فصل فراموشی چیپ
به استقبال نبرد حساس ایران و چین در جام ملتها
محمد حسین عباسی
سرنوشت یکی از تیمهای حاضر در مرحله نیمهنهایی جام ملتها، پس از مسابقه امروز ایران و چین مشخص خواهد شد. 2تیم از 2مسیر متفاوت خودشان را به جمع 8تیم برتر تورنمنت رساندهاند. ایران بعد از زدن 7 گل به یمن و ویتنام در 2مسابقه اول، با عراق به تساوی بدون گل رسید و بهعنوان سرگروه راهی مرحله حذفی شد. تیم کارلوس کیروش در این مرحله روبهروی عمان قرار گرفت و با سیو دیدنی پنالتی احمد کانو از سوی علیرضا بیرانوند، ضربه سختی به این رقیب زد. گلهای جهانبخش و اشکان دژاگه، برای شکار عمان و عبور بیدردسر از این مرحله کافی بهنظر میرسید. چینیها نیز دو مسابقه اولشان در جام را روبهروی فیلیپین و قرقیزستان با پیروزی پشت سر گذاشتند اما در جدال سوم، مغلوب کرهجنوبی شدند. آنها ناچار بودند روبهروی سون هیونگ مین که به تازگی از انگلستان راهی امارات شده بود، قرار بگیرند. چین در برابر تایلند نیز چندان مقتدر نشان نداد. قرمزها در نیمه اول شکستخورده به رختکن رفتند اما تعویضهای لیپی سرنوشت مسابقه را عوض کرد. چینیها مسابقه را به تساوی کشاندند و تنها چند دقیقه بعد، با یک ضربه پنالتی تیر خلاص را به تایلند زدند.
تا قبل از مسابقه امروز، ایران و چین بیست و پنج بار روبهروی هم قرار گرفتهاند. تیم ملی 13 بار حریفش را شکست داده و سهم چینیها تنها 5پیروزی بوده است. ایران 42بار توانسته در این بازیها دروازه چین را باز کند و تیم حریف 21بار توپ را از خط دروازه چین عبور داده است. دو تیم تا امروز 9بار در زمین بیطرف مسابقه دادهاند و این دهمین مسابقه آنها در کشور سوم خواهد بود. در جام ملتهای آسیا، ایران و چین تا امروز 6مسابقه برگزار کردهاند. تیم ملی دو بار در جام ملتها چین را شکست داده و 4بار نیز نتیجه نبرد دو تیم به تساوی ختم شده است. یکی از این تساویها اما حالا بهعنوان یکی از تلخترین خاطرههای هواداران فوتبال در ایران شناخته میشود. سال 2004در جام ملتهای چین، 2تیم در نیمهنهایی با هم روبهرو شدند و درحالیکه تیم ملی با تصمیم حیرتانگیز داور و اخراج ستار زارع 10 نفره بهکار ادامه میداد، چینیها در ضربات پنالتی به برتری رسیدند. تیم برانکو شانس خوبی برای قهرمانی در آسیا داشت اما چیپ یحیی، اوضاع را به سود تیم حریف تغییر داد. بهنظر میرسد 15سال بعد از آن مسابقه، حالا زمان مناسبی برای انتقام گرفتن از چین و فراموشی آن ضربه چیپ معروف است.
تیم ملی ایران 3بار قهرمان جام ملتها شده و 5بار در جام جهانی حاضر بوده است. ایران هماکنون در جایگاه بیست و نهم رنکینگ فیفا قرار دارد و زمانی سابقه حضور در رده پانزدهم این رنکینگ را نیز داشته است. چینیها تا امروز فقط یکبار در سال 2002طعم حضور در جام جهانی را چشیدهاند. آنها هرگز سابقه قهرمانی جام ملتها را نداشتهاند و دو بار در سالهای 1984و 2004در فینال آسیا شکست خوردهاند. چین در بیشتر رشتههای المپیکی، ورزشکاران فوقالعادهای دارد اما در فوتبال، هرگز به یک «اژدهای واقعی» در قاره آسیا تبدیل نشده است. ایران و چین پس از حضور مشترک در نیمه نهایی جام ملتهای 2004، دیگر طعم حضور در بین 4تیم نهایی این تورنمنت را نچشیدهاند. در پایان بازی امروز اما یکی از این دو تیم، راهش را به طرف نیمهنهایی هموار خواهد کرد.
کارلوس کیروش در هر 4مسابقه گذشته در جام ملتها، ترکیب تیمش را تغییر داده و این بار هم حدس زدن ترکیب ثابت ایران دشوار خواهد بود. جز علیرضا بیرانوند، امید ابراهیمی و سردار آزمون، جایگاه هیچ بازیکن دیگری در ترکیب تیم ملی تثبیت شده بهنظر نمیرسد. ایران که نوعی از سیستم 3-3-4را در زمین پیاده میکند، در این مسابقه وحید امیری را بهدلیل محرومیت در اختیار نخواهد داشت؛ بازیکنی که در هر سه جدال گذشته بهصورت ثابت برای ایران به میدان رفته است. چینیها نیز با سیستم 3-3-4در جام ملتها به میدان میروند. آنها نیز برای این مسابقه یک مهره محروم دارند و نمیتوانند از مدافع راست تیمشان لینپنگ ژانگ استفاده کنند. برگ برنده هر دو تیم در این نبرد اما مربیان آنها هستند. یک طرف زمین، مارچلو لیپی با سابقه قهرمانی جام جهانی ایستاده و طرف دیگر، کارلوس کیروش با تجربه 8سال حضور در فوتبال ایران، شناخت فوقالعادهای از همه نفرات تیمش دارد. در دوئل تئوریسینهای فوتبال دفاعی، طبیعتا نباید گلهای زیادی رد و بدل شود. این نبرد برخلاف تصور عموم هواداران فوتبال ایران، فوقالعاده حساس و نزدیک خواهد بود.