یادداشت
مطالبه‌ای به نام تغییر نگاه جنسیتی به مدیریت
شهربانو امانی؛ عضو شورای شهر پنجم تهران و نماینده سابق مجلس
پس از جنگ یک سؤال اساسی از سوی بانوان ایرانی برای شناخت جایگاه‌شان در جامعه و سیاست مطرح شد؛ زن‌ها می‌خواستند از جایگاه‌شان در مسندهای سیاسی و اجتماعی مطلع شوند. این علامت سؤال موجب شکل‌گیری روحیه مطالبه‌گری در زنان شد تا از این طریق زمینه برای حضور بانوان در عرصه‌های مدیریتی و سیاسی مهیا شود.
سیستم تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیرنده ایران کاملا مردانه است و در این شرایط مطالبه حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی در شرایطی خاص شکل گرفت. واقعیت این است که تنها هرازگاهی با تکیه به تلاش‌های جامعه زنان برای مدتی تغییر نگرش در میان مدیران کلید می‌خورد اما همواره با تغییر مدیران و دولت‌ها، شاهد عقب‌گرد در این حوزه بوده‌ایم و متأسفانه خانم‌ها به نقطه شروع باز می‌گردند.
این مطالبه در برنامه چهارم به شکل بحث جنسیتی با جدیت پیگیری شد و حتی در برنامه پنجم هم این موضوع با تمهیداتی مورد توجه قرار گرفت. سرانجام در برنامه ششم براساس مطالبات ایجاد شده، دولت بخشنامه‌ای را صادر کرد و حضور زنان در سمت‌های مدیریتی به‌عنوان یک قانون مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس، بانوان پس از انتخابات 92 با جدیت بر مطالبه‌هایشان به‌خصوص بحث 30درصد کرسی‌های انتخاباتی پافشاری کردند، چرا که حوزه سیاسی می‌تواند تأثیرگذاری پررنگ‌تری بر سایر حوزه‌ها داشته باشد و افکارعمومی را با این مطالبه همراه کند. در نخستین فهرست انتخاباتی که مربوط به انتخابات مجلس بود، حضور 30درصدی زنان تا حدودی پیگیری و در انتخابات شوراهای شهر در کلانشهرها هم جریان‌سازی با تکیه بر این مطالبه انجام شد. سرانجام با توجه به پیگیری معاونت زنان و خانواده و شعار انتخاباتی آقای روحانی در کارزار دولت یازدهم، این موضوع به ماده برنامه ششم تبدیل شد. هم‌اکنون معاونت امور زنان و خانواده دولت دوازدهم این موضوع را موشکافانه مورد تحلیل قرار می‌دهد و از دستگاه‌های دولتی گزارش‌هایی را جمع‌آوری می‌کند. در واقع زمانی که این مطالبه در برنامه ششم جای گرفت و بخشی مسئول گزارش‌‌گیری شد، در قدم بعدی روحیه مطالبه‌گری جامعه، مدیران را ملزم می‌کند تا نگاه‌شان را از سمت نگاه جنسیتی به نگاه مدیریتی تغییر دهند.
براساس این نگاه، 6صندلی شورای شهر تهران به خانم‌ها سپرده شد. هرچند این تعداد کمتر از 30درصد است اما بنای درستی برای تغییر در سمت‌های مدیریتی گذاشته شد. این خواسته با تکیه بر ماده75 برنامه توسعه سوم شهرداری تهران در مدیریت شهری نهادینه شده است تا جایی که ما برای نخستین‌بار شاهد انتصاب یک زن به‌عنوان نخستین معاون شهردار تهران هستیم.
با امیدواری می‌توان گفت که حضور زنان در مدیریت قوه مجریه و شهرداری رو به جلو است، اما این موارد کافی نیست. ما شاهد یک عقب‌نگه‌داشت تاریخی بوده‌ایم و برای جبران این فاصله جنسیتی، نیازمند حضور زنان در تمام ارکان نظام هستیم و نباید بار این مطالبه تنها بر دوش قوه مجریه و شهرداری‌ها نهاده شود.
