مرمت مسجد 140 ساله مشیرالسلطنه

فاطمه عسگری نیا|خبرنگار
منطقه 11

بخش قابل توجهی از بافت تاریخی و گردشگری پایتخت در منطقه11 قرار گرفته است و به همین دلیل است که از این منطقه هم به‌عنوان یکی از مناطق تاریخی و گردشگری تهران یاد می‌شود. این محدوده هر ساله بخش قابل توجهی از گردشگران داخلی و خارجی را میزبانی می‌کند. مهم‌ترین اتفاقی که در این حوزه طی سال گذشته اتفاق افتاد عزم جزم شهرداری منطقه برای مرمت مسجد مشیرالسلطنه بود. دغدغه فروریختن این مسجد قدیمی خواب را از چشم دوستداران میراث فرهنگی گرفته بود. در گفت‌وگو با «اشکان بیات» مدیر بافت تاریخی منطقه 11، او ضمن تشریح اهم اقدامات صورت گرفته در راستای حفظ بافت تاریخی منطقه از عملکرد شهرداری در مرمت این بناهای تاریخی می‌گوید.  



مسجد مشیرالسلطنه را سال 1308 هجری قمری میرزا احمد خان مشیرالسلطنه در محله ما بنا گذاشت. این مسجد به واسطه ساعت قدیمی‌اش اهالی منطقه و محله آن را به‌عنوان مسجد ساعت می‌شناسند. ساعت قدیمی و زیبای این مسجد را 140 سال پیش مشیرالسلطنه وزیر خزانه‌داری ناصرالدین شاه از پاریس خرید و به تهران آورد تا اهالی محله هر روز زندگی‌شان را با صدای ناقوس آهنی و بزرگش کوک کنند. سال‌های زیادی است که فرو ریختن دیوارهای قدیمی و کهنه مسجد در کنار خواب 50 ساله ساعت، موجب ناراحتی اهالی محله شده بود. مسجد مشیرالسلطنه دارای معماری ساده ایرانی است که عناصری همچون طاق‌های ضربی، مقرنس‌کاری، کاشیکاری و... در آن دیده می‌شود. ویژگی دیگر این مسجد درختان قدیمی است که هنوز تعدادی از آنها در حیاط مسجد به چشم می‌خورند. «نصرالله حدادی» تهرانشناس در این‌باره می‌گوید: «از آنجا که معمولاً مردم ایران در گذشته سعی می‌کردند، زندگی هماهنگی با طبیعت داشته باشند، در سمت شرقی مساجد درختان پاییزی و در سمت غربی، درختانی مقاوم‌تر را می‌کاشتند؛ همچنین طلبه‌ها در نزدیکی حجره‌هایشان درختانی را می‌کاشتند که در تابستان برگ‌هایشان جلو ورود نور مستقیم آفتاب به درون حجره را بگیرد و در زمستان با ریختن برگ‌های این درختان بتوانند از آفتاب زمستانی استفاده کنند»



«مجتبی عزیزی» از هیئت امنای مسجد مشیرالسلطنه می‌گوید: «از سالی که مشیرالسلطنه تصمیم گرفت ساعت مسجد را وارد کشور کند تا روزی که قطعات آن کامل شد 12 سال طول کشید. بعد از نصب ساعت دیوارهای اتاقک آن ساخته شد. آن زمان که قد و قامت خانه‌ها کوتاه بود این بنا بلندترین ساختمان منطقه بود، طوری که می‌شد ساعت را از میدان اعدام یا همان محمدیه امروز دید.» «عزیزی» می‌گوید: «از وقتی که در سال 82 این بنا در زمره آثار میراث فرهنگی به ثبت رسید، دست هیئت امنا برای نگهداری و مرمت آن کوتاه شد.»در حالی که هر روز صدای افتادن آجرهای قدیمی و کهنه مسجد، دل اهالی محله را می‌لرزاند شهرداری منطقه11 با ورود به موضوع تعمیر این بنای قدیمی و تاریخی سعی کرد این پروژه را با کمک نخبگان پیش ببرد. خوش‌ترین خبر «اشکان بیات» مدیر بافت‌های تاریخی شهرداری منطقه 11 برای دوستداران بافت تاریخی منطقه در آستانه نوروز 98 مرمت مسجد مشیرالسلطنه است. مدیر بافت تاریخی منطقه می‌گوید: «برای مرمت این ساعت قدیمی با به ره‌گیری از نخبگان رتبه یک تا 10 کنکور ارشد و دکترا، مرمت این بنای قدیمی را آغاز کنیم تا سال آینده بتوانیم ساعت قدیمی را تعمیر و راه‌اندازی کنیم.»

آشنایی با بناهای تاریخی منطقه 11
منطقه 11 با داشتن بناهای تاریخی ارزشمند چنته‌ای پر برای جذب گردشگران دارد.


 خانه تیمورتاش


  موزه مقدم 


​​​​​​​  خانه فاموری 


​​​​​​​ میدان حسن‌آباد


​​​​​​​  کوچه لولاگر 


​​​​​​​ موزه ثبت احوال ​​​​​​​


​​​​​​​  چهارسوق چوبی 


​​​​​​​ انجمن آثار و مفاخر