خیز افراطیها برای فتح پارلمان اروپا
انتخابات پارلمان اروپا، بهزودی زیر سایه اوجگیری راستها در سراسر قاره برگزار خواهد شد
جواد نصرتی ـ خبرنگار
بعد از چندین انتخابات ملی در کشورهای مختلف اروپایی، راستگرایی افراطی در اروپا، حالا پارلمان اروپا را هدف قرار داده و انتخابات پیشرو در این قاره را به کابوسی برای میانهروها تبدیل کرده است.
به گزارش الجزیره، بهصورت سنتی، انتخابات پارلمان اروپا یک رویداد معمولی و بدون اتفاق ویژه بوده است اما امسال همین نگرانی از اوجگیری راستهای افراطی، آن را به یک رویداد پرهیجان و در عین حال نگرانکننده تبدیل کرده است.
شهروندان اروپایی که تمایلات راستگرایانه و ملیگرایانه دارند، به اتحادیه اروپا بهعنوان نهادی بلاتکلیف که توانایی بهبود زندگی آنها را ندارد، نگاه میکنند و این انتخابات میتواند فرصت مناسبی برای آنها باشد تا اصل این اتحادیه را، با فرستادن نمایندگانی افراطی، به چالش بکشند.
علاوه بر آن، تغییر موازنه سیاسی در بسیاری از کشورهای اروپایی در پی تقویت تفکرات راستگرایانه که برگزیت یکی از نمودهای بسیار بارز آن به شمار میرود، بهاحتمال بسیار زیاد این انتخابات را هم به عرصهای برای قدرتنمایی نیروهای ملیگرای یکجانبهگرا تبدیل خواهد کرد.
بسیاری معتقدند، این انتخابات چنان مهم است که میتواند آینده پارلمان اروپا و حتی اتحادیه اروپا را بازتعریف کند.
پارلمان اروپا دقیقا چیست؟
پارلمان اروپا، در واقع مجلس سفلای بازوی قانونگذاری اتحادیه اروپا به شمار میرود. اما این مجلس برخلاف پارلمانهای معمولی، نمیتواند قانون خاصی را پیشنهاد بدهد (این کار در حیطه اختیارات کمیسیون اروپایی است) و درباره بودجه تصمیم بگیرد. با این حال تمامی قوانین اتحادیه اروپا باید توسط اکثریت پارلمان اروپا تصویب شوند و بعد در 28کشور عضو مورد استفاده قرار بگیرد.
در ابتدا، وظایف نمایندگان پارلمان اروپا محدود بود، اما با گسترش کشورهای عضو آن، پارلمان اروپا در کنار شورای اروپا به یکی از ارکان قانونگذاری تبدیل شد.
انتخابات پارلمان اروپا در سطح ملی برگزار میشود و تابع سنتهای کشورهای برگزارکننده آن است. بریتانیاییها و هلندیها نخستین شهروندانی هستند که روز23 ماه می پای صندوقهای رأی میروند. روز بعد از آن، نوبت ایرلندیهاست و انتخابات در مالت، لتونی و اسلواکی روز 25 ماه می برگزار میشود. انتخابات در بیشتر کشورها اما در روز 26 ماه می، که یکشنبه است، برگزار میشود. حداقل سن برای مشارکت در انتخابات 18سال است به جز در اتریش و مالت که 16سال است.
پارلمان اروپا 751کرسی دارد اما بعد از آنکه بریتانیا از اتحادیه خارج شود، تعداد کرسیها به 705خواهد رسید. تعداد نمایندگان کشورها براساس میزان جمعیت آنها مشخص میشود و هر عضو پارلمان اروپا، نماینده تعداد مشخصی از شهروندان کشورش است. با این شرایط، آلمان بهعنوان پرجمعیتترین عضو اتحادیه اروپا 96نماینده به پارلمان اروپا میفرستد و در مالت و لوکزامبورگ، تنها 6نماینده پارلمان اروپا انتخاب میشود.
تغییرات پیشرو
پیشبینی میشود که امسال، برای نخستین بار از سال 1979به بعد، راست میانه و چپ میانه، اکثریت را در پارلمان از دست بدهند. آماندین کرسپی، استاد تحقیقات اروپایی از دانشگاه بروکسل در اینباره میگوید: «چپمیانه باز هم عقبنشینی خواهد داشت و راستمیانه هم باید تلاش کند جلوی شکست بیشتر را بگیرد و البته راستهای افراطی به اوجگیری خود ادامه خواهند داد. سؤال بزرگ این خواهد بود که چه بلایی بر سر میانهروی خواهد آمد؟»
میزان مشارکت از سال 1979تا 2014 افت شدیدی داشته و از 62درصد به 42درصد رسیده است. اما شرایط حتی بدتر هم خواهد شد، چون انتظار میرود مشارکت امسال پایینتر هم باشد.
چرا انتخابات امسال مهم است؟
دو عامل هستند که انتخابات امسال پارلمان اروپا را بسیار مهم میکنند. اولی این است که این انتخابات در میانه پروسه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا برگزار میشود. این نخستینبار است که یک کشور از اتحادیه اروپا جدا میشود. کرسپی در اینباره میگوید: «هماکنون، یک نوع احساس شرایط اورژانسی در اتحادیه وجود دارد و اروپا با بحرانی موجودیتی مواجه است.»
مسئله دوم، این است که این انتخابات میتواند بهخاطر اوجگیری نیروهای ضداتحادیه اروپا به مسئلهای تفرقهانداز تبدیل شود. سیلوین کان، استاد مطالعات اروپایی در دانشگاه پاریس میگوید: «این احزاب (ضداروپایی)، با نفس اتحادیه اروپا مخالف هستند و میخواهند از درون آن را تغییر دهند.»
پیشبینی این است که این افراد، نقش پررنگی در مباحث مطرحشده در پارلمان اروپا در 5سال آینده خواهند داشت.
یکی از محققان مؤسسه اروپایی الاسیی در اینباره میگوید: «در ماه می، خواهیم دید که اتحادیه اروپا در موارد بسیاری، از قوانین مربوط به شرکتهای بزرگ گرفته تا رابطه با چین و سیاستهای مهاجرتیاش، در چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد.»
برگزیت چه تأثیری بر انتخابات دارد؟
قرار بود بریتانیا 29ماه مارس (9فروردین) از اتحادیه اروپا جدا شود اما نشد. شورای اروپا تصمیم گرفت که اگر بریتانیا قبل از 22 ماه می از اتحادیه جدا نشود، همچون دیگر کشورهای عضو، در انتخابات پارلمان اروپایی شرکت کند.
تا زمانی که برگزیت نهایی شود، بریتانیا یک عضو دیگر مانند بقیه کشورها خواهد بود و 73نماینده خود را هم در پارلمان اروپا خواهد داشت. با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که وضعیت بلاتکلیف انگلیس، روی عملکرد پارلمان، که همین حالا هم کمی شکننده است، تأثیر منفی خواهد گذاشت.