برای آبادانی خرمشهر دیر کردیم

شبنم سیدمجیدی

سؤال بی‌جواب همه ماست. خرمشهر چرا  به آن بندر تجاری پررونق بازنگشت؟ چرا شهری که در سال1359، 220هزار نفر جمعیت فعال داشته است، حالا 130هزار نفر جمعیتش با مشکلات عدیده‌ای، از قبیل بیکاری،  کم‌آبی و کمبود امکانات شهری مواجهند؟
با فرماندار جدید خرمشهر درباره همه این مشکلات به صحبت نشستیم. کورش مودت که از بهمن‌ماه سال گذشته در فرمانداری شهر مشغول شده است، همه مشکلات مربوط به نمای شهری و زیرساخت‌ها را قبول دارد؛ «بخش زیادی از مخروبه‌ها مربوط به دوران دفاع‌مقدس است. در آن زمان بخش عمده‌ای از شهر تخریب شد. البته بازسازی‌هایی انجام گرفت اما کافی نبود. الان یکی از ایرادات وارد به مدیریت شهری همین است که خیلی از پروژه‌ها نیمه‌کاره رها شده‌اند، هزینه‌ها هدر رفت و بعضی از اماکن فرسوده بدون تغییر باقی ماندند.» 
او ادامه می‌دهد: «معتقدم یکسری از اماکن یادگار دفاع‌مقدس باید نگه داشته شوند ولی به‌طور کلی بیشتر خانه‌های مخروبه متعلق به مالکانی است که در همان دوران جنگ آنها را رها کردند و رفتند. زمین‌های رها‌شده و ساختمان‌های فرسوده چهره شهر را خراب کرده‌اند و از طرف دیگر به مکان مناسبی برای تجمع زباله‌ها و نخاله‌ها تبدیل شده‌اند. بعضی از مالکان این اماکن اصلا مشخص نیستند. خیلی از مالکان به تهران یا خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند. نمی‌توانیم با ملک آنها کاری کنیم و خبری هم از خودشان نیست. بخشی از مشکل به‌خاطر این موضوع است».
فرماندار ویژه خرمشهر با بیان اینکه قبول دارم که در هر دوره مدیریتی حرف‌ها زیادی گفته شده است ولی کار عملی کمتر انجام گرفته است، ادامه می‌دهد: «الان به شهردار اعلام کرده‌ایم که به مالکان خانه‌ها اخطار دهند تا فکری برای آنها کنند».
او البته به زیرساخت‌های شهر هم اشاره می‌کند؛ «در مورد زیرساخت‌های شهری واقعاً باید بیشتر رسیدگی شود. فاضلاب شهر هنوز تکمیل نیست و باید در این زمینه همت بیشتری می‌شد. آسفالت معابر مشکل دارد. در شهرستان خرمشهر به یک نهضت آسفالت عمومی نیاز است. طبق برآوردهای ما 300میلیارد تومان هزینه این آسفالت می‌شود. در گذشته اعتبارات خوبی هم اختصاص داده شده بود و باید این هزینه‌ها درست مدیریت می‌شد اما این اتفاق نیفتاد. چند محله را برای بازآفرینی شهری معرفی کرده‌ایم. شهرداری و شورای شهر باید این محله‌ها را در اولویت برنامه‌های خود بگذارند. برای آنکه این محلات اعتبار بگیرند درخواست داده‌ایم. اعتبارات باید باشد تا بتوان دستی به سر و روی محلاتی مثل صفا و اطراف خرمشهر کشید».
مودت در جواب این سؤال که چرا تا الان شورای شهر به فکر بازآفرینی نبوده است، می‌گوید: «می‌دانم. واقعاً دیر است. من بهمن سال گذشته آمدم. باید این کارها در گذشته پیگیری می‌شد. در دوران بازسازی بعد از دفاع‌مقدس اعتباراتی داده شد، اما مدیریت خوب نبود».

