بورس‌کالا
گام نخست ایران و عراق برای تأسیس بورس‌کالای مشترک
ایران و عراق با هدف تأسیس یک بورس‌کالای مشترک به تفاهم رسیدند
همزمان با سفر عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق و هیأت همراه به تهران، آن هم کمتر از یک‌ماه پس از سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به عراق، دیروز تفاهمنامه همکاری میان بورس‌کالای ایران و اتاق بازرگانی بصره با هدف توسعه همکاری‌های تجاری و بازرگانی 2کشور امضا شد. این تفاهمنامه همکاری میان حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس‌کالای ایران و ماجد موزان، نایب‌رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق و رئیس اتاق بازرگانی بصره امضا شد.
به گزارش همشهری، حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس‌کالای ایران در این نشست، گفت: بورس‌کالای ایران از 3سال پیش و در پی آسیب‌شناسی بازار عراق، با دو چالش جدی تجار عراقی در مبادلات تجاری با سایر کشورها ازجمله ایران روبه‌رو شد.
سلطانی‌نژاد افزود: چالش نخست، موضوع «استمرار عرضه» محصولات ایرانی برای بازار عراق است. در این خصوص همواره تجار یا تولیدکننده عراقی از استمرار عرضه یک محصول اطمینان نداشته و نمی‌تواند به‌طور دقیق برای تولید یا مصرف خود برنامه‌ریزی کند. همچنین چالش دوم، «کیفیت محصول» است که هر دوی این چالش‌ها می‌تواند در بورس‌کالا به‌عنوان بستری برای تسهیل مبادلات و خرید بدون واسطه عراقی‌ها از تولیدکنندگان ایرانی، برطرف شود.او گفت: در حوزه تسویه و تبادلات پولی نیز مشکلاتی وجود دارد اما با ایجاد سازوکار بورس برای مبادلات کالایی و تبادلات مالی، این موضوع تا حدود زیادی قابل رفع است.
مدیرعامل بورس‌کالای ایران اعلام کرد: تاسیس بورس‌کالایی مشترک با عراق از پیشنهادهایی است که زمینه مبادلات کالایی در ساختاری نظام‌مند و رقابتی را فراهم می‌کند تا عرضه‌های مستمر، کشف قیمت‌ها و موارد مربوط به تسویه مالی نیز با سهولت بیشتری رقم بخورد.
نوید بهبود تولید عراق با مبادلات کالاها در بورس ایران
در ادامه ماجد موزان، نایب‌رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق با استقبال از طرح‌های پیشنهادی بورس‌کالا برای توسعه روابط تجاری ایران و عراق، گفت: شرایط اقتصادی عراق خاص است به‌طوری‌که عمده پول‌های کشور، صرف واردات می‌شود. از این‌رو ما به فکر رشد تولید و توسعه صنعت هستیم که ساختارمند شدن مبادلات کالایی از طریق بورس ایران، می‌تواند نوید تولید بهتر در عراق را بدهد.
رئیس اتاق بازرگانی بصره افزود: عموما کالای زیادی وجود ندارد که از سوی عراق به ایران صادر شود؛ به این ترتیب باید شرایطی مهیا شود تا کالاها و مواد مورد نیاز ایران به شکلی مطلوب و با کیفیت به عراق صادر شود که این مهم می‌تواند از طریق بورس‌کالای ایران محقق شود.
موزان گفت: عراق به توان بالای اقتصادی ایران اطمینان دارد و با توجه به قرابت جغرافیایی 2کشور، اولویت عراق برای مناسبات تجاری، ایران است؛ از این‌رو از مسئولان اقتصادی و بورس ایران می‌خواهیم که وارد گود شوند و ما نیز عرصه را برای حضور آنها مهیا می‌کنیم.
