روبات‌های پیش‌خرید خودرو

علی ابراهیمی/ روزنامه‌نگار
فعالیت روبات‌های دلال در سامانه فروش و پیش‌فروش محصولات شرکت‌های خودروسازی ازجمله علل تکمیل ظرفیت فروش روزانه خودروسازان طی چند ثانیه و نارضایتی اغلب مشتریان است.

به‌گزارش همشهری، هجوم نقدینگی سرگردان و رشد تقاضای کاذب در بازار خودرو موجب رشد دلال‌بازی و اتخاذ شیوه‌های متقلبانه تازه توسط برخی افراد برای سودجویی بیشتر در این بازار شده است. پس از برخورد با دلال‌بازی و قیمت‌سازی سایت‌های مجازی خرید و فروش خودرو و الزام آنها به خذف قیمت‌ها با جایگزینی عبارت «قیمت توافقی»، مشکلات ثبت‌نام مشتریان برای پیش‌خرید خودروهای داخلی و تکمیل سریع ظرفیت فروش، موجب تقویت گمانه‌زنی‌ها در مورد استفاده از روبات‌ها برای پیش‌خرید خودرو شده است.

شاید شما هم ازجمله مشتریانی باشید که برای تامین نیاز خود به‌ خودرو، پس از چند روز انتظار برای خرید خودروهای داخلی در طرح‌های فروش، نقدی- فوری یا پیش‌خرید خودروسازان اقدام کرده اما یا قادر به ورود به سامانه ثبت‌نام خودروسازان نشده و یا با گذشت کمتر از یک دقیقه با پیغام‌های متنوع تکمیل ظرفیت فروش مواجه شده‌اید. شرایط وقتی حادتر می‌شود که متقاضی خرید محصولات خودروسازان داخلی بعداز مدت‌ها موفق شده به سامانه فروش ایران خودرو و سایپا راه پیدا کرده و بعد از طی برخی از مراحل ثبت‌نام در مراحل تکمیل وجه یا نهایی شدن فرایند خرید و پیش‌خرید با خطای سیستم مواجه شده‌اید. قرار دادن این شیوه اعصاب خرد کن خرید و پیش‌خرید خودرو در کنار افزایش لجام‌گسیخته و رشد بی‌رویه‌ قیمت‌ها در بازار خودرو، عملا شرایطی را رقم زده که بسیاری از مشتریان عطای خرید خودرو در طرح‌های فروش خودروسازان را به لقای مشکلات ثبت‌نام بخشیده و یا از خرید خودرو منصرف شده و درصورت داشتن تمکن مالی برای خرید خودروی صفر کیلومتر یا کارکرده راهی حاشیه بازار خودرو شوند. در شرایطی که پیش از این بارها مسئولان وزارت صنعت، دستگاه‌های نظارتی و شرکت‌های خودروسازی خطاهای سیستماتیک و تکمیل سریع ظرفیت فروش فوری و پیش‌فروش محصولات خود را ناشی از رشد تقاضای کاذب و عرضه محدود محصولات‌شان تلقی کرده‌اند، تازه‌ترین خبرها از ترفند برخی دلال‌ها برای استفاده از روبات‌ها برای ثبت‌نام و خرید و پیش‌خرید این خودروها حکایت دارد.

فناوری در خدمت دلال‌بازی خودرو
ناتوانی اغلب مشتریان برای ثبت‌نام خرید و پیش‌خرید خودرو در حالی است که اکنون اغلب خودروهای عرضه شده برای تنظیم بازار سر از بازار سیاه و دلال‌بازی در می‌آورند. علاوه بر رونق روز افزون حواله‌های فروش خودروهای ثبت‌نامی در فضای مجازی و رسانه‌های مکتوب با قیمت‌های نجومی، برخی دلال‌های آشنا به خرید اینترنتی برای تضمین خرید و پیش‌خرید این خودروها از فناوری بهره گرفته و با تعریف روبات‌هایی در سامانه‌های فروش شرکت‌های خودروسازی اطلاعات مورد نیاز ثبت‌نام خودرو مانند کد ملی، کد پستی، آدرس و... را به این روبات‌ها داده و با توجه به اینکه طی مراحل اولیه ثبت‌نام خرید و پیش‌خرید خودرو نیازمند هیچ هویت‌سنجی آنلاینی نیست به راحتی از خان نخست ثبت‌نام برای خرید خودرو عبور می‌کنند. تنها در مرحله انجام تکمیل وجه خرید و انجام تراکنش بانکی که متقاضی خرید خودرو باید نسبت به تکمیل اطلاعات هویت‌سنجی اقدام کند، این افراد در فرایند خرید فوری و پیش‌خرید خودرو دخالت کرده و با تکمیل عملیات، نسبت به پیش‌خرید خودروهای ثبت‌نامی اقدام می‌کنند. شاید یکی از دلایل ناکامی مسئولان ستاد تنظیم بازار و شرکت‌های خودروسازی در مقابله با رشد دلال‌بازی بازار خودرو، رشد نارضایتی اغلب مشتریان واقعی خرید خودروهای داخلی و خرید چند خودرو با کدهای ملی مختلف توسط برخی افراد، به کارگیری این شیوه خرید و پیش‌خرید خودرو توسط دلال‌ها باشد که برای مقابله با آن می‌توان راستی‌آزمایی و هویت‌سنجی مشتریان خرید فوری و پیش‌خرید خودرو را به مراحل نخست ثبت‌نام نیز تعمیم داد تا مشتریان واقعی که برای خرید و پیش‌خرید خودرو اقدام کرده‌اند قادر به ثبت‌نام برای خرید این خودروها باشند.

