خطر خرید دارو از اینترنت

نبود آگاهی‌ کافی موجب شده است عده‌ای از افراد سودجو با شناسایی مخاطبان خود برای خرید و فروش دارو حتی محصولات بهداشتی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی اقدام کنند، موضوعی که بی‌توجهی به آن سلامت افراد را با تهدید مواجه می‌کند و حتی عواقب جبران‌ناپذیری را برجا می‌گذارد. 

به گزارش ایرنا، خرید دارو از طریق فضای مجازی سلامت افراد جامعه را با خطرات بالقوه مواجه می‌کند و در این میان سازمان‌های معتبر حوزه سلامت جهانی در مورد انجام چنین کاری هشدار می‌دهند. 

طی سال‌های گذشته و با شکل‌گیری شبکه‌های مختلف اجتماعی نظیر تلگرام، اینستاگرام و حتی در فضای اینترنت بسیاری از افراد، شرکت‌ها و وب‌سایت‌ها با استفاده از این فضا و متاسفانه گاهی با همکاری افراد مشهور به فروش محصولاتی مبادرت می‌کنند که در بسیاری از موارد استاندارد نیستند. در این میان محصولات پزشکی و دارویی بیش از همه اهمیت دارند و عرضه آنها بسیار خطرناک‌ است. 


فروش داروهای تقلبی در فضای مجازی

رئیس انجمن داروسازان استان زنجان بیان کرد: هنوز زیرساخت‌های راه‌اندازی و تبلیغ داروخانه‌های اینترنتی به صورت مجاز و قانونی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور فراهم نشده است و همین امر امکان بروز سوءاستفاده در فضاهای دیگر نظیر شبکه‌های اجتماعی را فراهم می‌کند. 

مهدی بیگدلی ادامه داد: باید به این مهم توجه داشت که به دلیل اهمیت ویژه دارو در حفظ سلامت مردم، خرید و فروش آن در فضاهای مجازی نیازمند تمهیدات قانونی لازم است و باید تحت نظارت متولی سلامت کشور باشد. حتی در سایت‌های اینترنتی نیز داروهای تقلبی و بدون مجوز قانونی خرید و فروش می‌شود که نمی‌توان از کیفیت و سطح ایمنی آنها اطمینان داشت. 

وی گفت: برخی اقلام دارویی مثل داروهای کاهش‌دهنده و افزایش‌دهنده وزن، اقلام آرایشی، داروهای موثر در رشد مو، داروهای افزایش‌دهنده قد و غیره به دلیل فروش بالای آن بین عموم مردم محبوبیت دارند و به همین دلیل متاسفانه فروش این نوع داروها نیز توسط افراد فاقد صلاحیت و به صورت قاچاق نیز افزایش یافته است. 

رئیس انجمن داروسازان استان زنجان افزود: به دلیل درآمدهای وسوسه‌انگیز و کلان تبلیغات این نوع داروهای قاچاق در فضای مجازی خریداران بدون کسب اطلاع و آگاهی لازم به خرید آنها اقدام و حتی به تبلیغات دروغین و غیرواقعی آن نیز اعتماد می‌کنند. 

بیگدلی تصریح کرد: حتی در شبکه‌های ماهواره‌ای نیز داروهای خاصی از قبیل کاهش‌دهنده و افزایش‌دهنده وزن در مدت کوتاه، افزایش تمرکز، افزایش قد، رویش مجدد مو و غیره بدون پشتوانه علمی تبلیغ می‌شود و مصرف آنها ممکن است عوارض مخربی را برجا بگذارد. 


خرید فقط از مراکز معتبر

رئیس انجمن داروسازان استان زنجان گفت: متاسفانه حتی گاهی در رسانه ملی نیز محصولاتی تبلیغ می‌شود که بدون مجوز سازمان غذا و دارو تولید شده‌اند. در این مواقع وجود یک کارشناس خبره از حوزه بهداشت و درمان و یا انجمن داروسازان و تایید محصول می‌تواند اطمینان بیشتری را برای مخاطبان به وجود آورد. 

