نتیجه مشترک برای دوگانه نبوغ و پشتکار

شبنم سیدمجیدی

در بیش از یک دهه اخیر، این سؤال نیم میلیارد آدم در دنیا بوده که مسی بهتر است یا رونالدو؟ طرفدارانشان سال‌هاست سر این موضوع بحث می‌کنند و البته مثل هر بحث فوتبالی دیگری نتیجه‌ای هم ندارد. بعضی‌ها از آن با عنوان تئوری «رونالدو- نادال و مسی-فدرر» نام می‌برند. در این تئوری 2‌دسته آدم وجود دارند. آدم‌هایی که لیونل مسی و راجر فدرر(تنیسور) را دوست دارند و آدم‌هایی که کریستیانو رونالدو و رافائل نادال را دوست دارند. می‌گویند فدرر نابغه دنیای تنیس است، همانطور که مسی نابغه دنیای فوتبال است. خیلی‌ها می‌گویند مهم نیست آدم‌هایی مثل نادال و رونالدو چقدر تلاش کنند، آنها نمی‌توانند یک فدرر یا مسی باشند. از آن طرف نادال سال‌ها در بالاترین سطوح تنیس بازی کرده تا در نهایت توانسته در خیلی از مسابقات بزرگ فدرر را شکست دهد. همانطور که رونالدو خیلی از بزرگ‌ترین جوایز دنیای فوتبال را از آن خود کرده است. اما مسئله اینجاست که وقتی نادال توانسته فدرر را شکست دهد چرا باید بخواهد مثل فدرر باشد. نکته اینجاست که در ظاهر گویی همه‌‌چیز برای فدرر و مسی ساده است، انگار بی‌هیچ تلاشی بهترینند.

این موضوع چند سال است که در محافل ورزشی دنیا مورد بحث قرار می‌گیرد. در نگاه اول به‌نظر دیدگاه بدون پایه و اساسی می‌آید. اما اگر کمی فکر کنیم شاید منطق و دلیل درستی پشت آن قرار داشته باشد. سال‌های زیادی است که علاقه‌مندان فوتبال می‌گویند مسی با استعداد و هوش ذاتی فوتبال به دنیا آمده است، درحالی‌که رونالدو محصول تلاش و تمرین سخت است. آیا این گفته واقعا درست است؟ آیا مسی به‌خاطر نبوغش یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال شده و به اندازه رونالدو تلاش نکرده است؟ شاید برخی حقایق، این گفته‌ها را درست نشان دهند. اما به‌نظر نمی‌آید این همه واقعیت باشد.

مسی واقعا با فوتبال به دنیا آمده است. اگر در اینترنت سرچ کنید فوتبال بازی‌کردن و روپایی زدن‌های او را از زمانی که 5ساله بوده، می‌بینید و انگار از همان موقع هم او به خوبی امروز بود. مادر مسی، او را برای تماشای بازی برادرانش به زمین بازی می‌برد. خیلی کوچک‌‌تر از آن بود که بتواند فوتبال بازی کند اما یک‌بار مربی از مادرش خواست تا اجازه دهد لئو داخل زمین برود. آنها توپ را زیر پای راستش انداختند، حرکتی نکرد. دوباره به سمتش انداختند و این بار توپ جلوی پای چپش افتاد. آنها می‌گویند او همه را دریبل کرد و یک گل به ثمر رساند. همین حالا هم وقتی با تمام توان(که اکثراً اینگونه است) بازی می‌کند، تنها راه اینکه جلوی پیشروی او را بگیری، این است که با لگد او را بزنی!

می‌گویند فرقی نمی‌کند که بقیه چند گل به ثمر رسانده باشند. فرقی نمی‌کند چقدر خوب بازی کنند، هیچ‌کس نمی‌تواند مثل او در زمین نقاشی کند. آن پای چپ جادویی را تکان می‌دهد و همه جادوگرهای دنیای فوتبال را به حیرت وامی‌دارد.

