بلاتکلیفی همسایگان سد کانی سیب

هادی پناهی| ارومیه – خبرنگار:


دریاچه ارومیه در روند احیا قرار دارد و برای محقق شدن برنامه‌های تعیین‌شده باید پروژه‌های عمرانی مختلفی اجرا شود. بخش عمده‌ای از این پروژه‌های عمرانی با تاکید مسئولان استانی و ستاد احیای دریاچه ارومیه در ایستگاه پایانی قرار دارند و امسال به بهره‌برداری می‌رسند. یکی از این طرح‌ها ساخت سد کانی سیب پیرانشهر است که وارد مرحله نهایی شده و براساس برنامه زمان‌بندی‌ در پایان تابستان سال جاری عملیات آبگیری آن آغاز خواهد شد.

 با نزدیک شدن به ماه‌های پایانی تکمیل این طرح، «پیمان آرامون» سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی از جابه‌جایی 2 روستای شهرستان پیرانشهر در جنوب این استان خبر می‌دهد که البته تکلیف تعدادی از ساکنان این مناطق هنوز مشخص نشده است. به گفته این مسئول قرار است محل جدید روستاهای کاسه‌کران و سوغانلو پیرانشهر که در صورت آبگیری سد کانی سیب زیر آب خواهند رفت، طی روزهای آتی مشخص شود. به همین دلیل به سراغ 2 عضو شورای اسلامی این روستاها، فرماندار پیرانشهر و رئیس منابع طبیعی پیرانشهر رفتیم و درباره طرح جابه‌جایی ساکنان این روستاها گفت‌وگو کردیم. صحبت‌هایشان را در ادامه بخوانید. 


حاشیه‌نشینی کاسه‌کرانی‌ها

عضو شورای اسلامی روستای کاسه‌‌کران به همشهری می‌گوید: پروژه کانی سیب یک طرح ملی بود که با تکمیل و اجرای طرح آبگیری موجب زیر آب رفتن روستا می‌شد. به همین دلیل چاره‌ای جز جابه‌جایی روستا وجود نداشت. هر چند در ابتدا مردم از ترک روستاهایشان ناراضی بودند اما در نهایت چاره‌ای جز پذیرفتن موضوع نداشتند و در حال حاضر تعدادی از خانوارهای روستا محل زندگی خود را ترک کرده‌اند. 
به گفته «علی رسولی» بعد از آبگیری سد، بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی این روستا زیر آب نمی‌رود اما مناطق مسکونی در معرض خطر هستند و باید طرح جابه‌جایی اجرا می‌شد. 

رسولی با اشاره به این‌که این روستا 41 خانوار و 320 نفر جمعیت داشت، می‌افزاید: برخی از اهالی روستا به حاشیه شهر پیرانشهر مهاجرت کردند و در حال حاضر به دلیل حاشیه‌نشینی و مشکلات ناشی از آن شرایط خوبی ندارند. 
این عضو شورا عنوان می‌کند: 2 قطعه زمین در اطراف کاسه‌کران برای ساخت روستای جدید درخواست کرده‌ایم و مسئولان نیز وعده داده‌اند ساخت خانه‌های مسکونی مورد نیاز برای جابه‌جایی به‌زودی آغاز شود. 


سوغانلی‌ها، خواستار روستای جدید

عضو شورای اسلامی روستای سوغانلو هم عنوان می‌کند: این روستا با 150 خانوار و 750 نفر جمعیت در 12 کیلومتری شهر پیرانشهر قرار دارد.
«علی چنچنان» ادامه می‌دهد: در حال حاضر 50 درصد اهالی زمین‌ و خانه‌هایشان را به دولت فروخته و مهاجرت کرده‌اند اما بقیه اهالی همچنان در روستا ساکن هستند. به گفته وی، بر اثر آبگیری سد کانی سیب، تمام مناطق مسکونی و 50 درصد زمین‌های زراعی زیر آب خواهد رفت. 

چنچنان بیان می‌کند: سوغانلویی‌ها خواهان ساخت روستای جدیدی در نزدیکی همین منطقه هستند. البته برخی مسئولان پیشنهاد داده‌اند که اهالی در روستای  ساکن شوند اما این امر مشکلات زیادی را به همراه خواهد آورد و آنها تمایل به جابه‌جایی فیزیکی روستای سوغانلو دارند. 


