جشنواره هنرهای تجسمی فجر از دوره نخستین خود عنوان بین‌المللی را با خود یدک می‌کشد. طی سال‌های اخیر با همکاری سفارتخانه‌های مختلفی مثل فرانسه، مکزیک، اسپانیا و غیره هر سال در مدت زمان معینی نمایشگاهی از آثار هنرمندان خارجی این کشورها به دعوت خود سفارتخانه در خلال جشنواره برگزار می‌شد. به جز این، در فراخوان جشنواره برای هنرمندان خارجی مستقل نیز شرایطی درنظر گرفته می‌شد تا بتوانند با ارائه آثار خود در جشنواره بین‌المللی هنرهای تجسمی فجر شرکت کنند اما به دلایل مختلفی این امکان حاصل نمی‌شد. یکی از مشکلات و معضلات جشنواره تجسمی برای بین‌المللی شدن زمان آن است. در واقع؛ این جشنواره زمانی برگزار می‌شود که بیشتر کشورهای دنیا به‌دلیل فرارسیدن سال نوی مسیحی، در تعطیلات به‌سر می‌برند. درنتیجه هنرمندان خارجی جشنواره فجر را رصد نمی‌کنند و نمی‌توان آثار آنها را به راحتی به ایران آورد و نمایش داد. با این حال امسال از میان 91 اثر نهایی جشنواره، شش اثر متعلق به هنرمندانی از کشورهای بلژیک، برزیل، بنگلادش، پرو، صربستان و عراق است. در فراخوان امسال 168 هنرمند خارجی از 53 کشور برای حضور در جشنواره ثبت‌نام کرده بودند که شش اثر برای نمایش انتخاب شد. لیلیا پتروویچ، لوک دشیمیکر، ئاویدر باقی، پائولو وولما، توشیکر رحمان و والتر توسکانو هنرمندانی هستند که در بخش بین‌الملل جشنواره امسال حضور پیدا کرده‌اند.
لیلیا پتروویچ؛ عکاس
جهان های ترسناک
«لیلیا پتروویچ » هنرمند صربستانی که در زمینه عکاسی تخصص دارد، امسال در نمایشگاه جشنواره بین‌المللی هنرهای تجسمی فجر با هفت اثر از یک مجموعه شرکت کرده که همگی در قالب «فتومونتاژ» ارائه شده‌اند. این هنرمند سعی کرده تصویری از پریشانی‌ها، ترس‌ها، ناهمگونی‌ها و بسیاری از مسائل روزمره و بنیادین انسان معاصر را با این تکنیک در عکاسی به تصویر دربیاورد. «ایگور»، «برانکا»، «جانا»، «سرجان»، «یانا»، «زوران» و «بلیزناکنیژه» عنوان عکس‌هایی است که او در این نمایشگاه به تماشا درمی‌آورد. همه سوژه‌ها و اشخاصی که او در این مجموعه به تصویر کشیده درون جعبه‌هایی هستند که نشان از حصار پیرامون انسان معاصر دارد. هرکدام از این جعبه‌ها به نوعی جهان مجزای آدم‌هایش را به تصویر می‌کشد که به‌دلیل عدم انطباق با جهان واقعی ترسناک و نامتعارف به‌نظر می‌آید.
لوک دشیمیکر؛ هنرمند رشته چیدمان
پرچم صلحی که دیگر سفید نیست
«لوک دشیمیکر» هنرمندی بلژیکی است که در نمایشگاه امسال چیدمانی مفهومی را به نمایش درآورده است. او در این اثر از پرچم به‌عنوان نماد هویت و ملیت استفاده بدیعی کرده است. دشیمیکر از پرچم سفید که نمادی از صلح است به‌گونه‌ای استفاده کرده که با آمدن نقشه جهان روی آن به پرچمی پاره و زخم خورده بدل شده است. او با این ابتکار در عین حال ساده مخاطب خود را در مواجهه‌ای متفاوت با مفهوم صلح، ملیت، تمدن و مفاهیمی که حول محور صلح و تمامیت ارضی کشورها تنیده شده، قرار داده است. او مفهوم جنگ را که بر جهان سایه افکنده در برابر صلح قرار داده تا عملا صلح را در جهان معاصر، امری فرض کند که هرگز رخ نخواهد داد.