همه اینها شاید درست است. از آن طرف هم هزاران قصه داریم به نقل از هم‌تیمی‌ها یا مربی‌های رونالدو که تمرینات سخت او را تأیید می‌کنند. مثلا کارلوس توز در دوره‌های مختلف با هردوی این بازیکنان هم‌تیمی بوده است یعنی با رونالدو در منچستریونایتد و با مسی در تیم ملی آرژانتین. او می‌گوید یک تفاوت اساسی بین این دو بازیکن بزرگ وجود دارد. من هرگز ندیده‌ام مسی در باشگاه ورزش کند یا مثلا تمرین کند که چطور جلوی توپ را بگیرد. انگار فوتبال در طبیعت و ذات او وجود دارد. اما کریستیانو تمام روز را در باشگاه می‌گذراند. یک جورهایی حالت وسواس پیدا کرده است. هر روز 9 صبح تمرین‌هایمان شروع می‌شود ولی ساعت 8 می‌رسیم و می‌بینیم او از قبل آنجاست. گاهی ساعت 7:30 می‌رسیم و کریستیانو در آن ساعت هم مشغول تمرین است. این تفاوت بزرگی است که میان این دو بازیکن بزرگ می‌بینم.

داستان‌های زیادی درباره تمرین‌های سخت رونالدو و فشارهایی که به‌خودش وارد می‌کند وجود دارد، اینکه چطور روزها و روزهای متمادی برای زدن فقط یک ضربه خاص تمرین می‌کند و غیره. اما می‌دانید که خیلی از ورزشکارانی را داریم که به اندازه رونالدو و حتی بیشتر تمرین می‌کنند، اما چرا آنها به بزرگی او نمی‌شوند. جواب واضح است؛ چون بدون استعداد و هوش ذاتی نمی‌توان حتی نزدیک جایگاه رونالدو ایستاد. اگر مسی به سختی تلاش نمی‌کرد و خود را وقف فوتبال نکرده بود، بدون شک شانس اینکه در چنین جایگاهی باشد، صفر بود و اگر رونالدو یک نوع استعداد و نبوغ ذاتی نداشت، قطعا نمی‌توانست یکی از بهترین‌ها باشد. یکی کوچک‌تر و کوتاه‌تر است و حرکات ظریف‌‌تر و سریع‌تری می‌کند؛ دیگری بلندتر و محکم‌تر و قوی‌تر است. هر دو از نقاط ضعف و قوتشان استفاده می‌کنند تا بهترین باشند. اوضاع برای نادال و فدرر هم اینگونه است.

وقتی آدم‌ها می‌گویند که مسی نابغه است و رونالدو محصول تمرین و ممارست، دقیقا منظورشان این نیست که مسی ساعت‌های زندگی‌اش را به خوردن و خوابیدن یا تماشای تلویزیون از روی کاناپه و پلی‌استیشن بازی کردن می‌گذراند و با وجود همه اینها یکی از بهترین بازیکنان فوتبال شده است. همینطور اینکه منظورشان این نیست که رونالدو از هوش و استعداد کمی برخوردار است. آنچه آنها می‌گویند این است که اگر بحث هوش و استعداد باشد، مسی قطعاً بالاتر قرار می‌گیرد و رونالدو در مقایسه با رقیب آرژانتینی خود تلاش بیشتری می‌کند. اما قطعا هر دوی آنها هم تلاش می‌کنند و هم نابغه‌اند.

خود مسی می‌گوید خیلی‌ها موفقیت من را یک شبه و بدون تلاش می‌بینند. ولی برای من 17سال و 114روز طول کشید تا یکشبه موفق شوم!

می‌توان نتیجه گرفت که طبق آن گفته قدیمی، تلاش زیاد می‌تواند از استعداد و نبوغ جلو بزند، اما به شرط آنکه استعداد و نبوغ، دست از تلاش زیاد بردارد. اینکه بهترین دنیا باشی، علاوه بر استعداد، به تشنگی درونی و انگیزه‌های عمیق برای بالفعل کردن آن استعدادها نیاز دارد.

*
وقتی آدم‌ها می‌گویند که مسی نابغه است و رونالدو محصول تمرین و ممارست، دقیقا منظورشان این نیست که مسی ساعت‌های زندگی‌اش را به خوردن و خوابیدن یا تماشای تلویزیون از روی کاناپه و پلی استیشن بازی‌کردن می‌گذارند و با وجود همه اینها یکی از بهترین بازیکنان فوتبال شده است. همینطور منظورشان این نیست که رونالدو از هوش و استعداد کمی برخوردار است