سه‌شنبه‌های بدون خودرو؛ مدل98
از امروز پنجمین کلانشهر کشور به کمپین بدون خودرو می‌پیوندد
سیدمحمد فخار/ خبر‌نگار
امروز نخستین نوبت از سه‌شنبه‌های بدون خودروی تهران در سال98 است. در سال95 ایده جوان اراکی در راه‌اندازی پویش مردمی برای کنار گذاشتن خودروها در روزهای سه‌شنبه مطرح شد که این ایده به‌دلیل عدم‌استقبال و فقدان زیرساخت‌های شهری کنار گذاشته شد، اما از پاییز97 با حضور شهردار فعلی پایتخت، جانی دوباره گرفت. هم‌اکنون این ایده در 4شهر کشور دنبال می‌شود و قم نیز امروز به آن می‌پیوندد.
پنجمین شهر بدون خودرو
تاکنون شهرهای تهران، اصفهان، مشهد و یزد به کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو پیوسته‌اند و شهرداری قم نیز اعلام کرده که از امروز 20فروردین این ایده را اجرایی می‌کند. عباس ذاکریان، معاون حملونقل و ترافیک شهرداری قم در این‌باره گفته است: در این طرح ما سعی داریم حداقل یک روز در هفته همه شهروندان به‌جای استفاده از خودروهای تک‌سرنشین و شخصی از روش‌های جایگزین مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند. براساس بررسی‌ها، دوچرخه‌سواری در قم از لحاظ توپوگرافی مشکل چندانی ندارد چراکه بیشتر مسیرها و راه‌ها هموار است. همچنین بالابردن میزان استفاده مردم از دوچرخه به بخش‌های مختلفی ازجمله بالابردن ضریب مالکیت دوچرخه که شهروندان بتوانند دوچرخه شخصی تهیه کنند، مسیرسازی ایمن و راه‌اندازی خانه دوچرخه (دوچرخه‌های اشتراکی) بستگی دارد که امید است روند روی‌آوردن مردم به کمپین «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» تکمیل شود.
به مثابه یک جنبش
ایده شهر بدون خودرو سال‌هاست در شهرهای بزرگ جهان دنبال می‌شود و تاکنون آمستردام، بروکسل، پاریس و پراگ به آن پیوسته‌اند. تأکید موکد پیروز حناچی نیز بر اجرای این ایده در تهران که خود طلایه‌دار آن در دوره اخیر است، نشان می‌دهد این راه برای تهران مؤثر خواهد بود. مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران در این‌باره معتقد است: استفاده شهردار تهران از دوچرخه فرصتی ایجاد می‌کند تا با مشکلات استفاده از وسایل حملونقل عمومی دست‌وپنجه نرم کند. وی از پیوستن خود به این جنبش از هفته آینده خبر داد. به گفته او تشویق مدیران و مردم به استفاده کمتر از خودروی شخصی و استفاده از وسایط حملونقل عمومی از مهم‌ترین کارهایی است که دهه‌ها پیش باید آغاز می‌شد. براساس گفته‌های فراهانی، ایده سه‌شنبه‌های بدون خودرو نشان داد این‌بار مدیران شهری خود عملا وارد گود شده‌اند و استفاده از مترو، دوچرخه و‌اتوبوس را عملا و نه در شعار و حرف تشویق می‌کنند. این عضو شورای شهر ابراز امیدواری کرد ایده سه‌شنبه‌های بدون‌خودرو به مثابه جنبشی فراگیر در هفته‌های آینده با استفاده از سایر وسایط حملونقل عمومی به شکلی گسترده‌تر توسط همه مدیران شهری و ملی دنبال شود.
اهمیت ایده‌های تهران
امروز با صرف 500میلیارد تومان می‌توان همه برنامه‌های پیاده‌محوری و دوچرخه‌سواری در فضاهای شهری پایتخت را اجرا کرد. محمد درویش، فعال محیط‌زیستی در این‌باره می‌گوید: هنوز هیچ پولی به ایده رشد پیاده‌محوری اختصاص نیافته و باید نگاه جدی مدیران به این بخش معطوف شود. تاکنون هر بلایی سر تهران آمده، در شهرهای دیگر هم نعل به نعل تکرار می‌شود. با حضور فزاینده این خودروها، تهران سومین شهر نزاع‌خیز دنیا شده و باید دوچرخه و سرعت کم اما لبخند راکبان آن به درمان این شهر بیاید.
چرا بدون خودرو؟
کلانشهرهای کشور سال‌هاست با افزایش فزاینده و خارج از کنترل وسایل نقلیه مواجه‌اند و کمی کیفیت آنها موجب شده در کنار ترافیک وقت‌کش، دامنه آلودگی هوا نیز در آنها گسترده شود. بیماری‌ها و مرگ‌های ناگهانی زیادی بر اثر این معضل پدید آمده‌اند و باید برای کنترل آنها فکری شود. خودروهای کشور که عموما یورو2 و یورو4 هستند به‌ترتیب در هر کیلومتر پیمایش 2.7 و 1.8گرم آلودگی هوا تولید می‌کنند و در کنار آن روزانه میلیون‌ها لیتر بنزین سوخته می‌شود. بدین‌ترتیب کنار گذاشتن خودرو در شهرهای کشور به یک نیاز فوری تبدیل شده است.
