مجمع؛ ناجی بانک‌ها از تحریم

با ارجاع CFT یا همان لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم به مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریش و قیچی برداشتن سنگ تحریم‌ها از مسیر بانک‌های ایران به‌دست مجمع تشخیص مصلحت نظام افتاد؛ جایی که نزدیک به 50 نفر از اعضای ارشد اقتصادی و سیاسی ایران جمع شده‌اند تا به مصلحت نظام، اختلافات بین مجلس و شورای نگهبان را حل کنند. CFT آخرین لایحه از لوایح 4گانه‌ای است که دولت برای پیوستن ایران به FATF به مجلس فرستاده بود و از قضا گذر هر 4‌لایحه به مجمع افتاده است. از این 4‌لایحه سرنوشت 2تای آن، یعنی اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و اصلاح قانون مقابله با تروریسم مشخص و تصویب شده است. لایحه دیگر پالرمو یا همان لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته است. شنبه‌ای که گذشت مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی پالرمو تشکیل جلسه داد اما به جمع‌بندی نرسید.

جلسه فوق‌العاده مجمع
قرار است چهارشنبه (پس فردا) بار دیگر مجمع برای بررسی این لایحه جلسه فوق‌العاده تشکیل دهد. آخرین لایحه، همین CFT است که با 19ایراد شورای نگهبان مواجه شده بود و مجلس دیروز با اصرار بر مصوبات قبلی خود، بازهم مجمع را مرجع تعیین تکلیف این لایحه قرار داد. درصورت تصویب این 2 لایحه باقیمانده، پیوستن ایران به FATF یا همان گروه ویژه اقدام مالی قطعی می‌شود. گروه ویژه اقدام مالی علیه پولشویی (Financial Action Task Force on Money Laundering) یک سازمان بین‌المللی است که در سال 1989تشکیل شده و معیارهایی را برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تعیین می‌کند.

بعد از امضای برجام این گروه، ایران را از فهرست کشورهایی که اقدامات تقابلی علیه آن صورت می‌گیرد خارج کرد. در آخرین تصمیم نیز گروه ویژه اقدام مالی اعلام کرد تا 27 بهمن به ایران فرصت می‌دهد تا گام‌های لازم را برای شفاف‌سازی‌ و انجام توصیه‌های 40گانه FATF بردارد. بانک‌های اروپایی و حتی کشورهایی مثل چین و روسیه که در دوران تحریم‌های سال 90 تا 92 همراه ایران بوده‌اند؛ اعلام کرده‌اند پیوستن ایران به FATF اقتضای همکاری بانکی بین ایران و این کشورهاست.

نبرد یکساله موافقان و مخالفان
 در یک سال گذشته برای تصویب لوایح 4گانه به‌خصوص CFT، چهره‌هایی مثل علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، محمدجواد ظریف وزیر خارجه، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور، سیدمحمود علوی وزیر اطلاعات و سیدعباس عراقچی معاون ظریف در مجلس جلسات توجیهی برای نمایندگان گذاشته و درباره اهمیت تصویب این لوایح توضیح داده‌اند.

بماند آنکه طرف مخالف نیز ساکت ننشسته و آتشبار پیامک‌های تهدیدآمیز برای نمایندگان فقط یکی از اقدامات آنها در جلوگیری از تصویب لوایح مرتبط با FATF بوده است. طومارنویسی و پخش شایعه کذب تسلیم سردار سلیمانی به بیگانگان درصورت تصویب FATF  از دیگر مراحل جنگ روانی مخالفان پیوستن ایران به FATF بود. در یکی از جلساتی که عباس عراقچی درباره این لوایح توضیح می‌داد، گفته بود: اگر تحریم‌های FATF بازگردد و بانک‌های ایرانی قفل شوند، ممکن است بانک‌های ما نه‌تنها با اروپا، بلکه با روسیه و چین نیز نتوانند همکاری کنند و این به‌عنوان اقتضای همکاری بین‌المللی برای بانک‌های ما وجود دارد. او گفته بود: امیدواریم که مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در نهایت به جمع‌بندی که صلاح کشور در آن باشد، برسند و راه همکاری‌های بین‌المللی برای بانک‌های ایران مفتوح باشد.

در صورتی که الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) تصویب و اجرایی نشود، به‌طور عملی بانک‌های خارجی با بانک‌های ایرانی همکاری نخواهند کرد. انتقال چمدانی و غیرشفاف پول در دوران تحریم یکی از دستاوردهای نپیوستن ایران به FATF خواهد بود.