حملونقل
صندلی‌های خالی اتوبوس‌های بین‌شهری
سواری‌های شخصی با قیمت کمتر از بلیت اتوبوس‌ها، اقدام به حمل مسافر می‌کنند که موجب کاهش تعداد مسافران شده است
هادی پناهی | ارومیه – خبرنگار:
سازمان اتوبوسرانی آذربایجان غربی در نوع خود در کشور کم‌نظیر است. استفاده از اتوبوس‌های مجهز و کیفیت خدمات ارائه‌شده در کنار ایمنی ناوگان اتوبوسرانی و تصادفات پایین، باعث شده تا این وسیله حملونقل همیشه مورد استفاده مردم قرار بگیرد. اما در سال جاری شاهد کاهش تعداد مسافران ناوگان اتوبوسرانی بین‌شهری در استان هستیم. حذف سوخت یارانه‌ای اتوبوس‌ها در کنار مشکلات اقتصادی باعث شده است میل مردم به سفر و استفاده از اتوبوس‌های بین‌شهری کمتر شود.
ناوگانی با عمر ده‌ساله
معاون راهداری اداره کل حملونقل و پایانه‌های آذربایجان غربی می‌گوید: در استان ۶۷۳ دستگاه اتوبوس وجود دارد که میانگین عمر آنها ۱۰ سال است.
«فروغ فاریابی» درباره این‌که آیا این میانگین عمر مطلوب است یا خیر، اظهار می‌کند: عملکرد مطلوب در بخش مسافری به این معنی است که عمر ناوگان از 10 سال بیشتر نباشد، اما با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر حفظ این میانگین هر روز سخت‌تر می‌شود. به گفته وی، تا آخر بهمن امسال ۶۰۳ هزار و ۳۵۴ سفر با ناوگان مسافری استان انجام شده است که ۵ میلیون و 230 هزار و ۵۳۰ نفر در این سفرها جابه‌جا شده‌اند. بیشترین مقصد سفر هم از آذربایجان غربی به شهرهای تبریز و تهران بوده است.
فاریابی درباره تعداد تصادف‌های جاده‌ای اتوبوس‌های آذربایجان غربی هم می‌گوید: بر اساس آماری که هر ماه از نیروی انتظامی گرفته می‌شود، تا پایان بهمن امسال 2 هزار و ۹۶۶ فقره تصادف رخ داده که با افزایش ۲۲ درصدی نسبت به سال گذشته روبه‌رو بوده‌ایم. مجروحان هم ۱۵ درصد افزایش داشته‌اند. همچنین تعداد تصادف‌های فوتی سال جاری ۱۹۱ فقره گزارش شده که ۱۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد، اما تعداد افراد فوتی بر اساس آمار پزشکی قانونی ۳۷۲ نفر بوده که ۳ درصد کاهش داشته است. البته در راه‌های روستایی با افزایش شدیدی در کشته‌ها مواجهیم.
تشدید نظارت بر رانندگان در نوروز
فاریابی درباره این‌که چه برنامه‌هایی برای عید سال جدید دارید، بیان می‌کند: برای نوروز از اوایل اسفند تیم‌ها و برنامه‌های نظارتی را تشکیل داده‌ایم و در حال برگزاری جلسات توجیهی هستیم.
این مسئول ادامه می‌دهد: طرح نوروزی از ۲۵ اسفند آغاز می‌شود و تا ۱۷ فروردین ادامه خواهد داشت، در این مدت نظارت‌های میدانی به طور مرتب انجام خواهد شد. در مبادی سفر یعنی در پایانه‌های مسافربری بازدیدهای فنی و ایمنی انجام خواهد شد و در پاسگاه‌ها هم نظارت‌ها و کنترل‌های جاده‌ای خواهیم داشت. آمار تصادفات روزانه رصد و در بخش‌های راهداری و مدیریت راه‌ها هم کشیک‌ها و گشت‌های نوروزی تعریف شده‌اند. راهدارخانه‌ها و مجتمع‌ها نیز همه آماده هستند.
وی درباره این‌که برای اطمینان از سلامت جسمانی و روحی رانندگان چه اقداماتی به‌ویژه در ایام تعطیلات انجام می‌گیرد، عنوان می‌کند: مراکز طب کار که با هدف سنجش سلامتی رانندگان فعالیت می‌کنند، معاینات و آزمایشات متنوعی برای این اصناف دارند. رانندگان برای هر بار تمدید کارت هوشمند باید تست‌های این مراکز را پشت سر بگذارند تا گواهی‌های لازم را دریافت کنند.
