نقد خبر
مدیریت با ممنوع‌سازی صادرات
خبر: شباهت آب‌پنیر به شیر خشک باعث ممنوعیت صادرات آن شده و ۲۰هزار تن از این محصول به ارزش ۲۰میلیون دلار در حال اتمام تاریخ مصرف در انبارهاست. این خبر را سیدعلی‌اصغر طاهریان، عضو انجمن صنفی شیرخشک صنعتی ایران اعلام و البته نسبت به آن انتقاد کرده است.
نقد: ماجرای رانت‌زایی اختلاف نرخ دلار در بازار آزاد و نرخ رسمی برای صنایع و صادرکنندگان، یک ماجرای تکراری است که دولت برای رفع اغلب آنها نسبت به ایجاد محدودیت در حوزه صادرات اقدام کرده است. این موضوع برای صنایع لبنی نیز از همان زمانی که ارز ترجیحی به واردات کالاهای اساسی ازجمله نهاده‌های دامی اختصاص یافت، آغاز شد چراکه این نهاده‌ها با قیمت ارزان وارد کشور می‌شدند و قیمت محصولات حاصل از استفاده این نهاده‌ها نیز باید با قیمت مناسب روانه بازار می‌شد.
در این حالت صادرات دام و هرگونه فرآورده منتسب به آن، از لبنیات گرفته تا گوشت و پوست و... می‌توانست سود سرشاری برای صادرکنندگان به همراه بیاورد چراکه ارز حاصل از صادرات این محصولات حتی اگر با نرخ نیما نیز تسعیر می‌شد باز هم سود 100درصدی به همراه داشت. در این میان صنایع لبنی که چندین سال با استناد به بالا بودن قیمت شیر ایرانی نسبت به قیمت جهانی دست بالا را در خرید شیر از دامداران داشتند و همواره با تهدید به استفاده از شیرخشک وارداتی به‌جای شیر تازه، به سرکوب نرخ خرید شیر می‌پرداختند، با وضعیتی مواجه شدند که می‌توانستند شیر را حدود یک‌سوم قیمت جهانی خریداری کنند و محصولات آن را با قیمت نسبتا موجه در بازار داخلی و با قیمت جهانی در بازارهای خارجی بفروشند اما دامداران که به‌تازگی موفق شده بودند تأییدیه افزایش قیمت خرید تضمینی شیر را از دولت بگیرند مشتری دست‌به‌نقد دیگری در صنایع شیرخشک پیدا کردند که محصول آنها را نقد می‌خرید و همین مسئله باعث شد صنایع لبنی در خرید شیر موردنیاز با مشکل مواجه شوند.
برای حل این مشکل، دولت صادرات شیرخشک را ممنوع اعلام کرد تا به تنظیم بازار داخلی کمک کند اما این کار به صنایع شیر خشک لطمه زد و کسب‌وکارشان را به هم ریخت چراکه شباهت آب‌پنیر به شیرخشک باعث شد صادرات این کالا هم با چالش مواجه شود. اگر دولت یک‌بار برای همیشه تمهیدی برای ماجرای رانت‌زایی ارز چند‌نرخی بیندیشد شاید الاکلنگ‌بازی نرخ‌ها در بازار داخلی به پایان برسد و هرروز هم نیاز نباشد صادرات گوجه و پیاز و شیرخشک و... ممنوع شود.
