صنعت
قم، پیشرو در صنعت سنگ کشور
استاندار قم: با توجه به این‌که قم جزو چند استان فعال کشور در حوزه سنگ است، مطالبات فعالان این عرصه هرچه سریع‌تر برطرف می‌شود
علی نوری| قم- خبرنگار:
قم یکی از 5 استان پیشرو در صنعت سنگ است. بیش از 4 هزار نفر در استان قم، سنگ‌های کم‌ارزش را طوری جلا می‌دهند که به سنگ‌های زیبا و ماندگار تبدیل می‌شود و این کار نقش مهمی در صنعت و صادرات سنگ استان دارد.
این در حالی است که واحدهای سنگ‌بری‌های استان با وجود این‌که کمترین آمار تعطیلی را در میان سایر صنایع استان دارند، اما با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنند. رئیس انجمن صنفی کارفرمایان سنگ‌بران قم اما معتقد است: بیشتر مشکلات فعالان صنعت سنگ استان ناشی از شرایط کشور است.
«محمدتقی ابراهیمی» در این باره اظهار کرد: در صنعت سنگ استان درگیر مسائلی هستیم که با کمک دولت قابل جبران است. خوشبختانه در استان قم تعامل خوبی میان مسئولان استان وجود دارد و تاکنون هر مشکلی به وجود آمده، سریع آن را پیگیری و برطرف کردیم. اما این یک واقعیت است که مسائل صنعتگران سنگ در کشور باید پیگیری شود و ما از مسئولان استان درخواست داریم مشکلات فعالان این صنعت را به مسئولان کشور منتقل کنند.
دردسر افزایش نرخ ارز
وی گفت: این‌که دولت تلاش دارد ما در صنعت سنگ صادرکننده باشیم، راهبرد خوبی است اما فعالان این صنعت باید مورد حمایت قرار بگیرند تا این راهبرد جنبه شعار نداشته باشد. این فعال صنعت سنگ استان به مسائلی اشاره می‌کند که باعث ثابت نگه داشتن قیمت تمام شده کالا برای مشتریان داخلی و خارجی و ایجاد خلل در صنعت استان شده است. ابراهیمی در این باره گفت: به عنوان مثال یک تولیدکننده استان در کشور روسیه 30 هزار متر مربع قرارداد امضا می‌کند، اما به دلیل این‌که هزینه تهیه مواد خام در کشور ما ثابت نیست و به نرخ دلار بستگی دارد و کرایه حمل و نقل، دائم در حال تغییر است، تولیدکننده با مشکلات جدی مواجه می‌شود و ممکن است این قرارداد برای او زیان‌آور باشد.
دبیر اجرایی کانون سنگ افزود: این در حالی است که در کشوری مانند ترکیه اگر یک تولیدکننده سنگ بخواهد از معدن، سنگ خریداری کند، معدن‌دار تضمین می‌کند که تا 10 سال سنگ را با قیمت مشخص عرضه کند و این تولیدکننده راحت‌تر می‌تواند با مشتریان تعامل کند.
ابراهیمی افزایش نرخ ارز را دردسر جدید برای فعالان صنعت سنگ دانست و اظهار کرد: وقتی نرخ دلار افزایش می‌یابد درست است پول بیشتری نصیب تولیدکننده می‌شود اما مواد خام، دستمزد نیروی انسانی، کرایه حمل‌و‌نقل و... هم گران می‌شود. بنابراین با افزایش نرخ ارز کارخانه‌دار سود بیشتری نمی‌برد. البته هر وقت دلار ارزان‌تر شده، قیمت مواد اولیه کاهش نیافته است.