امکان فنی فعالیت ‌روبات‌ها
مدیر توسعه تجاری سایت دیوار در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه به کارگیری این شیوه‌ و استفاده از روبات‌ها برای خرید فوری و پیش‌خرید خودرو با دادن اطلاعات مورد نیاز و بهره‌گیری از سامانه فروش خودروسازان کاملا محتمل و امکانپذیر است، گفت: درصورتی که شما دیتابیس اطلاعات 100نفر را در اختیار داشته باشید می‌توانید به این شیوه به راحتی برای خرید 100دستگاه خودرو اقدام کنید. ایمان محمدی افزود: استفاده دلال‌ها از این شیوه برای خرید و پیش‌خرید خودرو با توجه به سامانه‌های فروش خودرو‌سازان میسر است اما شرکت‌های خودروسازی که تامین‌کننده خودرو در سامانه فروش هستند به راحتی می‌توانند شرایط خرید و مشتریان پیش‌خرید این خودروها را براساس اطلاعات دریافتی از متقاضیان خرید فوری و پیش‌خرید خودرو رصد کنند.

به گفته او با توجه به اینکه در سیستم پیش‌فروش خودروسازان نیازی به یکسان بودن مشخصات کارت بانکی با کد ملی، کدپستی و شماره تلفن همراه نیست و تنها به هر کدملی با محدودیت سنی زیر 18سال یک خودرو برای یک‌بار ارائه می‌شود، به‌راحتی می‌توان با اطلاعات افراد دیگر نسبت به پیش‌خرید خودرو اقدام کرد.

محمدی تأکید کرد: راهکار مقابله با این شیوه‌های متقلبانه در پیش‌خرید و دلال‌بازی خودرو اجرایی شدن الزامات بانک مرکزی برای بانک‌ها در زمینه تخصیص کد یک‌بار مصرف که برای هر بار استفاده از کارت بانکی به شماره تلفن همراه فرد مرتبط با کارت پیامک می‌شود و امکان استفاده دیگران ازکارت بانکی غیر را محدود می‌سازد.

   رشد تقاضا و نابسامانی عرضه
در شرایطی که برخی کارشناسان آی تی احتمال به کارگیری این شیوه متقلبانه در ثبت‌نام برای خرید فوری و پیش‌خرید خودروهای داخلی را از نظر فنی محتمل می‌دانند، دست‌اندرکاران صنعت خودرو و شرکت‌های خودروسازی با رد چنین ادعایی، از هرگونه اظهارنظر صریح و شفاف رشد تقاضای کاذب، کاهش تیراژ تولید و محدودیت عرضه خودروهای تولیدی به‌دلیل الزام تخصیص 80درصد تیراژ روزانه خودروهای تولیدی به ایفای تعهدات معوق پیش‌خرید مشتریان خودرو را عامل پرشدن چند ثانیه‌ای و تکمیل ظرفیت فروش فوری و پیش‌فروش محصولات‌شان قلمداد می‌کنند. بررسی‌های میدانی همشهری حاکی از آن است که در شرایطی که خودروسازان با استناد به سوءاستفاده برخی دلال‌ها از شرایط تولید و عرضه خودرو از اعلام آمار دقیق روزانه فروش فوری و پیش‌فروش خودرو خودداری می‌کنند، همواره فرایند ثبت‌نام برای پیش‌خرید و خرید فوری محصولات سایپا نسبت به ایران خودرو آسان‌تر بوده است. این در حالی است که براساس آخرین آمارهای وزارت صنعت 2 خودروساز بزرگ کشور در مجموع روزانه حدود 4هزار خودرو تولید می‌کنند که درصورت عمل به تعهد اخیر این وزارتخانه برای عرضه 30درصدی تیراژ روزانه تولید محصولات‌شان، باید روزانه در طرح‌های فروش فوری خود حداقل 1200خودرو را به مشتریان عرضه کنند. اما به‌نظر می‌رسد میزان عرضه محصولات ایران خودرو و سایپا در چارچوب طرح فروش فوری از 20فروردین‌ماه امسال تا‌کنون به‌مراتب کمتر از این الزام وزارت صمت بوده است. یک مقام مسئول در یکی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی کشور با بیان اینکه این شرکت تا‌کنون فقط 20درصد تیراژ روزانه تولید را به شیوه فروش فوری عرضه کرده است، به همشهری گفت: تیراژ روزانه تولید 2 خودروساز کشور 3هزار دستگاه است که 20درصد آن یعنی 400دستگاه به شیوه فروش فوری- نقدی عرضه می‌شود. این در حالی است که با بازشدن سامانه فروش خودروسازان در هر ثانیه 300هزار نفر برای پیش‌خرید خودرو اقدام می‌کنند و بدیهی است که 400دستگاه خودرو طی دو ثانیه به فروش رسیده و ظرفیت فروش تکمیل شود. به گفته او حجم بالای تقاضا موجب شده تا امکان ثبت‌نام برای اغلب مشتریان خرید فوری یا پیش‌خرید خودرو وجود نداشته و ناراضی باشند.