بازاریابی سخت صنایع استان

فاطمه امامی|‌ قم - خبرنگار:


مسأله استفاده از تولید داخلی موضوعی بود که رهبر انقلاب به عنوان شعار و هدف سال جاری آن را انتخاب کردند و بر همین اساس تکالیف گسترده‌ای برای مردم و مسئولان در زمینه این هدف معین شد. از آنجا که در همه فعالیت‌ها وظیفه مسئولان الگوبودن برای مردم است باید دید دستگاه‌های دولتی و مسئولان خود تاکنون تا چه اندازه به این موضوع عمل کرده‌اند. استفاده از کالای داخلی در اداره‌ها و سازمان‌های دولتی و عمومی و همچنین طرح‌های عمرانی موضوعی است که بارها از سوی استاندار قبلی قم مورد تأکید قرار گرفت، اما برخی معتقدند این موضوع در عمل چندان رعایت نشده است.

رئیس اتاق بازرگانی استان قم و به نوعی نماینده بخش خصوصی اقتصاد در استان اظهارکرد: برای حمایت از تولیدکنندگان بومی مسأله استفاده از کالای ایرانی و تولید استان در دستگاه‌ها ضرورتی غیر قابل انکار است. «ابوالفضل خاکی» با اشاره به این‌که برای این موضوع اطلاع‌رسانی از ظرفیت تولیدات داخلی استان برای مدیران موضوعی ضروری در این زمینه است، افزود: تا آن‌جایی که اطلاع دارم سایتی را وزارت صنعت، معدن و تجارت ایجاد کرده که شرکت‌های استان قم محصولاتشان را در آن سایت معرفی می‌کنند.

این عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به دستورالعملی که برای استفاده از محصولات استان در درجه اول و محصولات داخلی صادر شده است، اظهار کرد: با این حال در فضای کاری پیمانکاران، مسأله رقابتی است و اگر قیمت تولیدات داخل استان بالاتر باشد، طبیعی است که کالا از جای دیگر تهیه شود.  


تامین کالا از استان‌های دیگر

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم هم با اشاره به نامه استاندار قم به دستگاه‌های اجرایی برای اولویت کالای تولید استان و کالای داخلی گفت: بعد از این نامه کنترل مضاعفی بر فرایندها صورت گرفته تا اقلام مصرفی در اداره‌ها و جلسه‌ها، تولید داخل استان باشد.

به گفته «محمود سیجانی» در برخی کالاهای مصرفی در اداره‌ها مانند دستمال کاغذی، آب معدنی، شربت، کیک و... استان قم نیازی به تهیه از خارج استان ندارد.وی با اشاره به این‌که برای طرح‌های عمرانی کالاهای باکیفیتی مانند سیمان، قطعات بتنی، آسانسور، کابینت، کف‌پوش و... در داخل استان تولید می‌شود، ادامه داد: وقتی مصرف طرح‌های عمرانی به خصوص در شهرداری از این کارخانه‌ها صورت بگیرد، کمک بزرگی به تولید و اشتغال در استان است. حتی آمادگی داریم تا برای دستگاه‌های استان تخفیف قائل شویم.

سیجانی افزود: کارفرما این امکان را دارد که به عنوان یکی از بندهای قرارداد، مسأله خرید کالای تولید استان را به پیمانکار تأکید کند. بسیاری از واحدهای تولیدی در استان قم در سطح ملی هستند و کیفیت خوبی دارند.رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با اشاره به این‌که مدیران استان قم باید با صنعت استان آشتی کنند، اظهار کرد: آمادگی داریم برنامه‌های متعدد بازدید از کارخانه‌ها با حضور مدیران شهرداری و دیگر دستگاه‌ها ترتیب دهیم. برای گام نخست هم در یک پایگاه اینترنتی همه کالاهای مصرفی تولید استان را معرفی کردیم.


