ثبت ملی قالی «اسفندقه» در گیر بوروکراسی

قالی گل‌سرخی اسفندقه با وجود قابلیت و اصالتی که دارد هنوز به ثبت ملی نرسیده است.

 اتاق بازرگانی جنوب معتقد است سازمان صمت در این زمینه کم‌کاری کرده است، اما این نهاد اعلام کرده مکاتبات لازم برای ثبت ملی انجام شده که هنوز مشکلات قانونی آن حل نشده است. 

به گزارش کرمان نو، طرح ثبت ملی قالی گل‌سرخی اسفندقه از مدیریت قبلی سازمان صمت جنوب استان استارت خورده بود. 

در آن زمان «محمود اسکندری‌نسب»، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان، در تیرماه ۹۶ اعلام کرده بود «اولویت سازمان صنعت، معدن و تجارت، ثبت قالی گل‌سرخی است.» این در حالی است که پس از گذشت ۲ سال هنوز هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است. 

رئیس سازمان صمت جنوب کرمان گفت: زیرساخت‌های لازم (طرح و نقشه جدید) برای ثبت ‌ملی شدن قالی گل‌سرخی اسفندقه فراهم نشده است. 

طبق تفاهم‌نامه‌ای که سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب با اتاق بازرگانی جنوب کرمان نوشته، قرار شده نقشه جدید این قالی طراحی شود. پس از آن ۱۰ بافنده این نقوش را آموزش ببینند. 

 «مسلم مروجی» افزود: اگرچه این هماهنگی‌ها صورت گرفته، چون بازار فروش مشکل داشـت، باعث شـد مردم محلی اشـتیاق خود را از دست بدهند و ایـن هنـر بـا عـدم اسـتقبال نسـل جـوان روبه‌رو شود. 

وی افزود: از افرادی که در حوزه فروش و بازار صاحب‌نظر بودند خواستیم بـه ایـن منطقـه ورود کننـد تـا بـازار فـروش را بهتـر بررسـی کنند و برنامه‌های خـاص خـود را بـه ما اطـلاع دهند؛ ما هـم همکاری مـی‌کنیـم حداقـل رونقـی در این حـوزه داشـته باشـیم.  

مروجی افزود: همچنین تفاهم‌نامه‌ای با اتاق بازرگانی جنوب کرمان برای ثبت ملی قالی نوشته شده، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است. 


نوآوری؛ شرط احیای بازار

رئیس وقت اتاق بازرگانی جنوب کرمان هم درباره طرح و نقشه جدید قالی گل‌سرخی اسفندقه برای ثبت ‌ملی شدن گفته بود: مردم اسفندقه با همان روش قدیمی و به صورت سنتی با دارهای افقی قالی گل‌سرخی را می‌بافند و قرار است یک‌سری از زیرساخت‌ها تغییر پیدا کند تا تولید بالا رود، زیرا نوآوری لازمه فروش این قالی به حساب می‌آید. 

«فخری توکلی» افزود: نمی‌شود شیوه سنتی و چندین ساله بافت مردمان این منطقه را از آن‌ها گرفت و نوعی جدید را جایگزین کرد، بلکه با حفظ اصالت فرش و تغییر در رنگ‌بندی‌ها می‌توان نوآوری را به طرح و نقشه وارد و شرایط فروش را در بازار مهیا کرد. 


کم‌کاری از طرف صمت

مدیر اجرایی اتاق بازرگانی جنوب کرمان گفت: فرآیند ثبت ملی این قالی در قالب یک تفاهم‌نامه با سازمان صمت در حال پیگیری است. 

یکی از مفاد این تفاهم‌نامه ثبت ملی قالی گل‌سرخی بوده است، در حالی که از طرف اتاق بازرگانی همه اقدامات جدی انجام شده، اما کم‌کاری از طرف سازمان صمت بوده که باعث ثبت نشدن این قالی شده است. 


سازمان صمت جنوب کرمان در انتظار پاسخ میراث

کارشناس بازرگانی اداره فرش سازمان صمت جنوب گفت: مکاتبات لازم برای ثبت ملی قالی گل‌سرخی از طرف سازمان صمت جنوب صورت گرفته و اطلاعات لازم (مستندات همراه عکس) به اداره میراث فرهنگی و مرکز ملی فرش فرستاده شده است. 

 «محسن مشایخی» تاکید کرد: با وجود مکاتبات انجام‌شده هنوز یک‌سری مشکلات قانونی در مرحله ثبت وجود دارد تا این قالی ثبت ملی شود. امیدواریم هرچه سریع‌تر این مشکلات هم حل شوند.


پویایی بافندگان با ثبت ملی قالی اسفندقه 

یکی از بافندگان قالی گل‌سرخی گفت: در قالی اسفندقه 10 تا 12 رنگ همچون قرمز گلی، عنابی، سبز، نارنجی، سفید، نخودی، آبی، صورتی، قهوه‌ای و مشکی به کار برده می‌شود و این نوع رنگ‌بندی ریشه در آداب و رسوم اهالی اسفندقه دارد. طرح قالی گل‌سرخی با روح و جان مردمان اسفندقه عجین شده است. 

 «مینا حکمت» افزود: با توجه به این‌که به دلیل خشکسالی‌های پیاپی کشاورزی در استان و بسیاری از روستاها دچار رکود شده است، صنایع دستی می‌تواند بر درآمدزایی روستاییان تاثیر داشته باشد. قالی‌بافی که از هنرهای اصیل مردمان اسفندقه است، می‌تواند به اشتغال و توسعه منطقه کمک کند. 

حکمت ادامه داد: ثبت ملی قالی اسفندقه می‌تواند این هنر را دوباره پویا کند؛ برای نمونه ثبت جهانی گلیم شیریکی باعث مطرح شدن شهر سیرجان به عنوان شهر جهانی گلیم شد. با ثبت ملی قالی اسفندقه بانوان بیشتری ترغیب به بافت قالی می‌شوند.