وی به مخاطبان توصیه کرد محصولات دارویی، اقلام آرایشی و بهداشتی و مکمل‌های مورد نیازشان را فقط از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آرایشی معتبر تهیه کنند. همچنین از آنان خواست ضمن دقت به داشتن مجوز قانونی تولید یا واردات سازمان غذا و دارو، از اصالت محصول اطمینان حاصل کنند، زیرا مصرف محصولات غیرمجاز علاوه بر ایجاد عوارض شدید و به خطر انداختن سلامت افراد باعث ترغیب افراد سودجو خواهد شد. 


داروهای مخدر

یک عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زنجان اظهار کرد: متاسفانه اغلب افراد روش‌های اصولی همانند ورزش کردن و رژیم گرفتن را برای کاهش وزن خود کار دشواری می‌پندارند و بر این مبنا به دنبال راه‌های سریع برای رسیدن به هدف خود هستند. 

جلال حجازی توضیح داد: بسیاری از افراد سودجو و برخی عطاری‌ها با آگاهی از این موضوع، تبلیغات فریبنده‌ای را برای فروش محصولات لاغری خود انجام می‌دهند و بسیاری از افرادی که از پیامدهای ناگوار مصرف این مواد آگاهی ندارند آنها را تهیه و مصرف می‌کنند. 

وی افزود: ماده مخدر اکستازی شیشه برای اولین بار به عنوان یک داروی لاغری وارد بازار شد اما با مشخص شدن عوارض جانبی آن، مصرف این ماده غیرقانونی اعلام شد. بسیاری از داروهای غیرمجاز کاهنده وزن نیز ممکن است حاوی ترکیبات مخدری باشند که می‌توانند عوارض ناخوشایند گسترده‌ای را ایجاد کنند. 

مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زنجان گفت: داروهای لاغر‌کننده مجاز در صورت نیاز فقط می‌توانند توسط پزشک یا متخصص تغذیه تجویز شوند و عرضه هر نوع دارو خارج از داروخانه و بدون تجویز پزشک غیرقانونی بوده و ممکن است نتایج ناگواری را به دنبال داشته باشد. 

حجازی خاطرنشان کرد: داروهای مجاز حداکثر تا 3 کیلو می‌تواند وزن فرد را کاهش دهد و با قطع این داروها فرد دوباره به وزن قبلی خود برمی‌گردد. کاهش وزن موثر و پایدار در گرو رعایت سبک زندگی سالم، تحرک کافی و تبعیت از رژیم غذایی مناسب است. 

وی توضیح داد: داروهای لاغری که در فضای مجازی یا در شبکه‌های ماهواره‌ای تبلیغ می‌شوند و گاه می‌توانند در مدت کوتاهی باعث کاهش وزن بیش از ۱۰ کیلوگرم در فرد شوند عوارض جانبی بسیار گسترده‌ای دارند که از جمله آنها می‌توان به نارسایی‌های کبدی و کلیوی، آسیب به تیروئید، دیابت و حتی کما و مرگ نیز اشاره کرد. 


 جرم فروش دارو در فضای مجازی 

رئیس پلیس فتای استان زنجان نیز گفت: طبق قانون هرگونه تبلیغات خرید و فروش داروی قاچاق و غیرمجاز در فضای مجازی جرم تلقی می‌شود. سرهنگ محمدعلی آدینه‌لو افزود: بر این اساس پلیس، فضای مجازی را رصد می‌کند و افرادی که داروهای سنتی و یا پزشکی را به صورت غیرقانونی تبلیغ می‌کنند، شناسایی و پس از تشکیل پروند به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. 

وی اعلام کرد: پلیس فتا با رصد ۲۴ ساعته، با گردانندگان وب‌سایت‌هایی که داروهای غیرمجاز را تبلیغ می‌کنند و می‌فروشند برخوردهای لازم را انجام می‌دهد، چراکه دارو مقوله مهمی است و با سلامت افراد سروکار دارد. 

