گزارش میدانی همشهری از بیرنگی تهران و اشتیاق به استفاده از رنگ در شهر
گریزان از بیرنگی شهر
شهرداری تهران دیروز دستورالعمل استفاده از رنگ را در تهران ابلاغ کرد
مجید جباری/ خبرنگار
پیروز حناچی در چهارمینماه از آغاز فعالیت خود بهعنوان کلیددار پایتخت، از بسته رنگی تهران رونمایی کرد. شهردار تهران دیروز در توییتی که در صفحه شخصی خود منتشر کرد از تدوین «شیوهنامه استفاده از رنگ در تهران» و ابلاغ آن به شهرداران مناطق 22گانه تهران پس از برگزاری جلسات متعدد کارگروه رنگ در سازمان زیباسازی خبرداد و گفت که «منظر رنگی شهر، نشانی از شخصیت آن و در نگاه عمیق میراث فرهنگی و هنری شهر است. بنابراین امیدوارم بهزودی سیمای تهران به کاربرد درستی از رنگ برسد.» انتشار این خبر در آستانه نوروز میتواند به کالبد بیروح پایتخت جان تازهای ببخشد و فضاهای شهری را ساماندهی کند. چرا که تهران به اعتقاد شهروندانش رنگ و روی خوبی ندارد و سراسر شهر را رنگهای بیروح و خنثی فراگرفته است.
به هر حال هر چه هست، شهروندان از این شهر گریزانند؛مثل من،مثل تو؛ شاید به همین خاطر است که در اولین فرصت، مردم شهر برای گرفتن حس بهتر و آرامش بیشتر به سبزی طبیعت و آبی آسمان پناه میبرند و در شهر نمیمانند. غالب رنگ این شهر به گفته شهروندانش خاکستری است و جای رنگهای شاد و نشاط آوری که حال شهروندان خسته از روزمرگیها را خوب کند در قاب تصویر این شهر خالی است.
برای اینکه نظر شهروندان را در اینباره بدانیم به میان مردم شهر رفتهایم و نظرشان را جویا شدهایم.
یکی از شهروندان که خود را «رفیعی» و 41ساله معرفی میکند در اینباره به همشهری میگوید: تأثیر رنگ بر روحیه افراد تأثیر مثبتی دارد. تصور زندگی کردن در شهری که در آن از رنگ خبری نیست، دشوار است. اما متأسفانه برخی از شهروندان حتی از پوشیدن لباسهایی که رنگ شاد دارند امتناع میکنند. حتی برای رنگ خودروهایشان نیز از رنگهای شاد و مفرح خودداری میکنند. درحالیکه استفاده از رنگ شاد حتی در دین ما نیز توصیه شده است.
او که کارشناس تربیت بدنی است، ادامه میدهد: متأسفانه در بیشتر مدارس نیز از رنگهای تیره مانند سیاه و سرمهای برای لباس فرم دانشآموزان استفاده میکنند. این در حالی است که باید در سنین پایین آثار رنگ بر روحیه افراد را به کودکان آموخت و آنان را با رنگها آشنا کرد.
یکی دیگر از شهروندان هم در اینباره میگوید: متأسفانه در کشور ما توجه زیادی به رنگها در فضاهای شهری نمیشود. درحالیکه حتی در نمای ساختمانها هم میتوان از رنگهای شاد استفاده کرد. دیوارنوشتهها و نقاشیهای دیواری هم میتواند تأثیر مثبتی بر روحیه شهروندان داشته باشد. اما بیشتر نقاشیهای دیواری تهران یا رنگ خود را از دست دادهاند و یا اصلا با هویت ما همخوانی ندارد.
