رامتین شهبازی
پیشنهادهایی که بودجه دولتی در این سالها برای تئاتر ایجاد کرد توانست دربرههای کارگشا باشد و حرکتهای مفیدی را موجب شود. درخشش این حرکتها در نیمهدهه 70 بود که بسیاری از نامهای میانی نسل دوم انقلاب را در تئاتر بالنده کرد و موجبات حیات ایشان را فراهم آورد. این حرکت در دهههای بعد بهدلیل تورم اقتصادی و از اولویت خارجشدن این هنر طبیعتا نتوانست آنگونه که باید مؤثر واقع شود. بنابراین همچون هنرهای دیگری مثل سینما که وجهه عامهپسندتری داشتند پای بخش خصوصی به تئاتر نیز باز شد؛ بخشی که در ابتدا اندکی هم سودای تولید محتوای هنری داشت اما در ادامه با ورود افراد تاجر این دغدغه کمرنگتر شد. این جنس تئاتر مخاطب خود را دارد که برای سرگرمی به تماشای آن مینشیند و بیشک مخاطب جدی تئاتر هیچگاه برای تماشای آن فراخوانده نمیشود. این تئاتر حتی به منتقد هم نیازی ندارد، چون این کالا نه براساس کیفیت که بر مبنای کمیت کار خود را ادامه میدهد. با تمام این اوصاف در این نوشتار کوتاه اتفاقا میخواهم بگویم که این جنس تئاتر میتواند بد نباشد و در کنار خود ارتزاق و فضای اقتصاد تازهای را برای تئاتر فرهیخته فراهم آورد. فکر کنیم تئاتر لاکچری اجرا شود. اجازه فعالیت آن هم گسترش یابد؛ یعنی در هر فصل به جای یک تئاتر لاکچری 3 تئاتریا بیشتر بر صحنهها اجرا شود و بهای بلیت هم کاهش نیابد. به حضور سلبریتیها هم خرده نگیریم؛ آنها هم باشند؛ اما دولت برای اجرای این تئاترها تبصرهای درنظر بگیرد. این تئاترها موظف باشند درصدی از فروش خود را به ترمیم بودجه عمومی تئاتر اختصاص دهند. اینجاست که همین بخش کوچک میتواند رونق بخش تئاتر هنری باشد و هم به تولیدکنندگان و هم مخاطبین یاری برساند تا بتوانند راحتتر به تماشای آثار مورد علاقه خود بنشینند، در غیراین صورت ما تنها ویترینی از یک سپهر تئاتری داریم که ابتدا گرچه ظاهر زیبایی دارد، اما در باطن از داخل مسموم، فرسوده و سترون میشود. اختصاص بخشی از فروش تئاترهای لاکچری به توسعه تئاتر میتواند سازوکاری ساده داشته باشد و سالنهای تئاتری بنابر ارزیابیای که بر کیفیت آثارشان انجام میشود ، نسبتی مشخص از این کمک را دریافت دارند. طبیعی است که با این روش علاوه بر تأمین هزینههای مالی، رقابت بین سالنهای هنری هم ایجاد شده و این بار کیفیت نیز ارتقا مییابد. حتی بخشی از این مبلغ میتواند صرف هزینه آموزش در تهران و شهرستانها شود و در این مراسم مهمانهای خارجی برای به اشتراک گذاشتن تجربههای خود راهی ایران شوند. از سوی دیگر نیز تئاتر لاکچری سازوکار اجرایی خود را یافته و میتواند برای استقبال از برنامههای خود برنامهریزی کند.
به این وسیله آنچه زیان بود به سود بدل شده و سببساز ارتقای تئاتر میشود.
چگونه میشود از نمایشهای تجاری برای توسعه تئاتر بهره برد؟
ماموریتی تازه برای لاکچریها
در همینه زمینه :