تخریب نمادهای مشهد میرزا کوچک خان در ماسال
معاون میراث فرهنگی گیلان: مشهد سردار جنگل به شماره 30726 در فهرست آثار ملی کشور ماندگار شده است،اما نماد فعلی ارتباطی به میراث فرهنگی ندارد
فرشته رضایی | ماسال-خبرنگار
چند سالی است گردشگری گیلان رشد قابل توجهی داشته است. بخشهایی از کوه و جنگل و مسیرهای بکر طبیعی اگر تا سالهای گذشته ناشناخته بودند، امروز به مدد بسیاری از شبکههای اجتماعی مورد استقبال قرار گرفتهاند.
ماسال در غرب گیلان از شهرستانهایی محسوب میشود که در این مدت مورد توجه و استقبال گردشگران قرار گرفته است. ییلاقات آن و زندگی روستایی و عشایری جاذبههای زیادی ایجاد کرده است.
برخی افراد هنگام کوچ به مناطق پاییندست، کلبههای خود را برای اجاره در اختیار گردشگران قرار میدهند. روستاهایی همچون چسلی و سوئهچاله و اولسبلنگاه و... از زیباییهای بسیاری برخوردارند.
همانقدر که شمار گردشگران برای دیدن زیباییهای این منطقه زیادتر میشود، محیطزیست منطقه هم بیشتر مورد آسیب قرار میگیرد.
یکی از معضلات گردشگری بدون ضابطه، آسیب زدن به نمادهای گردشگری و طبیعی است. از آتشسوزی جنگلها گرفته تا آسیب به محیطهای شهری و روستایی و رهاسازی زباله و...؛ اخیرا از سوی یکی از گزارشگران همشهری عکسهایی در فضای مجازی منتشر شد که نشاندهنده تخریب نمادهای میرزا کوچک خان جنگلی در ماسال بود.
این نمادها سالها پیش از سوی کمیته امداد در ارتفاعات ییلاق آلاپشته ماسال در محلی معروف به مشهد میرزا نصب شده بودند، مکانی که براساس مستندات تاریخی میرزا کوچک خان در آن نقطه به شهادت رسیده و سرش از سوی یکی از عمال سالار شجاع بریده شده بود.
شاید وندالیسم
نمادهای میرزا کوچک خان جنگلی شکسته شدهاند. علت را پرسوجو میکنیم ولی کسی به طور واضح چیزی نمیداند، اما یکی از فعالان رسانهای تالش و مدیرمسئول نشریه باختر معتقد است؛ یکی از علل تخریب نمادها این است که جای نصب مناسبی ندارند و به همین دلیل نمیتوان از آنها به خوبی مراقبت کرد.
«کیانوش طاهری» بیان کرد: به این دلایل ممکن است نماد میرزا مورد غضب عدهای واقع شده باشد. از سوی دیگر میتوان همان معضل همیشگی گردشگری یعنی وندالیسم را دخیل دانست و اینکه برخی به هر دلیل اقدام به تخریب نمادهای ملی و بومی میکنند.
مدیرمسئول نشریه باختر اضافه کرد: بهتر بود که متولیان سازنده نمادها محافظت بیشتری از آنها میکردند. ماسال در سالهای اخیر رشد گردشگری خیلی خوبی داشته و مسافران زیادی به این منطقه میآیند و در واحدهای بومگردی اقامت میکنند. بنابراین باید از این مناطق هم از نظر طبیعی و هم تاریخی محافظت کرد.
چرا نماد میرزا تخریب شده است؟
معاون میراث فرهنگی گیلان از ثبت ملی مکان شهادت میرزا کوچک خان در جنگلهای آلاپشته ماسال، در فهرست آثار ملی کشور خبر میدهد.
«ولی جهانی» اظهار کرد: تخریب نماد فعلی ارتباطی با طرح میراث فرهنگی درباره مکان مشهد میرزا کوچک خان ندارد و ما طرح دیگری در دست داریم. نمیدانیم چرا این نمادها تخریب شدهاند. مشهد میرزا کوچک خان به شماره 30726 در فهرست آثار ملی کشور ماندگار شده است.
وی ادامه داد: با توجه به ثبت مکان در فهرست آثار ملی ایران برنامهریزیهای مقتضی در شأن این جایگاه در دستور کار قرار گرفت و در سال ۹۶ نماد میرزا نصب و جاده هم آسفالت شد.
جهانی افزود: سال گذشته ۱۲۰ میلیون تومان اعتبار برای ایجاد زیرساخت درخواست کردیم که به ما داده نشد. با این وجود در حال طراحی مشهدمیرزا هستیم که بخشی از آن در کمیته فنی تایید شده و به زودی نهایی میشود، اما نماد فعلی ارتباطی به میراث فرهنگی ندارد.
این مسئول ادامه داد: امسال هزینه مطالعات طرح ۱۸ میلیون تومان برآورد شده است و قصد داریم امسال پس از نهایی شدن کار با نظارت اداره میراث این پروژه را اجرا کنیم.
مکث
در آذر 1300 در حالی که میرزا کوچک خان جنگلی بسیاری از یاران خود را در مسیر از دست داده بود، در کوههای تالش گرفتار سرمازدگی شد و به دست یکی از عوامل سالار شجاع کشته و سرش بریده شد.
خالو قربان که روزگاری از همرزمان او بود سر بریده میرزا را برای رضاخان سردار سپه به تهران برد.