وی دریافت عوارض از طریق قبض برق را یکی دیگر از مشکلات فعالان صنعت سنگ ذکر و بیان کرد: زمانی که می‌خواستند طرح هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کنند، قرار بود به صنایع از روی قبض برق یارانه بدهند که این کار محقق نشد. بعد از آن، عوارض برق را روی قبض گنجانده‌اند، در صورتی که طبق قانون تجمیع عوارض، قرار بود عوارض را یکجا از طریق مالیات بر ارزش افزوده دریافت کنند. الان که قبض برق و گاز برای واحدها ارسال می‌شود 10 درصد عوارض در آن درج می‌شود، در صورتی که مجاز نیستند این عوارض را از صنعتگر بگیرند.به گفته رئیس انجمن صنفی کارفرمایان سنگ‌بران قم، این واحدها حدود 45 درصد برق مصرفی را عوارض می‌دهند.
ابراهیمی یکی دیگر از مشکلات فعالان صنعت سنگ استان را افزایش کرایه حمل بار عنوان کرد و گفت: ابتدا کرایه حمل بر اساس فرمول «تن بر کرایه» محاسبه می‌شد اما راننده‌ها قبول نکردند و به «تن بر هزینه» تبدیل کردند. این مساله باعث شد کرایه معدن تا قم حدود 100 درصد افزایش یابد. در گذشته، خود صنعتگران با راننده‌ها توافق می‌کردند اما حالا قراردادی که برای راننده‌ها نوشته می‌شود، یک طرف آن باز است و نوشته شده در هر شرایطی راننده می‌تواند کرایه را
افزایش دهد.
لزوم توجه به پژوهش در صنعت سنگ
وی با انتقاد از برخی بخشنامه‌ها که بدون بررسی سود و زیان و تجزیه و تحلیل ارسال می‌شود، اظهار کرد: حدود 3 ماه است که کانون کارفرمایی و سازمان تامین اجتماعی درگیر بخشنامه به‌کارگیری اتباع خارجی هستند که این مشکل را برطرف کنند. ابراهیمی با بیان این‌که ایتالیا قطب بزرگ صادرات سنگ دنیاست، به اهمیت توجه به پژوهش در صنعت سنگ اشاره و بیان کرد: در ایتالیا چند دانشکده و دانشگاه مرتبط با صنعت سنگ وجود دارد. ما هنوز نمی‌توانیم سنگ‌ها را در کوه فرآوری کنیم اما آنها چسب‌هایی اختراع کردند که سنگ‌های خردشده را که ما دور می‌اندازیم جمع‌آوری می‌کنند و به قیمت گزاف می‌فروشند. وی گفت: سنگ‌های قرمز را که در برخی سازه‌های مکه استفاده شده، تولیدکنندگان ما با فرغون دور می‌ریزند. اینها نیازمند تحقیق است. ما صنعتگر هستیم و نمی‌توانیم دانشگاه راه‌اندازی کنیم.
پیگیری مشکلات صنعتگران
چندی پیش استاندار قم نیز در جمع فعالان صنعت سنگ، مسئولیت نهادهای تخصصی را در حمایت و پشتیبانی از این صنعت مهم دانست و گفت: این‌که استان قم جزو چند استان فعال کشور در صنعت سنگ است برای ما مسئولان الزام ایجاد می‌کند که در چارچوب برنامه‌های توسعه، سیاست گذاری‌هایی را در پیش بگیریم که مطالبات فعالان این عرصه هر چه سریع‌تر لحاظ شود. «بهرام سرمست» با تاکید بر ضرورت برندسازی در صنعت سنگ گفت: 3 سال پیش خوشه سنگ راه‌اندازی شد و خوشه سنگ‌های تزئینی نیز در حال راه‌اندازی است. این دو خوشه به عنوان خوشه‌های مکمل هم باید در اولویت توسعه صنعت سنگ استان قرار بگیرند.
وی افزود: دولت برای توسعه هر خوشه صنعتی 500 میلیون تومان پرداخت می‌کند و باید در مرحله آموزش، توانمندسازی و فراهم‌سازی مواد اولیه و توسعه بازار برنامه‌هایی اجرا شود. به گفته استاندار قم، در توسعه خوشه صنعتی سنگ، در وهله اول خود تشکل باید به رسمیت شناخته شده و توانمند شود تا بتواند در زمینه بازاریابی ایفای نقش کند.
