کشتزارهای غرقشده در سیلاب
همشهری از میزان خسارتها به بخش کشاورزی استان و متضرر شدن کشاورزان گزارش میدهد
فاطمه میرزایی| گرگان - خبرنگار:
اگرچه در سیل اخیر نیز مانند همه بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه آنچه بیش از همه صدرنشین خبرها میشود، وضعیت امدادرسانی، اسکان و همچنین تخلیه و بازسازی اماکن شهری و خانههای مسکونی است، اما یکی از مهمترین محورهایی که در سیل اخیر آسیب دیده بود، کشاورزی و باغداری گلستان بود.
اراضی علاوه بر طغیان آب رودخانهها و سرزیرشدن آب سدها، با هدایت آب به منظور تخلیه شهرهای درگیر دوچندان مورد آسیب قرار گرفت و حالا بسیاری از کشاورزان را نگران کرده است. اگرچه سازمان حفظ نباتات کشور، در پاسخی کوتاه به همشهری اعلام کرده که میزان سفارش کود و سم در گلستان و طی 17 روز نخست سال، به میزانی است که نشاندهنده حیات کامل کشاورزی استان است، اما خسارتهای ناشی از این سیلاب را نمیتوان نادیده گرفت.
برآورد خسارتها
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان میگوید: تاکنون ۱۹۵۰ میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارت وارد شده است. «مختار مهاجر» بیان میکند: سیل به ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی استان در شهرستانهای کلاله، گنبد، مینودشت، آققلا، گمیشان، بندرترکمن، کردکوی و بندرگز صددرصد خسارت وارد کرد. همچنین ۵۴۰ هزار هکتار از اراضی استان که زیر کشت پاییزه گندم، جو، سیبزمینی و چغندرقند قرار داشت، تحت تاثیر طغیان رودخانههای قرهسو و گرگانرود قرار گرفت.
وی ادامه میدهد: در نخستین اقدام کشاورزان باید از زمینهایی که از آسیب سیل در امان مانده مراقبت کنند و عملیات کوددهی را انجام بدهند، چراکه به دلیل وجود رطوبت احتمال آسیب و هجوم آفات به اراضی بسیار بالاست، بنابراین قطعا باید مبارزه با آفات و سمپاشی شروع شود.
مهاجر میگوید: ۱۶۰ دستگاه بیل مکانیکی و لودر و ماشینآلات ازسوی سازمان جهاد کشاورزی استان مشغول هدایت آبها از مزارع به مناطق پستتر کانالها و رودخانهها هستند. به کشاورزان توصیه میکنیم با توجه به حادثهخیز بودن کشورمان نسبت به بیمه مزارع خود نیز اقدام کنند. پرداخت خسارتها آغاز شده و به یقین خسارتها بسته به نوع بیمهای که افراد انتخاب کرده بودند، پرداخت میشود.
این مسئول با بیان اینکه مصوبهای توسط هیات دولت به سرعت و برای جبران خسارتها تصویب شده است، توضیح میدهد: مطابق با این مصوبه، متناسب با درصد آسیب به ازای هر هکتار اراضی زراعی تا مبلغ ۲ میلیون تومان، به ازای هر هکتار باغ مبلغ ۵ میلیون تومان، به ازای هر رأس دام سبک ۵۰۰ هزار تومان، به ازای هر رأس دام سنگین ۳ میلیون تومان و برای مرغداریها نیز غرامت پیشبینی شده است. امیدواریم با تلاش و کوشش همه دستاندرکاران بتوانیم مشکلات بهوجود آمده سیل را در استان هرچه زودتر رفع کنیم.
افزایش خسارتها به دلیل ماندابی
مهاجر در مورد افزایش بیش از 500 میلیارد تومانی خسارت میگوید: از آن زمان تاکنون با وجود همه تلاشها آبگرفتگی را در مناطق دیگر نیز شاهد بودیم. در حال حاضر ماندابی در اراضی کشاورزی میتواند میزان خسارت را بهویژه در مورد اراضی زیر کشت بالاتر ببرد. به همین دلیل همه تلاش ما تخلیه هرچه سریعتر آب از این مناطق است.