رئیس پلیس فتای استان زنجان ادامه داد: سال گذشته طرح «پانجیا» با همکاری دستگاه‌های مربوطه به صورت سراسری در کل کشور و با همکاری پلیس بین‌الملل اجرا شد. در این زمینه وب‌سایت‌های متخلف شناسایی شدند و افرادی که به‌صورت غیرقانونی به تبلیغ و خرید و فروش دارو می‌پرداختند دستگیر شدند.

هدف از اجرای طرح شناسایی صفحات و وب‌سایت‌های متخلف برخورد با تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان محصولات دارویی تقلبی در فضای مجازی و جلوگیری از فعالیت تجاری غیرقانونی کلاهبرداران، افزایش آگاهی عمومی مردم از خطرات خرید و مصرف محصولات دارویی و پزشکی غیرمجاز از وب‌سایت‌های غیرقانونی بود. 


توصیه به مردم

سرهنگ آدینه‌لو گفت: شهروندان به هیچ عنوان به تبلیغات فریبنده وب‌سایت‌ها و کانال‌های مختلف شبکه‌های مجازی در مورد معجزه‌آسا بودن داروها توجه نکنند. در این میان تولید و عرضه محصولات دارویی و بهداشتی صرفاً با مجوز و تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تحت نظارت سازمان غذا و داروی کشور مجاز است. 

رئیس پلیس فتای استان زنجان خاطرنشان کرد: به شهروندان و کاربران توصیه می‌شود نیازهای دارویی خود را از مبادی مجاز و قانونی مانند داروخانه‌ها و فروشگاه‌های مجاز عرضه تجهیزات پزشکی تهیه کنند، چراکه افراد سودجو و فرصت‌طلب برای کسب منافع مالی بیشتر با انواع تخلفات در زمینه تولید و عرضه و فروش محصولات بهداشتی و دارویی سلامت افراد جامعه را با خطرات جدی مواجه می‌کنند. 

وی یادآور شد: پلیس فتای استان آمادگی مقابله با جرائم رایانه‌ای را دارد و از شهروندان درخواست می‌شود در صورت برخورد با موارد مشکوک مراتب را از طریق وب‌سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir بخش تماس با ما گزارش کنند. 

سرهنگ آدینه‌لو افزود: کارشناسان پلیس فتا نیز به صورت ۲۴ ساعته به عنوان مرکز فوریت‌های سایبری آماده پاسخگویی به سوالات مخاطبان هستند و شهروندان می‌توانند از این طریق پاسخ‌های خود را دریافت کنند.

باید به این مهم توجه داشت تبلیغ و فعالیت در فضای مجازی منوط به کسب مجوز از سوی سازمان مربوطه و صمت است. متاسفانه کاربران، فضای مجازی را فضایی حقیقی می‌پندارند و همین موضوع موجب می‌شود به مطالب و تبلیغات غیرواقعی آن به ‌ویژه در حوزه دارویی اعتماد کنند. 

رئیس پلیس فتای استان زنجان ادامه داد: اغلب مجرمان در فضای مجازی هویت واقعی ندارند و این افراد با جلب اعتماد مشتریان خود کلاهبرداری می‌کنند و پلیس فتا پس از دریافت شکایات و موارد برای دستگیری و تشکیل پرونده آنان مبادرت می‌کند.

شهروندان زنجانی برای کسب اطلاعات مورد نیاز دارویی، اخبار و آگاهی لازم را فقط از طریق سایت‌های معتبر نظیر سایت دانشگاه‌ علوم پزشکی دریافت کنند، چراکه فضای مجازی بسیاری از مواقع اخبار غیرواقعی و جعلی دارد. 


یک تجربه تلخ

علی ۲۹ ساله یکی از قربانیان مصرف داروهای اینترنتی است. او برای کاهش وزن خود داروی لاغری به‌اصطلاح معجزه‌آسا را استفاده کرده است و هم‌اکنون به علت آسیب به یکی از ارگان‌های مهم بدنش یعنی کبد تحت نظر پزشک قرار دارد.  البته این موضوع به اینجا ختم نمی‌شود و علاوه بر ناراحتی کبد به بیماری دیابت نیز مبتلا شده است و باید طبق برنامه دارو مصرف کند و به گفته خودش دیگر پشیمانی سودی ندارد.