انتخاب رقابتی کالاها

با توجه به سهم بالای شهرداری در اجرای طرح‌های عمرانی در طول سال، بسیاری شکل‌گیری حمایت از تولید داخلی و تولیدات استان را منوط به همکاری شهرداری می‌دانند. از طرفی شورای چهارم هم مصوبه‌ای برای الزام شهرداری در استفاده از کالاهای تولید داخل داشت. معاون فنی عمرانی شهردار قم با تأکید بر این‌که شهرداری در انتخاب مصالح و تجهیزات مورد نیاز طرح‌ها دخیل نیست و پیمانکار این کار را انجام می‌دهد، اظهار کرد: ضوابط قرارداد به ما می‌گوید که نمی‌توانیم برای پیمانکار برند مشخص کنیم و در این موارد رقابت مطرح است. «علیرضا قاری قرآن» افزود: فرایند مناقصه با ملزم کردن پیمانکار به استفاده از مصالح خاص با مشکل مواجه می‌شود. پیمانکار می‌گوید اگر از این برند استفاده کنم برای من ارزان‌تر است و ما فقط درباره مشخصات فنی و استاندارد می‌توانیم نظر بدهیم نه برند. بساری این انتقاد را به شهرداری وارد می‌دانند که با استفاده پر تعداد از پیمانکاران غیر بومی، بسیاری اوقات از مصالح و تجهیزات خارج از استان استفاده می‌کند.

قاری قرآن اما معتقد است اگر مصالح و تجهیزاتی که در استان تولید می‌شود مشخصات لازم را داشته باشد، پیمانکار بدون نیاز به الزام خاصی آن را تهیه خواهد کرد، چراکه حداقل از نظر هزینه حمل و نقل اقتصادی‌تر خواهد بود.وی با اشاره به این‌که بخش عمده‌ای از تجهیزات در قرارداد متروی قم اروپایی پیش بینی‌شده بود اظهار کرد: به دلیل تحولات اخیر اقتصادی استراتژی را در این ابرپروژه تغییر دادیم و سیاست این‌طور شد که اولویت باید با کالای تولید داخل باشد و هر چه که امکان تهیه آن از داخل نیست از تولیدات چینی استفاده شود. به گفته وی، با این سیاست جدید نزدیک 50 درصد از تجهیزات و ملزوماتی که قرار بود در قرارداد از اروپا تهیه شود از تولیدات داخل استفاده شد.

وی افزود: برای این کار با بسیاری از تولیدکنندگان داخلی صحبت کردم. مثلا برای تهیه پله برقی و آسانسور واحدهایی داریم، اما این واحدها باید خود را به استانداردهای مورد نیاز طرح مترو برسانند. از طرفی این تولیدکنندگان که تا حالا رقیبان سرسختی داشتند چندان خود را مجبور به ارتقای سطح کیفی نمی‌کردند اما حالا که به دلیل شرایط اقتصادی اقبال به آنها صورت گرفته انگیزه بیشتری دارند.

معاون فنی عمرانی شهردار قم گفت: از نظر قیمت تفاوت چندانی میان تهیه تجهیزات داخلی و خارجی نیست اما مزیت استفاده از تولیدات داخلی ایجاد اشتغال در کشور است.

وی با اشاره به این‌که قم در زمینه تولید کالاهایی مانند سیمان، بتن و سنگ ظرفیت‌های خوبی دارد، اظهار کرد: با این حال در برخی ملزومات مانند تجهیزات الکتریکی نمی‌توانیم خود را به تولیدات استان محدود کنیم. هر چه هست به نظر می‌رسد اگر تقویت تولید و صنعت استان به یکی از دغدغه‌ها و باورهای مسئولان تبدیل شود، بسیاری از مشکلات مطرح شده قابل حل خواهد بود.


گلایه از خرید کالای مشابه از استان‌های دیگر

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استاندار قم از برخی استانداردسازی‌ها در اجرای طرح‌ها برای استفاده از کالای خارج از استان گلایه دارد.
«مجید آوری‌فرد» با اشاره به این‌که زیاد پیش آمده محصولی برای یک طرح عمرانی از شهر دیگری خریداری شده که در قم هم مشابه داشته است، گفت: مثلا در قم کارخانه تولید کابل و لامپ و ... داریم، اما مشابه تولیدات این کارخانه از شهرهای دیگر خریداری می‌شود تا جایی که در یکی دو مورد مجبور شدیم ورود کنیم و مانع شویم.

وی با اشاره به این‌که گاهی دستگاه‌ها شرایط پیمان را طوری می‌نویسند که یک پیمانکار خاص برنده مناقصه شود، اضافه کرد: مثلا گفته می‌شود باید یک استاندارد خاص از یک آزمایشگاه خاص برای محصول ارائه شود که این استاندارد ممکن است برای تولیدکننده هزینه‌بردار باشد. ما می‌گوییم هر محصولی که نشان استاندارد ملی دارد برای ما معتبر است و برای پیمانکار هم باید معتبر باشد