چراغ سبز به تعویق اجرای استانداردهای خودرو

علی ابراهیمی/روزنامه‌نگار

قرار بود اجرای استانداردهای اجباری 85گانه خودرویی از ابتدای دی‌ماه پارسال آغاز شود اما این طرح با توجیه شرایط خاص صنعت خودرو و چانه‌زنی خودروسازان با عقب‌نشینی سازمان ملی استاندارد اجرایی نشد.
به گزارش همشهری، جلوگیری از تولید خودروهای بی‌کیفیت و غیراستاندارد از 15سال پیش با تدوین 11استاندارد اجباری در دستور کار قرار گرفت و در ادامه تعداد این استانداردها به 63مورد افزایش یافت. اسفند‌ماه سال 95بود که رئیس سازمان ملی استاندارد ایران از افزایش تعداد استانداردهای خودرویی از ۵۵ مورد به ۸۵ مورد خبر داد و اعلام کرد که براساس تفاهمنامه‌ای بین این سازمان و وزارت صنعت ارتقای این استانداردها از نظر تعداد و کیفیت مطرح شده و با مصوبه شورای سیاستگذاری خودرو اجرای آن در دستور کار قرار گرفته است. براساس زمانبندی صورت گرفته اعلام شده باید تا ابتدای دی‌ماه سال 96تعداد ۶۱ مورد استاندارد خودرویی اجرایی شده و این تعداد تا ابتدای تیر‌ماه97 با اجرای 2 استاندارد دیگر به 63‌استاندارد رسیده باشد و در نهایت با اضافه شدن ۲۲ مورد استاندارد خودرویی جدید تا دی‌ماه سال97 تعداد استانداردهای اجباری خودرو به ۸۵ مورد افزایش می‌یافت. علائم و وسایل هشداردهنده‌ شنیداری، وسایل دید غیرمستقیم و نصب آنها، استحکام صندلی‌ها، تکیه‌گاه‌ها و پشت‌سری‌ها، چراغ شب‌نما، قلاب‌های بکسل، چراغ مه‌شکن جلو، چراغ مه‌شکن عقب، سیستم برفک‌زدا و مه‌زدای شیشه جلو و سیستم هشدار انحراف از مسیر ازجمله این استانداردهاست.

اجرای لاک‌پشتی استانداردهای خودرویی
در مرحله نخست اجرای این استانداردها خط تولید 25خودروی سواری متوقف و خودروهای جدید تولیدی و وارداتی موظف به رعایت استانداردهای 85گانه از ابتدای دی‌ماه پارسال شدند. اما در مرحله دوم و با افزایش تعداد اجرای استانداردهای85گانه خودوریی نه‌تنها خط تولید هیچ خودرویی متوقف نشد بلکه 3خودروی جدید سیتروئن، وانت آمیکو و FAW نیز مجوز ورود به بازار را دریافت کردند.  در نهایت با فرارسیدن موعد اجرای مرحله سوم این استانداردهای 85گانه، اجرای تحریم‌ها و قطع روابط خودروسازان خارجی با شرکای ایرانی موجب شد تا خودروسازان با تأکید بر اجرایی نشدن برخی استانداردهای جدید خودرویی حتی در کشورهای اروپایی، تأثیر اجرای این استانداردها بر افزایش قیمت تمام‌شده تولید و مشکلات تامین قطعه، چانه‌زنی برای بازنگری و تغییر یا تعویق اجرای این استانداردها را در دستور کار خود قرار دهند. معاون نظارت بر اجرای استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران نیز با بیان اینکه تا‌کنون چند خودرو استانداردهای 85گانه خودرویی را پاس کرده‌اند، گفت: به شورای سیاستگذاری خودرو و شورای‌عالی استاندارد متعهد هستیم تا زمانبندی اجرای این استانداردها را رعایت کنیم. البته استانداردهای 85گانه یک بسته است و تمام خودروها مشمول رعایت 85استاندارد نمی‌شوند، بلکه ممکن است خودرویی 60یا‌70 استاندارد را پاس کند. وحید مرندی‌مقدم با بیان اینکه خودروسازان برای اجرای این استاندارد تا دی‌ماه 98مهلت دارند، تأکید کرد: اگر تا زمان معین شده خودروسازان استانداردهای لازم را پاس نکنند، اجازه شماره‌گذاری نمی‌دهیم.

