دست 39هزار ساله و دست‌های درحال دعا

سمیرا رحیمی

هنرمندان زیادی در جهان از حالت و فرم دست‌ها برای خلق آثار خود الهام گرفته‌اند؛ حتی یکی از نخستین نقاشی‌های تاریخ بشر، نقاشی دیواری روی دیواره‌های غاری در جزیره سولاوسی اندونزی، تصویری از یک دست است که قدمتی بیش از 39هزار سال دارد. هنرمندان نقاش در طول تاریخ با ظرافت و دقتی خاص از فرم و حالت دست انسان‌ها برای انتقال احساساتی مانند قدرت، نیاز، عشق یا حتی خشونت استفاده کرده‌اند. تأثیرگذار‌ترین داستانی که درباره یک اثر نقاشی از دست‌های انسان وجود دارد، درباره نقاشی «دست‌های درحال دعا» اثر آلبرشت دورر روایت می‌شود. دورر این اثر را از روی دستان پینه‌بسته و آرتروز‌زده برادرش آلبرت خلق کرده است؛ کسی که با وجود عشقی که به نقاشی داشت، با کار در معدن هزینه تحصیل آلبرشت در آکادمی هنر نورنبرگ را تأمین کرد و درنهایت خود به‌دلیل آسیب‌هایی که کار معدن به انگشتانش وارد کرده ‌بود، نتوانست هنر مورد علاقه‌اش را دنبال کند.


 دست نقاشی‌شده با قدمت 39هزار سال بر دیوار جزیره سولاوسی اندونزی


دست‌ها، یکی از جذاب‌ترین بخش‌های بدن انسان برای مطالعات آناتومیکی لئوناردو داوینچی -هنرمند نابغه ایتالیایی- بود. این طرح خاص، به‌دلیل اینکه به‌عنوان طرح‌های اولیه پرتره مشهور «پرتره یک بانو» شناخته می‌شود شهرت ویژه‌ای دارد.


دو دست در تلاش برای لمس یکدیگر، تکه‌ای کوچک اما طلایی از نقاشی و فرسکوی باشکوه و عظیم آفرینش آدم، اثر میکل‌آنژ -هنرمند ایتالیایی- است.


«دست‌های درحال دعا»، اثر آلبرشت دورر در سال 1508 است که گفته می‌شود از دست‌های آسیب‌دیده برادرش خلق شده ‌است.