۳ جذابیت بورس‌کالا برای تجار عراقی
در ادامه این نشست، سیدحمید حسینی، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق به جذابیت‌های بورس‌کالا برای تجار عراقی اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات اصلی تجار عراقی این است که تجار معتبر ایرانی را برای خرید محصولات نمی‌شناسند و مشاهده شده که اخلال در روند تجارت آنها به‌وجود می‌آید. از این‌رو بورس‌کالای ایران می‌تواند به معاملات دو طرف اعتبار ببخشد تا دیگر شاهد اختلافات تجاری در این حوزه نباشیم.
او افزود: موضوع بعدی این است که تجار عراقی به‌دلیل روبه‌رو شدن با برخی تجار غیرمعتبر ایرانی، بر امضای قرارداد با تولیدکنندگان ایرانی اصرار دارند اما ارتباط آنها با تولیدکنندگان مدنظرشان دشوار و سخت است؛ این خلأ نیز می‌تواند در بستر بورس‌کالا که هر روز میزبان تولیدکنندگان معتبر ایرانی است، پر شود و تجار عراقی بتوانند با سازوکار مشخص محصولات ایرانی باکیفیت خریداری کنند.
حسینی به سومین جذابیت بورس‌کالا برای عراقی‌ها اشاره کرد و گفت: هزینه بالای مبادلات کالاها نیز دیگر معضل تجارت با عراق است. به‌طوری‌که نه تولیدکننده ایرانی و نه خریدار عراقی از قیمت مبادلات راضی نیستند؛ در این زمینه به تازگی شاهد بودیم محصولی که با نرخ ۱۴ دلار از تولیدکننده ایرانی خریداری شد با قیمت ۴۰ دلار به مصرف‌کننده عراقی رسید که این موضوع بیانگر چند دست چرخیدن و وجود واسطه‌ها در این روند است.
دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق تأکید کرد: در این زمینه نیز اگر محصولات از مسیر بورس‌کالا مبادله شود، هم تولیدکننده ایرانی محصولش را با قیمت واقعی می‌فروشد و هم مصرف‌کننده عراقی نسبت به کشف قیمت و عادلانه بودن معاملات اطمینان پیدا می‌کند.
حسینی گفت: موضوع دیگری که به‌نظرم می‌رسد این است که تابلوی بورس‌کالا را در بازار بصره و در مقابل دیدگان تجار بزرگان عراق قرار دهیم تا آنها از قیمت محصولات مختلف صنعتی و معدنی، پتروشیمی و نفتی و کشاورزی ایران مطلع شوند و این موضوع می‌تواند شروع‌کننده آغاز تبادلات تجاری ایران و عراق از بستر بورس‌کالا باشد.
جزئیات تفاهمنامه
به گزارش «کالاخبر»، براساس تفاهمنامه امضا شده میان بورس‌کالای ایران و اتاق بازرگانی بصره، 2کشور برای تاسیس یک بورس‌کالای مشترک بین ایران و عراق با هدف ایجاد شفافیت، سرعت و امنیت تجاری برای فعالان اقتصادی و بازرگانی 2کشور به تفاهم رسیدند. ایجاد شعبه بورس‌کالا در بغداد و در ادامه در اقلیم کردستان و نجف، تسهیل در ایجاد نهادهای کارگزاری مرتبط با فعالیت‌های بورس‌کالا در کشور عراق و مشارکت بی‌واسطه بورس‌کالا در مناقصات دولتی عراق از دیگر محورهای این تفاهمنامه است. همچنین وزارت تجارت عراق و بورس‌کالای ایران برای ایجاد بستر اطلاع‌رسانی در رسانه‌های عراقی برای تشویق حضور تجار این کشور در بورس‌کالا در تهران و تامین اقلام مورد نیاز خود از این طریق نیز به تفاهم رسیدند. محور دیگر این تفاهمنامه، همکاری 2کشور برای ارائه تسهیلات تعرفه‌ای و گمرکی از مبدأ بورس‌کالای ایران اعلام شده است.