وعده توقف غیراستانداردها از فروردین 98
رئیس سازمان ملی استاندارد که از ابتدای امسال رویکردهای متناقضی به اجرای استانداردهای 85گانه جدید خودرویی داشته است با فرارسیدن دی‌ماه 97بر اجرای تدریجی و نبود امکان سنجش و آزمون برخی استانداردهای ۸۵گانه در داخل کشور تأکید کرد؛ رویه‌ای که عملا اجرای استانداردهای جدید خودرویی را تا دی‌ماه سال 98تمدید خواهد کرد. با وجود این نیره پیروزبخت چند روز پیش با تأکید بر جلوگیری از تولید خودروهای غیراستاندارد از ابتدای سال ۹۸، گفت: اعلام اسامی خودروسازان و جلوگیری از تولید خودروهای غیراستانداردی که نتوانستند استانداردهای ۸۵گانه خودرویی را پاس کنند، اوایل سال جدید انجام می‌شود. به گفته او بازرسی از خودروسازی برای آزمون رعایت استانداردهای 85گانه که از دی‌ماه پارسال آغاز شده بود، ادامه دارد و قرار نیست به‌دلیل شرایط خاص تحریم اجرای استانداردهای مذکور به تأخیر بیفتد اما نگرانی اصلی سازمان ملی استاندارد در این مقوله، مربوط به آن دسته از قطعات خودرویی است که یافت نمی‌شود یا واردات آنها با وقفه مواجه شده است. پیروزبخت همچنین تأکید کرد که اکنون انجام برخی آزمایش‌ها در داخل ممکن نیست؛ با این حال آزمایش‌هایی که قابلیت اجرا دارند از سوی بازرسان این سازمان پیگیری می‌شوند. جمع‌بندی موارد از سوی کارشناسان در دست بررسی است.

بی‌اطلاعی متولیان سنجش کیفی از اجرای استانداردها
شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران به‌عنوان بازوی اجرایی وزارت صنعت در ارزشیابی کیفی خودروهاست. اما معاون اجرایی این شرکت در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه به‌طور مشخص متولی نظارت بر اجرای این استانداردها سازمان ملی استاندارد است، گفت: هنوز از کم و کیف اجرای استانداردهای 85گانه خودرویی اطلاعی نداریم. گرچه مبنای ارزیابی کیفی خودروها استانداردهای اجباری نیست. سعید تاجیک، تأکید کرد: فرض ما بر آن است که اجرای استانداردهای 85گانه جدید خودرویی در تولید خودروهای داخلی توسط سازمان ملی استاندارد رعایت می‌شود و ما تنها بر کیفیت اجرای این استانداردها نظارت می‌کنیم و اگر سازمان مذکور سیاستی را در زمینه توقف یا تداوم تولید خودروها با استناد به این استانداردها اتخاذ کند، ما مطلع نیستیم. 


دریافت استاندارد جدید زیست‌محیطی برای تولید کمتر از 10مدل خودرو

دبیر کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کلانشهرها در گفت‌وگو با همشهری با تأکید بر اینکه سازمان حفاظت محیط، دستگاه متولی صدور استانداردهای جدید زیست‌محیطی خودروست و همه خودروسازان داخلی برای شماره‌گذاری محصولات خود ملزم به دریافت گواهی استاندارد یورو5  از ابتدای سال‌جاری هستند، گفت: مشکلی در زمینه تامین سوخت استاندارد یورو5 وجود ندارد و درصورتی که خودروسازان این استاندارد زیست‌محیطی را دریافت نکنند، مجوز شماره‌گذاری آنها از ابتدای سال 98صادر نخواهد شد. ارتقای استاندارد زیست‌محیطی برای خودروهای دارای استاندارد یورو4به یورو 5 نیز کار چندان پیچیده‌ای نیست. حمید حسینی، افزود: رعایت میزان آلایندگی خودروهای تولید داخل و وارداتی در آزمایشگاه‌های مرجع بر عهده سازمان حفاظت محیط‌زیست و بررسی استفاده از نوع سوخت یورو 5 در حیطه اختیارات سازمان ملی استاندارد است اما به‌رغم الزامات مطرح برای دریافت استاندارد یورو5 در تولید خودروهای سواری تا‌کنون تعداد کمی از شرکت‌های خودروسازی برای تولید کمتر از 10مدل خودرو درخواست تولید بر مبنای استاندارد مصرف سوخت و آلایندگی یورو 5را داده‌اند و اقبال خودروسازان به این استاندارد خوب نبوده است. او تأکید کرد: از ابتدای سال‌جاری مجوز شماره‌گذاری به‌ خودروهای فاقد استاندارد زیست‌محیطی یورو5داده نمی‌شود و مقاومت‌هایی توسط خودروسازان سواری، تولید‌کنندگان خودروهای دیزل و موتورسیکلت برای رعایت استانداردهای زیست‌محیطی در تولید خودرو به‌دلیل تنگناهای تامین قطعه و تداوم تولید وسایط نقلیه وجود دارد.