نگاه
لزوم رعایت پروتکل‌ها در استفاده از استانداردهای غذایی
ابوعلی گلزاری؛ مدرس دانشگاه و متخصص مدیریت پسماند
با افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی در کشور، میزان تولید پسماندهای غذایی نیز به‌شدت افزایش یافته است. براساس برآوردهای انجام شده، سالانه حدود 35میلیون تن ضایعات مواد غذایی در ایران تولید می‌شود که این رقم دو برابر میانگین جهانی است. این مسئله باعث شده تا مدیریت پسماندهای غذایی به یکی از چالش‌های اساسی در کشور تبدیل شود و لزوم رسیدگی به این پسماندها را به‌منظور حفظ امنیت غذایی و توسعه پایدار بیش از پیش نمایان سازد.
یکی از راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با این معضل، تبدیل پسماندهای غذایی به خشکاله و استفاده از آن به‌عنوان خوراک دام است. این روش، در سال‌های اخیر به‌ویژه توسط برخی از اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی، با تبلیغات گسترده‌ای همراه شده و به‌عنوان یک راهکار ایده‌آل برای حل مشکل پسماندهای غذایی مطرح شده است. هرچند استفاده از خشکاله می‌تواند مزایایی مانند کاهش وزن و حجم پسماند دفنی و کاهش وابستگی به واردات نهاده‌های دامی را داشته باشد، اما باید توجه داشت که این موضوع بدون درنظر گرفتن دقیق عواقب بهداشتی و محیط‌زیستی آن نمی‌تواند راهکاری علمی و پایدار باشد. کارشناسان و متخصصان هشدار می‌دهند که فرایند خشک کردن ضایعات غذایی به‌منظور تولید خشکاله، مستلزم دقت و رعایت نکات بهداشتی و زیست‌محیطی است. خطراتی چون آلودگی به قارچ‌های آسپرژیلوس و سمومی همچون آفلاتوکسین که عوارض جدی برای حیوان و انسان دارند، درصورت عدم‌رعایت پروتکل‌های صحیح می‌توانند در خشکاله‌ها وجود داشته باشند. این موضوعات، تنها بخشی از خطرات پنهانی هستند که باید پیش از پیشبرد چنین طرح‌هایی، مورد بررسی کارشناسانه قرار گیرند.
بنابراین، قبل از هرگونه تصمیم‌گیری برای کاربرد خشکاله‌ها به‌عنوان خوراک دام، بایستی به‌صورت علمی اثرات زیست‌محیطی و بهداشتی آنها مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. این روش باید علاوه بر رعایت مسائل بهداشتی، در قالب یک سیاست مدیریت پسماند منسجم و اقتصاد چرخشی مورد توجه قرار گیرد تا از هدر رفت منابع و بروز مخاطرات احتمالی جلوگیری شود. تنها درصورتی که استانداردهای لازم برای اطمینان از ایمنی و کیفیت پایدار خشکاله، به‌ویژه در مبادی تولید که شامل مراحل خشک کردن ضایعات، جمع‌آوری و حمل آن می‌شود، به‌صورت دقیق تدوین و به‌کار گرفته شود، می‌توان از این روش به‌عنوان یک راهکار مناسب برای مدیریت پسماندهای غذایی استفاده کرد. این موضوع می‌طلبد که نظامی جامع و یکپارچه به ایجاد سازوکار‌های نظارت و کنترل مستمر متکی باشد.