«ف.رضوی» بانوی خانهداری که در منطقه14 زندگی میکند ادامه میدهد: در نزدیک محل زندگی ما در منطقه14 برخی دیوارها را با نقشهایی از سنت قدیمی خانهتکانی ما ایرانیها نقاشی کردهاند که با استقبال زیادی مواجه شده است. یکی دیگر از شهروندان در تکمیل صحبتهای او میگوید: نقاشیهای دیواری تأثیر زیادی بر روح و روان مردم دارد. اما اگر قرار است مردم از رنگ پیرامون خود حس خوبی بگیرند، باید اول مشکلات آنان را برطرف کرد. البته نمیگویم زیباسازیها تأثیر کمی بر شهروندان دارد بلکه همه این موارد باید با یکدیگر تلفیق شود تا حس خوبی به مردم القا کند.
این بانوی 39ساله که خود را معرفی نکرده و کارشناسی ارشد شهرسازی است میافزاید: مردم آنقدر درگیر مشکلات روزمره هستند که حتی اگر زیباییهای چشم نوازی هم در اطرافشان باشد، ممکن است از کنار آن بگذرند و توجهی به آن نکنند. بنابراین من معتقدم تا مشکلات مردم برطرف نشود، رنگهای شهر هم نمیتواند تأثیر زیادی بر خلق و خوی آنان داشته باشد بنابراین من معتقدم ابتدا باید به ریشهها پرداخت. تهران شهری خاکستری است. این شهر بر روحیات شهروندانش تأثیر میگذارد. حس گریز از این شهر در تمامی روزهایی که پایتخت تعطیل میشود را به خوبی میتوان فهمید. تهران برای آنکه به شهری دوست داشتنیتر تبدیل شود، نیازمند بازنگری در طرحها و ایدههای کالبدی است. شاید تهران آنگونه که مدیریت شهری نوید داده است، نوروز رنگارنگی داشته باشد.
تهران شهری خاکستری است. این شهر بر روحیات شهروندانش تأثیر میگذارد. حس گریز از این شهر در تمامی روزهایی که پایتخت تعطیل میشود را به خوبی میتوان فهمید
مکث
پشت به تهران؛ رو به طبیعت
یکی از شهروندان در اینباره میگوید:« تهران رنگ و روی خوبی ندارد. از ارتفاعات شمال و شمال غرب تهران جز سیاه و سفید، رنگ دیگری به چشم نمیآید. به همینخاطر ترجیح میدهم در نخستین فرصتی که پیش میآید از شهر خارج شوم و به طبیعت پناه ببرم.»
دیگری معتقد است: «رنگ تهران هرچه هست، حس خوبی به من نمیدهد. حتی اگر جسمم آزاد باشد، احساس میکنم روحم در قفس است. برای همین هر روز عصر بعد از فراغت از کار به بام تهران میآیم و پشت به تهران و رو به طبیعت و آبی آسمان میایستم تا روحم را از قفس آزاد کنم.»
شهروند دیگری باور دارد که رنگ تهران خاکستری است؛ نه بهخاطر آلودگی هوایش؛ بلکه غمها، دردها و رنجهای مردم، رنگ تهران را خاکستری کرده است. البته کارهای خوبی برای زیباسازی فضای شهر بهخصوص در محوطه زیرین پلها انجام شده که قابل تقدیر است. اما آنقدر مردم درگیر مشکلاتشان هستند که ممکن است این زیباییها به چشم نیاید.
دیگر شهروند تهرانی میگوید: «آسمان آبی بیشتر در تهران به چشم میآید. اما رنگ دیگری که نظرم را جلب کند درشهر ندیدهام. نمیگویم کاری صورت نگرفته است اما کار منسجم و هماهنگی که با دیدن آن، حس خوبی بگیرم یا ندیدهام و یا کمتر دیدهام که الان در خاطرم نیست.»
شهروند دیگری اما معتقد است: نقاشیهای دیواری که مخصوصا در سالهای اخیر در برخی دیوارها نقش بسته، از کارهای خوبی بوده است که شهرداری انجام دادهاست. اما بهنظرم باید از رنگهای شاد و مفرح بیشتر استفاده شود تا بتواند بر روحیه مردم اثرگذار باشد.»