توشیکر رحمان؛ عکاس
چهره پنهان بنگلادش
«توشیکر رحمان» مجموعه عکسی را در قالب یک مستند داستانی برای حضور در نمایشگاه دهمین جشنواره تجسمی فجر ارائه کرده است. او در این اثر فضایی از یک آیین یا سنت بنگلادشی را به تصویر کشیده است.در این عکس‌ها معبدی به تصویر درآمده که به شکلی کاملا ساده طراحی شده است. عکاس از افرادی که ساکنان این معبد هستند، از فضای داخلی و از برخی از آیین‌ها و سنت‌هایی که در آن برگزار می‌شوند، تصویرهایی را ثبت کرده که در کنار یکدیگر کلیتی را به‌وجود می‌آورند و می‌توانند یک داستان منسجم تلقی شوند.رحمان در این مجموعه تلاش کرده با سنجش میزان نور و همخوانی آن با فضا به نوعی، حسی را که هر کدام از این فضاها با خود به همراه دارند، به تصویر بکشد. این عکس‌ها در نگاه نخست حامل نوعی ترس است که به واسطه ناشناختگی فضا به‌وجود آمده و از این منظر هنرمند توانسته ایده خود را به خوبی بسط و گسترش بدهد.
ئاویدر باقی؛ هنرمند تصویرگر
دیکتاتورها و جنایتکاران شناسنامه دار
«ئاویدر باقی» هنرمند عراقی از شناسنامه مردم عراق که نشانه هویت آنهاست به‌عنوان زمینه‌ای برای ارائه ایده موردنظر خود استفاده کرده است. او با قرار دادن رد سرخ خون روی اطلاعات و اسامی و مشخصات فردی که در یک شناسنامه موجود است، هویت آنها را پاک و هویت جدیدی برای‌شان درنظر گرفته. در هویت‌های جدیدی که جایگزین اسامی گذشته شده نام برخی جنایتکاران و دیکتاتورهای عراق مانند صدام حسین، ابوبکر بغدادی و غیره به چشم می‌خورند. در حقیقت هرکدام از این اوراق شناسنامه‌ای مربوط به یکی از جنایاتی است که در مناطق مختلف عراق چون حلبچه، گرمیان، شنگال، سیمیل و غیره به واسطه این دیکتاتورها رخ داده است. او با این ترفند قصد دارد ردی از جنایات این دیکتاتورها روی زندگی و هویت مردمان عراق را به تصویر بکشد.
والتر توسکانو؛ کارتونیست
مادرترزا و پابلوپیکاسو
والتر توسکانو، دیگر هنرمند آمریکای لاتین است که در این دوره از جشنواره حضور دارد. توسکانو که اهل کشور پرو است با دو کارتون از پرتره مادر ترازا و پابلو پیکاسو در این نمایشگاه شرکت کرده است.پرو نیز مانند برزیل و دیگر کشورهای آمریکای لاتین، در حوزه کارتون و کاریکاتور زادگاه افراد پیشرو و صاحب‌نامی است. آثار توسکانو که شکلی سنتی دارند از لحاظ کیفیت ساخت قابل تامل هستند. توسکانو با ارائه صورت‌های دفرمه شده این دو شخصیت مهم تاریخی و همچنین با نگاهی دقیق به زندگی آن دو، توانسته مفهوم موردنظر خود را به تصویر دربیاورد.
پائولو وولما، عکاس
آلودگی های محیط زیستی
«پائولو وولما» از کشور برزیل که یکی از کشورهای تراز اول در حوزه کاریکاتور در جهان است، در این نمایشگاه با تک اثری شرکت کرده که ماهیت و شکلی محیط‌زیستی دارد. او تصویری سیاه از برج‌های قد برافراشته را که موجب ایجاد آلودگی تصویری شده‌اند در پس‌زمینه اثرش به نمایش درآورده است. وولما با قرار دادن یک درخت و دو انسان که ماسکی به‌دست دارند، ما را در نگاه اول به سمت هشداری که مد نظرش است، کنجکاو می‌کند. کودکی که به درخت و زیبایی آن پناه برده، ماسک را از صورت خود برداشته و مردی که بزرگ‌تر به‌نظر می‌آید با ماسکی روی صورت نگاهی هراسناک به این کودک خندان دارد.او در این اثر سلطه صنعت و تکنولوژی برطبیعت و ویرانی‌های حاصل از آن را به تصویر درآورده است.
