بعد از آن کیم جونگ اون را با خود به داخل خاک کره‌جنوبی آورد و نزدیک به یک‌ساعت با او مذاکره کرد. به گزارش بی‌بی‌سی، 2کشور بعد از این مذاکرات غیرمنتظره اعلام کردند که برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای توافق کرده‌اند. ترامپ زمستان پیش برای دومین‌بار با کیم جونگ اون در هانوی ویتنام ملاقات کرد اما برخلاف نشست اول در سنگاپور، این نشست بی‌حاصل ماند. منتقدان معتقدند ملاقات غیرمنظره ترامپ، تنها یک نمایش سیاسی است.

افتخار در نقطه صفر مرزی
خبر ملاقات 2رهبر دیروز در حالی پیش از ظهر به وقت تهران منتشر شد که تنها یک روز قبل از آن توسط خود ترامپ در توییتر مطرح شده بود. بلومبرگ در گزارشی که ساعاتی قبل از ملاقات تاریخی ترامپ و کیم انجام شد نوشته بود که همچنان مشخص نیست رهبر کره‌شمالی برای ملاقات با ترامپ به خط مرزی در دهکده پونمونجون در منطقه حائل نظامی بیاید. با این حال ریسک ترامپ گرفت و کیم با او ملاقات کرد. رهبر کره‌شمالی در دیدار با ترامپ، با چهره‌ای خندان خطاب به او گفت: «خوشحالم که دوباره همدیگر را می‌بینیم. هرگز فکرش را نمی‌کردم شما را در اینجا ملاقات کنم.» او بعد از عبور از خط مرزی و ورود به کره‌جنوبی همراه با ترامپ هم گفت: «معتقدم این کار نشانه‌ای از حذف گذشته‌های ناخوشایند و بازکردن یک آینده جدید است.» ترامپ و کیم بعد از ورود به خاک کره‌جنوبی، برای یک‌ساعت در ساختمانی که با نام بنیاد آزادی شناخته می‌شود با هم مذاکره کردند. پیش از شروع این مذاکرات، برای لحظاتی مون‌جائه این، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی هم که ترامپ را تا منطقه حائل نظامی همراهی کرده بود در کنار او و کیم ایستاد تا یک لحظه تاریخی دیگر شکل بگیرد؛ برای نخستین‌بار در تاریخ، رهبران کشورهای کره‌شمالی، ‌کره‌جنوبی و آمریکا در کنار هم قرار گرفتند. کیم در این سفر، برخی سختگیری‌ها و عادات قدیمی خود را کنار گذاشت و در کنار ترامپ، در مقابل خبرنگاران حاضر شد و به سؤالات آنها پاسخ داد. او خطاب به آنها گفت این نشست، نشانه‌ای از روابط «عالی» او و ترامپ است. ترامپ هم که در ابتدای حضورش در کاخ سفید کیم را «مرد موشکی کوتوله» خوانده بود، دوستی‌اش با کیم را «بسیار عالی» خواند و گفت: «امروز روز بزرگی برای دنیا بود. باعث افتخار من است که از خط (مرزی) ‌عبور کرده‌ام.» او به ریسک دعوت کیم به خط مرزی هم اشاره کرد و ضمن تشکر از او خطاب به خبرنگاران گفت: «اگر او تصمیم نمی‌گرفت که به اینجا بیاید، شما حسابی به من ضربه می‌زدید. می‌خواهم به‌خاطر این کار از او تشکر کنیم. ما با هم کوه جابه‌جا کردیم.» به گزارش سی‌ان‌ان، ترامپ همچنین از کیم جونگ اون دعوت کرد تا به کاخ سفید سفر کند هرچند بعدا گفت که به‌نظر این سفر به این زودی اتفاق نخواهد افتاد.

پیگیری مذاکرات ترامپ و کیم
ترامپ شنبه در توییتر گفته بود حاضر است در منطقه حائل نظامی یا مرز، با کیم دست بدهد و به او سلامی بکند. اما اتفاقی که افتاد فراتر از یک سلام کوتاه و معمولی بود. خبرنگاران، همان دیروز اعلام کردند که با توجه به هیأت همراه 2رهبر و حضور مقامات بلندپایه، ‌می‌توان انتظار داشت که 2کشور توافق‌هایی هم داشته باشند. بعد از نشست، اعلام شد که مذاکره‌کنندگان 2کشور در هفته‌های پیش‌رو درباره برنامه هسته‌ای کره‌شمالی مذاکره خواهند کرد. ترامپ هم خطاب به خبرنگاران گفت که هیج عجله‌ای ندارد و تنها به فکر این است که مذاکرات به نتیجه برسد.
او البته اعلام کرد که تحریم‌ها علیه کره‌شمالی پابرجا باقی می‌ماند اما به‌نظر می‌رسد در شرایط تازه، ‌احتمال کاهش تحریم‌ها در مذاکرات مطرح باشد.

