ترویج نگران‌کننده خشونت

محمد صادق خسروی علیا/خبرنگار

انتشار ویدئویی از سوی محسن افشانی که در آن اسلحه و چاقو نمایش داده بود، حواشی و واکنش‌های بسیاری به‌دنبال داشت. هرچند این ویدئوی پرحاشیه توسط خود بازیگر از صفحه اینستاگرامش حذف شد اما دیروز سرهنگ تورج کاظمی، رئیس پلیس فتای تهران بزرگ از رصد این ویدئو توسط پلیس فتا خبر داد و گفت: پس از انتشار ویدئویی از سوی یکی از بازیگران مرد کشورمان و همسرش در صفحه شخصی‌اش که در آن از اسلحه و چاقو استفاده شده بود و اطلاع تیم‌های رصد پلیس فتا، کارآگاهان پلیس فتا برای رسیدگی به این موضوع وارد عمل شدند. رئیس پلیس فتای تهران بزرگ در ادامه از تشکیل پرونده برای محسن افشانی خبر داد و در این رابطه توضیح داد: این پرونده برای بررسی بیشتر به پلیس امنیت ارجاع شد و این پلیس رسیدگی به این موضوع را در دستورکار خود دارد. چند ساعت بعد از انتشار این خبر، خبرگزاری صدا و سیما از دستگیری این بازیگر و انتقال او به بازداشتگاه خبر داد. همشهری در گفت‌وگو با یکی از کارشناسان حوزه آسیب‌شناسی اجتماعی، اقدام این سلبریتی را مورد بحث و بررسی قرار داده است. به‌گفته احمد بخارایی، نمایش دادن سلاح توسط یک سلبریتی مظهر خشونت است و می‌تواند ترویج خشونت و الگوبرداری رفتارهای خشن را به‌دنبال داشته باشد. مدیر گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی ایران با بیان اینکه در ویدئوی منتشر شده 2 مبحث به‌طور برجسته نمایان است، زوایای مختلف این اقدام را این‌طور تشریح کرد:« از یک سو نمایش سلاح گرم و سلاح سرد در این ویدئو (فارغ از قضاوت در مورد اینکه سلاح گرم واقعی بوده یا خیر) سمبل و مظهری از خشونت است و از سوی دیگر این رفتار در واقع حامل یک پیام(خواسته یا ناخواسته) از سوی یک سلبریتی به جامعه است.»

 بخارایی ادامه داد: «در جامعه ما سلبریتی‌ها بیش از جوامع دیگر در کانون توجه قرار گرفته‌اند. هر پیام از سوی آنها بازخورد قابل‌توجهی از سوی جامعه به‌دنبال دارد و به تبع آن سلبریتی‌ها نیز حجم پیام بسیاری به جامعه منتقل می‌کنند. این اتفاق و توجه جامعه ما به سلبریتی امری افراطی است. در فضای مجازی چهره‌های سینمایی و تلویزیونی در کانون توجه هستند و دنبال‌کننده‌های بسیاری دارند. حتی در حوادثی که گریبانگیر جامعه می‌شود مانند سیل، زلزله و... رفتار و نوع واکنش سلبریتی‌ها مورد توجه مردم است. وقتی توجه جامعه به فرایند و عواملی جلب می‌شود نشان‌دهنده آن است که جامعه نسبت به آن اعتماد دارد و در مواقعی الگو برداری می‌کند.»  این آسیب‌شناس اجتماعی توجه و اعتماد به سلبریتی‌ها را نوعی از تعاملات حاد دانست و در مورد آن اینطور تحلیل کرد:« در جامعه‌ای که اعتماد افراد به یکدیگر، اعتماد افراد به ساختارها، سازمان‌ها و نهادها از بین رفته باشد، نتیجه سلب این اعتماد نوعی تعاملات حاد را به‌وجود می‌آورد. در واقع یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تعاملات حاد در جامعه ما توجه و به‌نحوی اعتماد به سلبریتی‌هاست.»

 بخارایی با تأکید بر الگوبرداری جامعه از رفتارهای سلبریتی‌ها، این چهره‌ها را گروه مرجع عده زیادی از افراد جامعه تلقی کرد و گفت:« گروه مرجع گروهی است که افراد برای الگوبرداری به آن مراجعه می‌کنند. هر فردی در جامعه گروه مرجعی دارد و در جامعه ما سلبریتی‌ها گروه مرجع عده‌ای زیادی هستند. به‌طور قطع نمایش سلاح گرم و سرد مظهر خشونت است و اگر اینگونه نمایش‌ها از سوی افراد سرشناس، چهره‌ها و سلبریتی صورت گیرد (افرادی که گروه مرجع عده قابل توجهی ازافراد جامعه هستند) بی‌تردید می‌تواند ترویج خشونت و الگوبرداری رفتار‌های خشن را برای عده بسیاری به‌دنبال داشته باشد.» در پایان این کارشناس هدف برخی سلبریتی ها از انتشار چنین ویدئوهایی را «نوعی نمایش خود» عنوان کرد و گفت:« کلید واژه ای که اهداف انتشار این ویدئو ها را می تواند شرح دهد  القای  حس« من هستم» است. متاسفانه گاهی القای این حس در فضای مجازی با بدترین شیوه ممکن برآورده می شود که تبعات فردی برای انتشاردهنده و همچنین جامعه به دنبال دارد.