به گفته معاون راهداری استان ۵ مرکز معاینه فنی هم در آذربایجان غربی به معاینه خودروهای سنگین از جمله اتوبوس‌ها می‌پردازند. رانندگان اتوبوس‌ها نیز باید در موعد سررسید، حتما به مراکز مراجعه کنند، چون اگر معاینه فنی نداشته باشند، به طور سیستمی نمی‌توانند بارنامه یا صورت وضعیت مسافری بگیرند.
کاهش مسافرت‌ها
رئیس اداره مسافر اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده‌ای استان هم در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به حذف سهمیه سوخت ناوگان عمومی و همسان شدن قیمت سوخت این ناوگان با ناوگان شخصی، اظهار می‌کند: این مساله موجب افزایش قیمت‌ها و کاهش مسافران اتوبوس‌های بین‌شهری شد. در حال حاضر سواری‌های شخصی با قیمت کمتر از ناوگان عمومی اقدام به حمل مسافر می‌کنند که به عامل مهمی برای کاهش تعداد مسافران تبدیل شده است.
«امیرصالح خیراندیش» بیان می‌کند: به دلیل گرانی‌های اخیر و کم‌توان شدن مردم در بحث مالی، خانواده‌ها سفر را در اولویت‌های آخر خود قرار می‌دهند. این امر نیز امسال برای حملونقل عمومی بیشتر قابل لمس خواهد بود و با کاهش مسافر در بخش داخلی و بین‌المللی مواجه خواهیم شد.
وی با اشاره به تعطیلات سال جدید می‌گوید: قیمت بلیت در نوروز امسال از 25 اسفند تا 17 فروردین سال آینده افزایش 20 درصدی خواهد داشت و پس از آن دوباره قیمت‌ها کاهش خواهند داشت.
به گفته خیراندیش، در سال ۹۷ به پرونده ۳۵ شرکت و موسسه حمل و نقلی و همچنین ۴۴ راننده متخلف در کمیسیون‌های تخلفات رسیدگی و رای صادر شده است. این مسئول ادامه می‌دهد: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده امسال به شکواییه مسافران در عرض ۲۴ ساعت رسیدگی شد و اعلام نتیجه به شاکی صورت گرفته است. بر این اساس مردم و مسافران محترم می‌توانند با ارسال پیامک به شماره ۱۰۰۰۰۰۲۰۲۶ و شماره تلفن (فکس) ۳۲۳۳۱۳۱۳ شکایات خود را اعلام و در عرض ۲۴ ساعت پاسخ خود را از کارشناسان رسیدگی دریافت کنند.
کاهش استفاده از ناوگان حملونقل عمومی، افزایش حادثه
در سال‌های اخیر کاهش قدرت خرید و افزایش تورم باعث شده تا عمده سفرهای نوروزی در مسیرهای کمتر از ۴۰۰ کیلومتر و با استفاده از خودرو شخصی صورت گیرد. البته با توجه به شرایط اقتصادی، مردم حتی در مسیرهای طولانی هم از این نوع وسیله نقلیه استفاده می‌کنند. مساله‌ای که در افزایش میزان تصادفات موثر بوده و در بی‌احتیاطی رانندگان خودروهای شخصی در طول سال به‌ویژه ایام نوروز شاهد افزایش آمار تصادف‌های جاده‌ای هستیم.
بررسی روند کاهشی تقاضای سفر با اتوبوس نشان می‌دهد که مردم علاقه‌ای به استفاده از حملونقل عمومی ندارند و نه‌تنها همه سفرهای جدید نوروزی با خودروهای شخصی انجام می‌شود، بلکه این نوع مسافرت به‌تدریج در حال جذب سهم ناوگان عمومی از سفرهای جاده‌ای است. آمارها نشان می‌دهد ایمن‌ترین وسیله نقلیه در سفرهای جاده‌ای، ناوگان اتوبوسرانی است و بخش بزرگی از تصادفات جاده‌ای را خودروهای سواری به خود اختصاص می‌دهند و این مساله زنگ خطر احتمال افزایش سفرهای ناایمن با خودروهای شخصی را به صدا درمی‌آورد.
به‌خصوص که در سال‌های اخیر نوسازی ناوگان اتوبوسرانی بین‌شهری با سرعت و قدرت بالایی انجام شده و متوسط عمر ناوگان اتوبوس‌های بین‌شهری کشور به ۱۰ سال رسیده که رقم نسبتا مناسبی است. اما با وجود این سرمایه‌گذاری هنگفت، میزان استفاده از اتوبوس چه در ایام پیک سفرهای سال و چه در بقیه سال با روند کاهشی
روبه‌روست.
