کاهش آمار سرمایه‌گذاری خارجی در ایران

براساس گزارش آنکتاد، حجم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بسیار ناچیز است و همین مقدار هم در سال2018 میلادی 31درصد یعنی رقمی معادل 1.5میلیارد دلار کاهش یافته است.
به گزارش همشهری، جنگ تجاری آمریکا و چین و همینطور اعمال تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران جریان سرمایه‌گذاری خارجی را هم در جهان و هم در ایران دستخوش تغییر کرده است. حجم سرمایه‌گذاری خارجی جهان تحت‌تأثیر جنگ تجاری چین و آمریکا در سال 2018 میلادی کاهش یافته و به 1.3هزار میلیارد دلار رسیده است. به‌نظر می‌رسد آمریکا برای افزایش توان اقتصادی‌اش بخش زیادی از در آمد‌هایی را که از محل سرمایه‌گذاری در سایر کشور‌ها به‌دست آورده است به کشورش بازگردانده تا زمینه رشد بیشتر اقتصادی‌اش را فراهم کند. درواقع این کاهش عمدتا ناشی از بازگشت درآمدهای خارجی انباشته شده شرکت‌های چند ملیتی ایالات متحده به این کشور در نتیجه اصلاحات مالیات بردرآمد شرکت‌ها در سال2017 بوده اما در مورد ایران وضعیت کاملا متفاوت است.

سهم ایران از سرمایه‌گذاری خارجی
گزارش‌های آنکتاد نشان می‌دهد سهم ایران از سرمایه‌گذاری خارجی جهان بسیار ناچیز و در حد 0.5درصد است. ضمن اینکه همین مقدار هم در سال گذشته میلادی تحت‌تأثیر اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران که به ترک شرکت‌های بزرگ آسیایی و اروپایی از ایران منجر شد کاهش یافته و به 0.3درصد رسیده است؛ یعنی در سال2017 حجم ورود سرمایه‌های خارجی به ایران 5میلیارد دلار بوده که این مقدار در سال2018 با 31درصد کاهش به 3.5میلیارد دلار رسیده؛ درحالی‌که حجم ورود سرمایه‌گذاری خارجی به عربستان در همین دوره 200درصد افزایش یافته است. سال قبل و به‌دلیل اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران قرارداد‌های بزرگی مانند توتال، پژو و رنو فرانسه لغو و این شرکت‌ها ایران را ترک کردند.

جریان ورود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران 
مطابق آخرین اطلاعات سازمان آنکتاد در سال2018 جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایران تقریبا نصف جریان ورودی مالزی بوده است. این اطلاعات نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران خارجی 5برابر بیشتر از ایران در کشوری مانند ویتنام سرمایه‌گذاری کرده‌اند، درحالی‌که مطابق اطلاعات موجود اقتصاد ایران از نظر تولید ناخالص داخلی در رتبه30 دنیا قرار دارد اما ویتنام که حجم سرمایه‌گذاری خارجی‌اش 5برابر بیشتر از ایران است در رتبه 47دنیا قرار دارد. همچنین حجم کلی سرمایه‌گذاری خارجی (موجودی سرمایه‌گذاری) در عربستان 4برابر ایران و در ترکیه 2.5برابر ایران بوده است.موجودی کل سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده در ایران در دوره‌های مختلف 57میلیارد دلار بوده؛ درحالی‌که این مقدار در عربستان 231 و در ترکیه 135میلیارد دلار بوده است.

وضعیت جهان
گزارش آنکتاد حاکی از آن است که روند سرمایه‌گذاری خارجی در جهان تحت‌تأثیر جنگ تجاری آمریکا و چین قرار گرفته و در این میان بیشترین آسیب را کشور‌های توسعه یافته دیده‌اند؛ زیرا این کشور‌ها در معرض بازگشت درآمد‌های خارجی شرکت‌های چند ملیتی ایالات متحده به کشورشان هستند؛ به‌طوری که این بازگشت سرمایه در سال2018 رقمی معادل 557میلیارد دلار بوده که بالاترین مقدار از سال2004 تاکنون محسوب می‌شود. به اعتقاد آنکتاد این بحران در سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای جامعه جهانی که در تلاش برای مقابله با چالش‌های جهانی، مانند فقر مطلق و بحران‌های زیست‌-محیطی است، اثرات خوبی ندارد و چون تنش‌های ژئوپلیتیک و تجاری در سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال2019 و بعد از آن ادامه دارد،  ادامه این مسیر چندان قابل ارزیابی نیست.