سرمست با بیان این‌که سازمان تخصصی باید هدایت‌گر و حمایت‌گر و پشتیبانی‌کننده باشند، اظهار کرد: این سازمان‌ها باید بر اساس اسناد بالادستی هم خط و خطوط توسعه را مشخص کنند و هم فعالان عرصه سنگ را از نظر توجیه مسائل اقتصادی و فراهم‌کردن بازار و تامین مواد اولیه حمایت کنند.
وی مسئولیت شرکت شهرک‌های صنعتی را از نظر تامین زیرساخت‌های توسعه صنعت سنگ مهم دانست و تاکید کرد: می‌توانیم یک شهرک تخصصی را شناسایی و مکان‌یابی کنیم و برای توسعه خوشه سنگ برنامه‌ریزی داشته باشیم. برای گسترش بازار علاوه بر تشکل‌های تخصصی و فعالان عرصه، سازمان‌های تخصصی هم در راستای شناساندن خوشه و تسهیل‌گری و برگزاری همایش‌ها و در قدم بعدی شرکت در نمایشگاه‌ها، در کنار فعالان عرصه حضور
داشته باشند.
استاندار قم ادامه داد: ممکن است بین فعالان و تشکل‌های عرصه سنگ و نهادها اختلاف سلیقه وجود داشته باشد. مدیریت استان باید هماهنگی و تعامل مطلوب را برقرار کند. به همه نهادهای اجرایی و تخصصی تاکید می‌کنم که تشکل‌های تخصصی را مانع، رقیب، مدعی و منتقد نبینند بلکه اینها را به عنوان فرصت و بازوی مشورتی و اجرایی در کنار خودشان باور داشته باشند.
پیش‌بینی ارزآوری 5 میلیون دلاری صنعت سنگ
صنعت سنگ استان قم در صادرات هم جایگاه نسبتا خوبی دارد. به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم، 3 سال پیش ارزش ریالی صادرات سنگ استان حدود 170 هزار دلار بود. «محمود سیجانی» افزود: سال گذشته ارزش ریالی صادرات سنگ استان نزدیک 3 میلیون دلار بود و امسال پیش‌بینی می‌شود این رقم به حدود 5 میلیون دلار برسد. وی ابراز امیدواری کرد که با فعالیت‌های خوشه سنگ استان، جایگاه قم در صادرات سنگ بهبود یابد.
وی با بیان این‌که قم یکی از 5 استان پیشرو در صنعت سنگ است اظهار کرد: در استان قم حدود 250 واحد سنگ‌بری وجود دارد. بیش از 4 هزار نفر در این صنعت اشتغال مستقیم دارند و این صنعت ضریب 3 تا 5 برابری اشتغال غیرمستقیم دارد.
سیجانی افزود: در پایشی که سال گذشته شروع و اوایل امسال پایان یافت، صنعت سنگ تنها صنعتی بود که کمترین تعداد تعطیلی واحدها را داشته است. این صنعت هم انجمن فعال دارد و هم از زمانی که خوشه سنگ تشکیل شده در راستای کاهش هزینه‌ها، هم‌گرایی و ایجاد بازارهای مشترک و تامین مواد اولیه مشترک فعالیت‌های خوبی شده است. ما صنعت سنگ را به عنوان صنعت بومی پذیرفتیم و توجه ویژه‌ای به این صنعت داریم.
وی توسعه این صنعت را نیازمند به‌روز کردن ماشین‌آلات و تجهیزات دانست و تاکید کرد: این صنعت را در اولویت دریافت تسهیلات بازسازی و نوسازی قرار دادیم. حتی مبلغ ویژه‌ای برای این صنعت در نظر گرفته‌ایم، چون اطمینان داریم این صنعت هم می‌تواند بازار داخلی و خارجی خوبی داشته باشد و هم با به‌روزکردن ماشین‌آلات می‌تواند جان بیشتری بگیرد.