جایی برای پیرها هست!

محمدناصر احدی/روزنامه‌نگار

در طول تاریخ مراسم اسکار، همیشه نام‌هایی وجود داشته که زمان زیادی برده تا اعضای آکادمی را متقاعد کنند که مستحق بردن مجسمه اسکار به خانه هستند. کج‌سلیقگی آکادمی، بدبیاری، وجود رقبای قَدَر، زدوبندهای سیاسی و مسائل دیگر باعث شده که بعضی از سینماگران برای سال‌های متمادی نامشان در فهرست نامزدها بیاید، اما در پایان مراسم دست‌خالی به خانه بازگردند و منتظرِ روزی باشند که همای سعادت بر شانه آنها بنشیند. امسال، در نودویکمین دوره جوایز اسکار، هم در میان نامزدها بازیگری هست که راه دور و درازی را پیموده و امیدوار است، پس از 6بار نامزدی (3بار برای بهترین بازیگر نقش مکمل و 3بار برای بهترین بازیگر نقش اول زن) از سال 1982، سرانجام با فیلم «همسر» طعم شیرین برگزیده شدن را بچشد. گِلن‌کلوز 71ساله نخستین بار در فیلم «جهان به گفته گارپ» نگاه‌ها را متوجه خود ساخت و اگر امسال این جایزه را ببرد، انتظار 37ساله‌اش برای بردن اسکار فرجامی دلپذیر می‌یابد، اما همانطور که گاردین نوشته، این انتظارِ 37ساله طولانی‌ترین چشم‌انتظاری برای بردن اسکار نیست؛ هنری فوندا که در تعدادی از شاهکارهای تاریخ سینما مانند «خوشه‌های خشم»، «کلمنتاین عزیزم»، «مرد عوضی»، «12مرد خشمگین» و «روزی روزگاری در غرب» نقش‌آفرینی کرده بود، بالاخره 43سال بعد از بازی به‌یادماندنی‌اش در فیلم «آقای لینکلن جوان»، توانست برای فیلم کمتر شناخته‌شده «کنار برکه طلایی» در سال 1982جایزه اسکار را ببرد. در میان بازیگران زن، هلن میرن که در سال 2007موفق شد برای فیلم «ملکه» جایزه بهترین بازیگر زن را به‌دست آورد، رکورددار بیشترین انتظار است. او بعد از بازی چشمگیر در فیلم The Age of Consent، 38سال دندان سر جگر گذاشت تا بالاخره نامش در فهرست برندگان اسکار ثبت شد.
حالا اگر گلن‌کلوز دستش به مجسمه اسکار برسد، سومین زن بالای 70سال (بعد از جسیکا تاندی و کاترین هیپبورن) است که توانسته به چنین افتخاری دست یابد. همچنین، کلوز هشتمین زنی خواهد بود که جایزه نقش اصلی را بالغ بر 30 سال بعد از نخستین نقش مهمش به‌دست می‌آورد. در کنار هنری فوندا و هلن میرن، جف بریجز هم 39سال بعد از بازی در فیلم تحسین‌شده «آخرین نمایش فیلم» منتظر ماند تا بالاخره در سال 2010برای بازی در فیلم «دل دیوانه» بر مجسمه اسکار بوسه زد.
طبق بررسی‌های گاردین، بازیگران مرد به‌طور متوسط، بعد از نخستین نقش مهمشان، تقریباً 24سال انتظار کشیده‌اند تا صاحب جایزه اسکار شوند. در مورد زنان، متوسط زمان انتظار به‌طور قابل‌توجهی کوتاه‌تر و تنها 18سال بوده است. این فاصله میان زمانِ انتظار مردان و زنانِ بازیگر بیانگر این واقعیت است که زنان تمایل دارند وقتی برنده می‌شوند، جوان‌تر باشند. متوسط سن برندگان بهترین بازیگر نقش اول مرد 44سال و متوسط سن برندگان بهترین بازیگر نقش اول زن 36سال بوده است. ایدرین برودی تنها بازیگر مردی است که زیر 30سالگی برای فیلم «پیانیست» جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی را برده، درحالی‌که 32بازیگر زنْ مشابه همین جایزه را در دهه 20‌سالگی‌شان به‌دست آورده‌اند.
با توجه به بررسی‌های گاردین، متوسط سن بهترین بازیگران زن (نسبت به دوره زمانی 2000تا 2009که 36سال بوده) از سال 2010به 41سال رسیده و متوسط سن بهترین بازیگران مرد در همین بازه زمانی از 41سال به 43سال افزایش یافته است. خلاصه گویا اسکار در سال‌های اخیر با مسن‌ها مهربان‌تر شده و توجه بیشتری به استخوان خردکرده‌ها داشته است. حالا باید منتظر ماند و دید در شب جوایز اسکار جایزه‌ای نصیب گلن‌کلوز خواهد شد یا نه.