مرور یک مصوبه
در سفر سال 93 رئیسجمهوری به گلستان طرحی با عنوان زهکشی 280 هزار هکتار از اراضی استان به عنوان یکی از مصوبات سفر اعلام شد؛ طرحی که طی 4 سال گذشته اجرای آن حتی به نیمی از مساحت عنوان شده هم نرسید؛ این در حالی است که یکی از اصلیترین اهدافی که برای این طرحها عنوان میشود، مقابله با ماندابی و سیل است.
«محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی در سفر پیشین دولت دوازدهم به گلستان و در بازدید از طرحهای زهکشی گلستان در گمیشان گفته بود: طرح زهکشی در زمینهای شور و کمبازده شمال استان امسال در 50 هزار هکتار دیگر اجرا میشود. طرح زهکشی در زمینهای شور گلستان طبق برنامه برای 22 هزار هکتار بود که این میزان به بیش از 30 هزار هکتار رسید.
این در حالی است که مرداد سال گذشته این طرح شروع شده بود. اجرای این طرح از مصوبات سفر دولت تدبیر و امید به گلستان بود که در فاز اول آن 12 هزار هکتار از اراضی گمیشان زهکشی شد. مدیرعامل شرکت آب منطقهای گلستان نیز همان زمان و با حضور «رضا اردکانیان» وزیر نیرو در گلستان گفته بود: محدوده مصوب برای اجرای طرح زهکشی اراضی گلستان 280 هزار هکتار بوده که از این مقدار 52 هزار هکتار به دلیل شدت ماندابی و آبگرفتگی به عنوان اراضی اولویتدار مطرح است. برای اجرای فاز دوم این طرح در 12 هزار هکتار از اراضی شهرستانهای بندرترکمن و آققلا 590 میلیارد ریال هزینه خواهد شد.
«علی نظری» ادامه داده بود: بهبود وضعیت اصلاح خاک، جلوگیری از خسارتهای ناشی از سیل و بارندگی، افزایش محصولات کشاورزی و بهبود معیشت کشاورزان، جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و جلوگیری از ورود ریزگردها از فواید اجرای کامل این طرح و زهکشی اراضی شورهزار شمال گلستان است.
با این حال به نظر میرسد روند کند یا اجرای دیرهنگام این طرح که آن را به اندازه عمر یک دولت عقب انداخته است، اکنون دردسر بزرگی برای گلستان و سراسر کشور به وجود آورده؛ چراکه بهویژه در کشت گندم، سویا و کلزا گلستان همواره یکی از استانهای برتر بوده است.
آخرین اظهارنظر مدیرعامل شرکت آب منطقهای گلستان
شرکت آب منطقهای و سازمان جهاد کشاورزی گلستان به راهحلهای کوتاهمدت روی آوردهاند. مدیرعامل شرکت آب منطقهای گلستان از ادامه احداث کانال انحرافی در حوزه گنبدکاووس برای کنترل سیلاب گرگانرود در بالادست سد وشمگیر خبر میدهد.
«علی نظری» از اهداف مهم احداث این کانال را کاهش دبی و حجم ورود آب گرگانرود پس از عبور از سد وشمگیر به مناطق پاییندست، بهویژه آققلا اعلام میکند و میگوید: احداث این کانال انحرافی به طول 2 کیلومتر با حجم 300 هزار مترمکعب خاکبرداری و بهکارگیری 30 دستگاه ماشینآلات توسط قرارگاه خاتمالانبیا (ص)در حال انجام است.
وی بیان میکند: درصورت افزایش ماشینآلات، عملیات احداث این کانال که به تازگی آغاز به کار کرده است، طی چند روز آینده به پایان خواهد رسید و از ورود 40 تا 50 متر مکعب آب بر ثانیه به سمت سد وشمگیر جلوگیری میکند. محل احداث این کانال انحرافی در محل جریان مسیل قدیمی به نام کالشور یا بند ولی در محدوده روستاهای «یسیرگچن» و «دیگجه» شهرستان گنبدکاووس است. بخشی از سیلاب گرگانرود از طریق این کانال به سمت دریاچه شور، اراضی کمبازده و شورهزار بخش داشلیبرون این شهرستان هدایت میشود.