احیای کارخانه‌ها در اولویت است


خرمشهر از آن شهرهایی است که می‌گویند نرخ بیکاری در آن تا 2برابر بیشتر از میانگین بیکاری در کشور است. مودت می‌گوید: «در خرمشهر درصد بیکاری قابل ملاحظه است. ظرفیت‌هایی مثل بندر تجاری، کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی می‌توانستند درصد بیشتری از جوان‌ها را به‌کار گیرند اما تعدادی از این کارخانه‌ها به دلایلی تعطیل شدند مثل کارخانه صابون‌سازی‌ خرمشهر که سالیان زیادی کار می‌کرد اما الان چند سالی است که تعطیل شده. سعی می‌کنیم اینها را احیا کنیم».
او در ادامه به بخشی از این تلاش‌ها که نتیجه داده، اشاره می‌کند؛ «الان فولاد کاوه شروع به‌کار کرده است. فولاد شهید جهان‌آرا مشغول است و می‌تواند در آینده بخشی از مشکل بیکاری را رفع کند و آخر امسال قرار است یک فاز فولاد جهان‌آرا شروع به‌کار کند که 3هزار نفر اشتغال‌زایی دارد. جلوی تعطیلی بعضی از واحدهای صنعتی را گرفته‌ایم. نماینده شهر در مجلس شورای اسلامی و استاندار تلاش کرده‌اند کارخانه‌ها تعطیل و کارگران بیکار نشوند. اما خرمشهر همچنان برای شکوفایی اقتصادی به توجه نیاز دارد. خرمشهر دومین بندر کانتینری ایران بعد از شهیدرجایی است».
مودت می‌گوید: «برای اشتغال‌زایی می‌توان از ظرفیت احیای نخیلات و کشاورزی نیز استفاده کرد. باران‌های امسال تأثیر بسیار زیادی در شکوفایی کشاورزی خواهد داشت».

احیای کشاورزی بعد از 37سال
او درباره احیای کشت و کار و احتمال بازگشت سرسبزی به خرمشهر می‌گوید: «در مسیر شلمچه قبل از جنگ تحمیلی روستاهای زیادی داشتیم که کشت و کار در آنها رونق داشت. در جنگ همه آن زمین‌ها از بین رفتند. بالاخره بعد از سی و چند سال توانستیم بخشی از این زمین‌ها را امسال برای نخستین بار احیا کنیم. امسال هزار هکتار در شلمچه کشت گندم و جو انجام گرفت. این مناطق زمانی آباد و پر از باغ بودند. مسیر شلمچه بسیار سرسبز بوده است. همه آن در جنگ از بین رفت. بعد از جنگ نیز دیگر به حالت اولیه بازنگشت. یک دلیل آن خشکسالی و بی‌آبی بوده است. همچنین پیشنهاد احیای 10هزار هکتار دیگر را برای رونق کشاورزی داده‌ایم. در غرب کارون، جزیره مینو و مسیر شلمچه 10هزار هکتار دیگر با بودجه‌ای که اختصاص داده شد، در حال احیا هستند. این زمین‌ها بعد از چندین سال مشروب شده‌اند و برای کشت آماده می‌شوند. با بارندگی‌هایی که امسال داشتیم، چالش آب حداقل به‌طور موقتی برطرف شده است».
فرماندار خرمشهر موضوع بی‌توجهی به شیلات را از چالش‌های دیگر شهر می‌داند و ادامه می‌دهد: «در مجتمع پرورش ماهی شهید احمدیان ظرفیت خوبی داریم که باید از آن استفاده کرد».

احیای کالای ملوانی
مودت معتقد است که احیای استفاده از کالای ملوانی در خرمشهر باید مورد توجه قرار گیرد؛ «ما تعدادی شناور و افراد متخصص در این زمینه داریم که لنج‌هایشان بیکار است. در آبادان از این افراد استفاده می‌شود اما در خرمشهر از این ظرفیت استفاده نشده است. توجه به این موضوع می‌تواند در کاهش نرخ بیکاری و رونق خرمشهر مؤثر باشد».
فرماندار با اشاره به اینکه برای همه مسائلی که مطرح شد پیشنهادها و طرح‌هایی ارائه داده‌ایم، بیان می‌کند: «مدیران مربوطه قول تخصیص اعتبار داده‌اند.  با استاندار و نماینده و... دنبال این موضوعات هستیم و به جد پیگیریم». فرماندار به موضوع لایروبی اروندرود و توافق میان ایران و عراق برای لایروبی اشاره می‌کند. مودت با بیان اینکه لایروبی اروند قرار است بعد از‌ماه مبارک رمضان کلید بخورد، ادامه می‌دهد: «لایروبی اروند سال‌هاست که تبدیل به یکی از آمال مردم شده است. در جریان سیل هم دیدیم که لایروبی‌نشدن اروند خطرساز شد و آب از شهر تخلیه نمی‌شد. همچنین این لایروبی در زمینه تجارت و ورود کشتی‌ها بسیار تأثیرگذار است. خرمشهر مردم صبوری دارد، امیدوارم آنها به آنچه حقشان است برسند».