احیای ناهماهنگ محله‌های شهری

فاطمه امامی|  قم- خبرنگار:


مشارکت ضعیف دستگاه‌های مختلف در طرح‌های بازآفرینی پای ثابت گلایه‌های دستگاه‌هایی مانند راه و شهرسازی و شهرداری در جلسه‌های ستاد بازآفرینی است.
آخرین جلسه ستادبازآفرینی که در سالن امام جواد(ع) استانداری قم برگزار شد هم از این قاعده مستثنی نبود.
«فهیمه فتاحی‌زاده» رئیس اداره عمران راه و شهرسازی استان قم به بهسازی محور باغ پنبه اشاره کرد و این‌که به دلیل همکاری نکردن شرکت برق در دفنی کردن خطوط، تیرهای برق همچنان در این محور قرار دارند.

مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی اطراف حرم هم نسبت به مشکلاتی که در همکاری میان شرکت‌های زیرساخت و شهرداری در طرح‌های بازآفرینی وجود داشت، گلایه‌هایی عنوان کرد. 
به گفته «علیرضا خاکی» در محورهایی که برق دفنی شده هم هنوز شرکت برق همتی برای جمع‌آوری تیرها ندارد.
نماینده شرکت برق اما در این جلسه به تعریف 80 میلیارد تومان پروژه در همین قالب در جریان سفر وزیر نیرو به قم اشاره کرد و این‌که این شرکت منتظر تخصیص بودجه از وزارتخانه است. وی همچنین از افزایش قیمت پایه‌های برق گفت و این‌که شبکه برق زمینی نسبت به هوایی حدود 5 برابر هزینه دارد.


گلایه معاون استاندار

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم در این جلسه با بیان این‌که بازآفرینی فقط کفسازی و جدارهسازی نیست، اظهار کرد: اگر این زوائد آزاردهنده بصری از میان برداشته نشود بازآفرینی به هدف خود نمی‌رسد.
«محسن بهشتی» ادامه داد: بنا بر ابلاغ دولت 30 درصد منابع دولت باید در این بافت‌ها هزینه شود که برای کل دستگاه‌ها الزام است.

وی با تأکید بر لزوم پیش بینی بودجه‌های مورد نیاز در این زمینه در بودجه 98 دستگاه‌ها گفت: اگر قرار است دستگاه‌ها مشارکت نکنند تعداد طرح‌های ستاد بازآفرینی را کاهش می‌دهیم و دو سه نمونه را به صورت کامل انجام می‌دهیم، چراکه اگر این مشکلات حل نشود بعدها که پیمانکاران از این محله‌ها بروند دیگر برای جمع‌آوری تیرهای برق باز نمی‌گردیم.

معاون استاندار تأکید کرد: این موضوع خوب نیست که ماهی یک بار جلسه ستادبازآفرینی تشکیل شود اما باز ناهماهنگی وجود داشته باشد.
بهشتی به اثرگذاری طرح‌های بازآفرینی اشاره کرد و گفت: مبالغ اندکی در این طرح‌ها هزینه می‌شود اما در مقابل آن رضایتمندی خوبی ایجاد می‌شود و مردم مطالبه دارند که این طرح‌ها ادامه پیدا کند.
وی با اشاره به این‌که هزینه کردن در بافت میانی شهر نوعی سرمایه‌گذاری است، ادامه داد: وقتی بازآفرینی را در این بافت‌ها انجام دهیم توسعه افقی شهر متوقف می‌شود و به همین اندازه هزینه شرکت‌های حفار کم می‌شود.

معاون استاندار قم با تأکید بر این‌که اگر از 20 سال پیش برنامه داشتیم شهر توسعه پیدا نمی‌کرد و پردیسان ایجاد نمی‌شد، اظهار کرد: پردیسان برای دستگاه‌های اجرایی هزینه سرسام‌آوری داشت و این طرفی منفعتی برای شهر ایجاد نکرد، چراکه بافت مسکونی اطراف حرم در حال خالی شدن از سکنه است که همین موضوع پیامدهای اجتماعی زیادی برای ما دارد.