تخصیص اراضی برای ساخت روستاهای جدید

فرماندار پیرانشهر هم درباره شرایط خرید زمین‌ این روستاها از اهالی منطقه می‌گوید: اراضی‌ای که پس از آبگیری سد کانی سیب زیر آب خواهند رفت از سوی دولت خریداری شده است و تنها تعداد محدودی از مالکان باقی مانده‌اند که باید با آنها به تفاهم برسیم.
«سیدعلی ترابی» درباره زمان آبگیری سد کانی‌سیب عنوان می‌کند: این سد اواخر شهریور یا مهر سال جاری آبگیری خواهد شد. به گفته ترابی، برای ساکنان روستاهای سوغانلو و کاسه‌کران زمین‌هایی شناسایی شده است و برای ساخت‌و‌ساز در اختیار بنیاد مسکن استان قرار خواهد گرفت. 
این مسئول درباره این‌که آیا روستاهای جدید تا زمان آبگیری سدها ساخته و برای سکونت اهالی آماده خواهند شد، بیان می‌کند: تمام تلاش ما معطوف بر این نکته است اما اگر اجرای کار طولانی‌تر شود قطعا اهالی بدون مسکن نمی‌مانند. 
 

زمین‌های جدید در انتظار عقد قرارداد

رئیس منابع طبیعی پیرانشهر هم با اشاره به این‌که بر اثر آبگیری سد کانی سیب پیرانشهر در کل 9 روستا در اطراف شهرستان پیرانشهر به زیر آب خواهند رفت، اظهار می‌کند:‌ در شرایط فعلی برای جابه‌جایی روستای سوغانلو زمین 3 هکتاری از سوی منابع طبیعی در نظر گرفته شده است تا برای ساخت‌و‌ساز در اختیار بنیاد مسکن قرار بگیرد.

«علی رمضان‌پور» ادامه می‌دهد: به اهالی روستای کاسه‌کران نیز پیشنهاد داده‌ایم تا به روستای رکابات که در همان اطراف قرار دارد ملحق شوند که البته با مخالفت اهالی این منطقه همراه بوده و باید برای تعیین تکلیف جابه‌جایی این روستا یا استقرار مردم در روستای رکابات توافق انجام شود. 

رمضان‌پور درباره این‌که کار واگذاری زمین‌ها در چه مرحله‌ای قرار دارد، عنوان می‌کند: زمین‌ها شناسایی و نقشه‌های آن نیز کار شده است. پیش‌بینی‌های لازم برای تامین زیرساخت‌ها هم انجام شده است و تنها منتظر تایید کمیسیون‌های استانی برای انعقاد قراردادهای مربوطه هستیم. 


  انجام مراحل اداری جابه‌جایی روستاهای سوغانلو و کاسه‌کران

«پیمان آرامون» سرپرست معاونت عمرانی استانداری آذربایجان غربی می‌گوید: در پیرانشهر چندین روستا در مسیر تنش بر اثر آبگیری سد کانی‌ سیب هستند و در صورتی که سد به حداکثر میزان آبگیری برسد، این روستاها باید تخلیه شوند، اما در شرایط فعلی تنها 2 روستای سوغانلو و کاسه‌کران در معرض تهدید هستند که اقدامات لازم برای خرید زمین‌ها و تخلیه روستا انجام شده است. تخصیص زمین‌های جدید نیاز به طی مراحل اداری دارد و ما نیز در سال جاری در اولین جلسه کمیسیون امور زیربنایی موضوع را مطرح خواهیم کرد.

«رسول خضری»  نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس هم درباره جابه‌جایی این روستاها عنوان می‌کند: زمین‌هایی برای احداث محل جدید 2 روستا از منابع ملی اختصاص داده شده که دارای امکانات زیرساختی هم هست. روستای کاسه‌کران با توجه به این‌که در محل مخزن سد کانی سیب قرار گرفته بود به‌ناچار مجبور به تخلیه روستا شدیم که امیدواریم با تعیین محل جدید روستا، روستاییان به محل زندگی جدید خود منتقل شوند.
سد خاکی کانی سیب در 15 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان پیرانشهر احداث شده است که 50 متر ارتفاع و 330 میلیون متر مکعب حجم مخزن دارد.