واردات
مشکل کاغذ مطبوعات حل می‌شود
با همکاری دولت، بانک مرکزی و بازرگانان، مقدمات ورود محموله‌های سنگین کاغذ فراهم شده است
احمد میرخدائی/ روزنامه‌نگار
بحران کاغذ، بزرگ‌ترین چالش مطبوعات ایران در سال 1397بوده است که توانسته برخی از آنها را به‌زانو دربیاورد و برخی دیگر را با مشکلات مالی سنگین مواجه کند؛ چرا که با جهش نرخ ارز، قیمت هر کیلو کاغذ روزنامه، حدود 3 برابر شد و در مقاطعی تا 4 برابر افزایش یافت؛ حالا اما، طبق اطلاعات موثق رسیده به همشهری از یک منبع آگاه، با همکاری سه‌گانه دولت، بانک مرکزی و بازرگانان، ارز موردنیاز برای واردات کاغذ تخصیص یافته و مقدمات ورود محموله‌های سنگین کاغذ فراهم شده است؛ به‌گونه‌ای که نخستین بخش از آن در بهار 98در بنادر کشور تخلیه و برای مطبوعات ارسال خواهد‌شد.
تعهد برای تأمین نیاز مطبوعات
ماجرای گم شدن 86درصد کاغذهای وارداتی با ارز دولتی، یکی از داغ‌ترین موضوعات فضای مجازی در هفته گذشته بود که با اظهارنظر رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران در نشست خبری آغاز شد و با حساب‌وکتاب‌های سرانگشتی در فضای مجازی پروبال پیدا کرد که البته در طول هفته گذشته نیز شواهدی برای نقض آن آشکار شد. ماجرا این بود که گفته شد بانک مرکزی برای واردات 200هزار تن کاغذ ارز تخصیص داده اما کارگروه کاغذ ارشاد، فقط 14هزار تن از این کاغذها را به مصرف‌کنندگان مجاز تحویل داده و از مابقی آنها خبری نیست. بعدازاین حواشی، از طرف نماینده بانک مرکزی در کارگروه کاغذ ارشاد اینگونه نقل شد که بانک مرکزی تا یک‌ماه پیش 100میلیون دلار برای واردات کاغذ تأمین ارز کرده که 85میلیون دلار به وزارت صنعت مربوط بوده و 15میلیون دلار برای کارگروه کاغذ ارشاد اختصاص یافته است؛ پس اگر خبری از بخش عمده کاغذهای وارداتی نیست، باید وزارت صنعت پاسخگو باشد که سرنوشت این کاغذها چه شده و آیا از گمرک ترخیص شده است یا نه. در این میان یک مقام آگاه در حوزه ثبت سفارش و واردات کاغذ به همشهری می‌گوید: با توجه به اینکه قیمت جهانی هر تن کاغذ از هزار یورو بالاتر است، واردات 200هزار تن کاغذ که ماجرای آن داغ شده بیش از 200میلیون دلار ارز نیاز دارد که حساب‌وکتاب آن با عقل جور درنمی‌آید. او با تأکید بر اینکه میزان ارز اختصاص یافته به واردات کاغذ کمتر از این رقم است، می‌افزاید: با وجوداین بخش قابل‌توجهی از کاغذ وارداتی توسط کسانی به نام دلال، محتکر، اوباشگر یا هر عنوان دیگر، سر از بازار آزاد درآورده و به دلایل مختلف ازجمله کمبود کاغذ دولتی یا خروج موقتی تجار صاحب‌نام این حوزه از بازار، به قیمت بسیار بالایی به مصرف‌کنندگان فروخته می‌شود اما با تمهیدات اخیر دولت و بانک مرکزی، به‌زودی اتفاقات قابل‌ملاحظه‌ای در حوزه تأمین کاغذ رخ می‌دهد که قادر است در گام نخست قیمت کاغذ روزنامه در بازار آزاد را به همان محدوده قیمت کاغذ دولتی برساند چراکه با تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، واردکنندگان بزرگ کاغذ، تأمین کل نیاز مطبوعات کشور را متعهد شده‌اند و دیگر نیازی به خرید کاغذ سفید از بازار سیاه نخواهد بود. این منبع آگاه می‌گوید: در ماه‌های اخیر محدودیت‌های نقل‌وانتقال پول به خارج باعث شده بود واردات کاغذ با مشکلاتی مواجه شود اما اکنون بازرگانان کانال مطمئن و سریعی برای انتقال ارز در اختیار دارند که اگر اتفاق خارق‌العاده‌ای رخ ندهد، راه را برای تأمین کل نیاز کاغذ کشور هموار می‌کند. به گفته او، فعلا نزدیک به 2هزار تن کاغذ در یکی از بنادر کشور در حال بارگیری است که پیش از آغاز به‌کار مطبوعات در سال 98به آنها اختصاص می‌یابد و در طول تعطیلات نوروزی نیز 1.6هزار تن دیگر وارد کشور خواهد شد.
پایان اوباشگری در بازار کاغذ
فعلا قیمت دولتی هر کیلو کاغذ روزنامه حدود 5100تومان است و قیمت آن در بازار سیاه به 12هزار تومان می‌رسد اما فعالان بازار کاغذ می‌گویند؛ در یکی، دو هفته اخیر به‌دلیل توقف فروش کاغذ بازرگانان بزرگ این حوزه، قیمت هر کیلو کاغذ روزنامه از 15هزار و 500تومان نیز گذشت اما به‌محض اینکه خبر ازسرگیری فعالیت این بازرگانان منتشر شد قیمت کالا در روند نزولی قرار گرفت و فعلاً به 12هزار تومان برای هر کیلو رسیده است. البته از اطلاعاتی که مقام آگاه در اختیار خبرنگار همشهری قرار داده است، به‌زودی نبض بازار آزاد نیز از دست دلالان خارج می‌شود و اوباشگری در این بازار یک عقبگرد جدی را تجربه خواهد کرد و قیمت کاغذ با سقوط مواجه خواهد شد و بعید نیست یک‌شبه به قیمت دولتی برسد. این مقام آگاه در پاسخ به اینکه چه تضمینی وجود دارد که سرنوشت بازار کاغذ مانند سرنوشت بازار گوشت نشود، می‌گوید: مصرف‌کنندگان کاغذ روزنامه شناسنامه‌دار هستند و رکن چهارم دمکراسی محسوب می‌شوند و کل این تحولات نیز با همکاری رسانه‌ها اتفاق می‌افتد و جایی برای تخلف باقی نمی‌ماند.
