مسیر سنگلاخ افغانستان برای رسیدن به صلح

در حالی که گروه طالبان خود را برای دور پنجم گفت‌وگوهای صلح با آمریکا آماده می‌کند، رئیس‌جمهور افغانستان از آمادگی دولت این کشور برای گشایش دفتر طالبان در پایتخت این کشور یا در یکی دیگر از ولایت‌ها خبر داده است.
اشرف غنی در سفر به ولایت ننگرهار در مرز با پاکستان، در تلاش برای کشاندن طالبان به میز مذاکره با دولت گفت که حاضر است برای آغاز مذاکرات صلح دولت و طالبان، شرایط را برای تاسیس دفتر از سوی طالبان در کابل، قندهار یا ننگرهار فراهم کند.
طالبان از سوی دولت افغانستان به‌عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود و این نخستین بار پس از سقوط حکومت طالبان است که دولت اعلام می‌کند حاضر است پذیرای دفتر آن باشد. رئیس‌جمهور افغانستان طی سخنانی بی‌سابقه همچنین اعلام کرد که دولت افغانستان حاضر است تامین امنیت دفتر طالبان را نیز به‌عهده بگیرد.
سخنان غنی در حالی مطرح می‌شود که رهبران طالبان طی ماه‌های گذشته حاضر نشده‌اند با نمایندگان دولت افغانستان رو در رو به گفت‌وگو بنشینند. طالبان دولت اشرف غنی را غیرقانونی می‌داند و اعلام کرده با این دولت بر سر صلح گفت‌وگو نخواهد کرد. با این حال، هیأت مذاکره‌کننده طالبان تاکنون طی 4مرحله با نمایندگان دولت آمریکا در امارات و قطر بر سر میز مذاکره نشسته‌اند. آخرین دور مذاکرات این گروه طی‌ماه جاری به توافق اولیه برای تعیین جدول زمانبندی خروج نیروهای آمریکایی مستقر در خاک افغانستان منجر شد.
در ادامه روند گفت‌وگوهای میان گروه طالبان و آمریکا، سخنگوی طالبان دیروز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد رهبر این گروه ترکیب تازه هیأت مذاکره‌کننده طالبان را معرفی کرده است. اعضای هیأت 14نفره طالبان براساس صلاحدید هیبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان و ملا عبدالغنی برادر معاون سیاسی این گروه تعیین شده‌اند. این هیأت به‌زودی در دور پنجم مذاکرات میان طالبان و آمریکا حضور پیدا خواهد کرد.
در میان اعضای معرفی شده برای هیأت مذاکره‌کننده طالبان، نام انس حقانی نیز به چشم می‌خورد که طی 5سال گذشته در بازداشت سازمان امنیت ملی افغانستان به‌سر برده است. انس حقانی فرد شماره 2شبکه حقانی است که از گروه‌های زیرمجموعه طالبان به‌شمار می‌رود. او فرزند جلال‌الدین حقانی بنیانگذار شبکه حقانی و برادر ناتنی سراج‌الدین حقانی، رهبر فعلی این شبکه است. شبکه حقانی طی سال‌های گذشته مسئولیت بسیاری از حملات تروریستی مرگبار در کابل و دیگر نقاط افغانستان را به‌عهده گرفته و قرار گرفتن نام انس حقانی در فهرست هیأت مذاکره‌کننده طالبان بر پیچیدگی وضعیت گفت‌وگوهای صلح افزوده است. سازمان امنیت ملی افغانستان اما اعلام کرده است قصد ندارد انس حقانی را از زندان آزاد کند چرا که مردم افغانستان خواهان اجرای عدالت در حق او هستند.
جرگه بزرگ مشورتی، راهکار اشرف غنی برای صلح
هیأت مذاکره‌کننده طالبان طی ماه‌های اخیر نه‌تنها در 4دور مذاکره با آمریکایی‌ها شرکت کرده است، بلکه در 2نشست صلح در مسکو نیز حضور پیدا کرده است. شرط طالبان برای حضور در نشست‌های مسکو نیز عدم‌حضور نمایندگان دولت بوده است. این رویکرد باعث شده تا دولت اشرف غنی غایب بزرگ مذاکرات و نشست‌های صلح افغانستان نام گیرد.
اشرف غنی اما در طول این مدت بر ضرورت محور قرار گرفتن دولت افغانستان در مذاکرات صلح، تأکید کرده است. او در تلاش برای ورود دولت به مذاکرات صلح اعلام کرده قصد دارد یک «جرگه بزرگ مشورتی» برای صلح افغانستان برگزار کند. به گزارش تلویزیون طلوع افغانستان، غنی روز دوشنبه در نشست پروسه ملی مشورتی صلح که در ارگ ریاست‌جمهوری افغانستان برگزار شد گفت که تصمیم درباره چگونگی انجام گفت‌وگوهای صلح، حضور طالبان در قدرت و نوع حکومت افغانستان پس از صلح به این جرگه مشورتی سپرده خواهد شد. افغانستان پیش از این نیز تجربه تشکیل جرگه یا شورای مشورتی داشته است. پس از سقوط طالبان، هزار و 551نفر از بزرگان اقوام مختلف افغانستان در «لویه جرگه اضطراری» برای تعیین رئیس دولت انتقالی افغانستان در کابل گرد هم آمدند. نتیجه این نشست، تعیین حامد کرزی به‌عنوان رئیس دولت انتقالی بود که بعدا در انتخابات نیز از سوی مردم افغانستان به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.
تشکیل جرگه مشورتی صلح از سوی حامد کرزی نیز مورد حمایت قرار گرفته است. این ابتکار غنی در شرایطی مطرح می‌شود که دولت افغانستان نگران جا ماندن بیش از پیش از مذاکرات صلح افغانستان و آینده سیاسی این کشور است. اشرف غنی بار دیگر از طالبان خواسته‌است مذاکرات مستقیم با دولت را آغاز کند و «صلح را در مسکو جست‌وجو نکند.» غنی شرط پذیرش افغانستان در قدرت را پذیرفتن قانون اساسی این کشور از سوی طالبان اعلام کرده است؛ شرطی که پذیرش آن از سوی رهبران طالبان بعید به‌نظر می‌رسد.