اقدام دو سر باخت

فرماندار قم هم در این جلسه با بیان این‌که بی‌توجهی به بافت قدیم یک اقدام دو سر باخت است، اضافه کرد: این موضوع موجب برخی بزه‌های گسترده اجتماعی می‌شود و در توسعه غیر معمول مثل پردیسان دچار آسیب‌های جدید می‌شویم.
«رضا سیار» افزود: از طرفی در مناطقی مانند پردیسان هویت را دستخوش تغییر قرار دادیم و با مشکلات جدیدی رو به رو شدیم و از طرف دیگر هسته مرکزی را رها کردیم که به حاشیه‌نشینی و اتباع‌نشینی تبدیل شده است.
وی ادامه داد: دستگاه‌های خدمات‌رسان اگر تأسیسات جزو سرمایه‌شان است بخشی از تعویض‌های شبکه و اصلاح در بافت فرسوده را به عنوان یک اقدام معمول سالانه پیش بینی کنند.
فرماندار قم تأکید کرد: این بافت‌های قدیم نخستین مشترکان هستند و باید خدمات بهتری به این محله‌ها داده شود.


استقبال از طرح‌های بازآفرینی

معاون شهرسازی و معماری شهردار قم هم در این جلسه با اشاره به اثرگذاری اجرای طرح‌های بهسازی در محله‌های قدیم قم گفت: اگر ضوابط محدود‌کننده میراث نبود قطعا تعداد پروانه ما در این محدوده‌ها افزایش پیدا می‌کرد.
«غلامرضا جان قربان» افزود: ما باید این اقدامات را تبلیغ بیشتری کنیم و صدا و سیما باید کار تبلیغاتی روی این پروژه‌ها انجام دهد.
معاون شهردار قم ادامه داد: پس از اجرای طرح‌های بازآفرینی، حتی برخی علاقه‌مند شدند که در این بافت‌ها خانه خریداری کنند. حتی کسانی که از این محله‌ها رفته‌اند علاقه‌مند هستند که بازگردند.


نمونه‌ای از ناهماهنگی

مدیرکل راه و شهرسازی استان قم هم در این جلسه گلایه‌هایی داشت. «حسن صبوری» با اشاره به اجرا شدن طرح کف‌سازی و جداره‌سازی در محله باغ پنبه گفت: شهرداری این طرح را تهیه کرده و در اختیار ما قرار داده اما در سال جاری یک پروانه ساختمانی جدید دراین محور صادر کرده است.وی با اشاره به متوقف شدن پروژه به دلیل صادرشدن این پروانه و توقف پیمانکار توسط عوامل شهرداری منطقه اظهار کرد: این ناهماهنگی موجب اختلاف بین دستگاه‌ها شده است.


ساماندهی محله‌ها برای پیشگیری از وقوع جرم

مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری قم نیز به عملکرد کمیته اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم ستاد بازآفرینی استان قم اشاره کرد و گفت: با توجه به دستورالعمل ابلاغی از سند ملی احیا و بازسازی بافت فرسوده، رویکرد معاونت پیشگیری ناظر برکالبد شهر و پیشگیری از جرم و آسیب‌های اجتماعی بود.

«سعید کاویانی» با اشاره به پیگیری برای پیشگیری از ساخت و ساز غیرمجاز در محله‌های حاشیه‎ای ادامه داد: سازماندهی محله‌های حاشیه‌ای در زمینه پیشگیری از جرم و پیشگیری از ایجاد مناطق جدید از جمله اقدام‌هایی بود که در این زمینه انجام شد. وی به ساماندهی بنگاه‌های املاک اشاره کرد و افزود: در قم 2500 بنگاه پروانه دار و 500 بنگاه بدون پروانه داریم که هر بنگاه‌دار باید برای تمدید پروانه 120 ساعت آموزش حقوقی ببیند. از این به بعد بعید است که بنگاهی در قم اضافه شود و اگر این اتفاق بیفتد حداقل باید یک فوق لیسانس حقوق آنجا باشد.

به گفته کاویانی، این اقدام‌ها برای پیشگیری از ایجاد محله‌های حاشیه‌ای جدید صورت می‌گیرد که در این مورد چند بنگاه هم پلمب شده‌اند.مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان قم با انتقاد از تعلل در تدوین دستورالعمل لایحه رفع حاشیه‌نشینی و گسترش بافت ناکارآمد ادامه داد: باید مصوب شود که شهرداری این کار را در یک تاریخ یک ماهه و 2 ماهه انجام دهد و اگر این انجام نشود این مصوبه‌ها را به سازمان بازرسی ابلاغ خواهیم کرد.