نمایش بی‌حاصل ترامپ؟
هرچند این ملاقات از نظر تاریخی بسیار بااهمیت به‌شمار می‌رود، تردیدهایی درباره ثمربخشی آن مطرح است. تحلیلگران معتقدند مسئله خلع سلاح هسته‌ای شبه‌جزیره کره، به چیزی فراتر از این ملاقات‌های یکباره و روابط فردی 2رهبر نیاز دارد. رابرت کلی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بوسان در این‌باره به بی‌بی‌سی گفته است: «آیا واقعا ترامپ فکر می‌کند کیم تنها به این خاطر که با هم رفیق هستند از کلاهک‌های هسته‌ای صرف‌نظر خواهد کرد؟ همه این ماجرا یک نمایش دیگر از سوی ترامپ است.»








تاریخچه مذاکرات هسته‌ای آمریکا و کره‌شمالی

ـ در ‌ماه مارس، ترامپ اعلام کرد که حاضر است با رهبر کره‌شمالی دیدار کند. بعد از تعویق نخستین نشست، سرانجام 2 رهبر در ‌ماه ژوئن با هم در سنگاپور ملاقات کردند. دومین نشست آنها در فوریه2019 در هانوی برگزار شد که بدون نتیجه به پایان رسید.

ـ بعد از مدتی تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای، کره‌شمالی با شتاب بیشتری فعالیت‌های موشکی و تسلیحاتی خود را پی گرفت و تا سال2016 چند آزمایش هسته‌ای انجام داد.

ـ کره‌شمالی در اکتبر، با آزمایش نخستین بمب هسته‌ای خود، دنیا را شوکه کرد.
ـ پیونگ‌یانگ در همین سال چند موشک بالستیک هم آزمایش کرد

ـ با شروع به‌کار جورج بوش، ‌رویکرد آمریکا نسبت به کره‌شمالی سختگیرانه‌تر شد و تحریم‌های جدید وضع شد. در اکتبر2002، پیونگ‌یانگ از برنامه‌های هسته‌ای جدید خود پرده برداشت و چند هفته بعد از ان‌پی‌تی خارج شد.

ـ کارتر، در ژوئن به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور سابق آمریکا از کره‌شمالی دیدن کرد و راه را برای توافق بین 2 کشور هموار کرد. 2کشور در اکتبر نخستین توافق هسته‌ای را امضا کردند و براساس آن پیونگ‌یانگ متعهد شد فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را متوقف کند. در مقابل، ‌آمریکا هم تحریم‌ها را کاهش داد. بعدها کلینتون هم بعد از ریاست‌جمهوری‌اش به کره‌شمالی سفر کرد.




ترامپ دیروز به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور مستقر آمریکا، از خط مرزی در منطقه حائل نظامی بین 2کره عبور کرد و در خاک کره‌شمالی با کیم جونگ اون دست داد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، رویکردی بسیار هجومی علیه کره‌شمالی اتخاذ کرد. در ‌ماه سپتامبر همین سال، کره‌شمالی ششمین آزمایش هسته‌ای خود را انجام داد.

با روی کار آمدن باراک اوباما، واشنگتن دوباره رویکرد مذاکره را در پیش گرفت. در همین سال کره‌شمالی چند موشک را آزمایش کرد. مذاکرات دوجانبه، در انتهای همین سال بین 2کشور برگزار شد. کمی بعد از این مذاکرات، کره‌شمالی اعلام کرد که به‌صورت پنهانی تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم احداث کرده است. یک سال بعد از آن، کیم جونگ اون به‌عنوان رهبر جدید کره‌شمالی جانشین پدرش کیم جونگ ایل شد.

در‌ ماه آگوست، ‌مذاکرات شش‌جانبه با حضور کره‌شمالی، آمریکا، چین، کره‌جنوبی، ‌روسیه و ژاپن برگزار شد. این مذاکرات در سپتامبر 2005به بار نشست و کره‌شمالی متعهد شد برنامه‌های تسلیحاتی هسته‌ای خود را متوقف کند.

یک مقام بلندپایه کره‌شمالی در ‌ماه اکتبر به آمریکا سفر کرد. چند هفته بعد، مادلین آلبرایت وزیر خارجه آمریکا برای مذاکره بر سر موشک‌های بالستیک کره‌شمالی به پیونگ‌یانگ سفر کرد. با پایان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون، مذاکرات بی‌نتیجه ماند.

کره‌شمالی معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) را امضا کرد. 8 سال بعد اما به‌خاطر تنش با آمریکا، تهدید کرد که از این معاهده کناره‌گیری می‌کند اما مذاکرات مستقیم با دولت آمریکا در نیویورک، پیونگ‌یانگ را در معاهده نگه داشت.