زیر ذره‌بین
استقبال سرد اهوازی‌ها از نمایشگاههای خوزستان
اطلاع‌رسانی ضعیف درباره زمان برگزاری نمایشگاههای خوزستان یکی از دلایل استقبال نکردن شهروندان از نمایشگاه‌هاست
سیدعلیرضا شریفی| اهواز- خبرنگار:
گرانی‌های وقت و بی‌وقت اخیر و نوسانات نرخ ارز در ماه‌های گذشته سبب شد مردم برای تأمین کالاهای خانگی، مبلمان و لوازم برقی دچار مشکل شوند و به همین دلیل منتظر برگزاری نمایشگاههای فروش کالا باشند. البته به شرطی که آن نمایشگاه خود به گرانی‌ها دامن نزند و بدتر از بازار آزاد عمل نکند.
برگزاری نمایشگاه‌ها یکی از ابزارهای مهم برای شناسایی نیازهای مشتریان و همچنین معرفی توانمندی‌های واحدهای تولیدی و خدماتی به بازارهای مختلف است. امروزه اهمیت برگزاری نمایشگاه بر کسی پوشیده نیست و این اهمیت روز به روز در حال گسترش است.
نمایشگاه‌ها از مهم‌ترین و موثرترین ابزارهای بازاریابی در دنیای امروز تجارت محسوب می‌شوند و از دیدگاه اقتصادی تاثیر بسزایی در اقتصاد جوامع دارند. به‌طوری‌که امروزه تنوع و حتی متراژ برگزاری نمایشگاه‌ها در کشورهای توسعه‌یافته بسیار بیشتر از کشورهای در حال توسعه است. در ضمن برگزاری نمایشگاه در کشورهای توسعه‌یافته کاملا بین مردم جا افتاده و آنها همواره خبرهای برگزاری نمایشگاه‌ها را در سایت‌ها و روزنامه‌ها و سایر وسایل خبررسانی دنبال می‌کنند تا بتوانند در روز برگزاری، حتما به سراغ نمایشگاه مورد نظر خود بروند و وسایل مورد نیاز زندگی خود را خریداری و تامین کنند. اتفاقی که هنوز در کشورهای در حال توسعه رخ نداده و مردم این کشورها هنوز از اهمیت نمایشگاه‌ها و مزایای آنها اطلاع کافی ندارند، یا کاملا بی‌خبرند.
در خوزستان نیز نمایشگاه‌هایی برگزار می‌شود که برخی از آنها ملی هستند و به میزبانی یکی از شهرهای خوزستان به‌خصوص مرکز استان برگزار می‌شوند. نمایشگاه‌هایی که می‌توانند هم به سود برگزارکنندگان باشند و هم به نفع شهروندان، اما گاهی برخی از این نمایشگاه‌ها همراه با کمبودها و نواقصی هستند که موجب نارضایتی شهروندان و کاهش استقبال آنها می‌شود.
حذف واسطه‌ها، از جمله مزایای نمایشگاه
یک کارشناس اقتصاد درباره اهمیت و امتیازات برگزاری نمایشگاه به همشهری می‌گوید: اهمیت اقتصادی نمایشگاه‌ها را می‌توان در پایین آوردن هزینه‌های هر معامله جست‌و‌جو کرد. این هزینه‌ها شامل تحقیق برای کسب اطلاعات بازار، بازدید کالا بدون رعایت تشریفات قانونی، عدم تامین هزینه‌های لازم برای تشکیل جلسات مذاکره و عقد قرارداد، تمرکز عرضه‌کنندگان کالا در یک محیط و عدم لزوم مراجعه به دفاتر شرکت‌ها و محل تولید آن کالاست.
«محمدحسن اکرمی» می‌افزاید: نمایشگاه‌ها در محلی برگزار می‌شوند که نه قلمرو اختصاصی غرفه‌دار است و نه بازدیدکننده، بلکه محل برگزاری یک اتفاق بی‌طرف است که باعث می‌شود بازدیدکننده با آزادی عمل از میان مجموعه اطلاعات موجود بدون تعهد و به‌راحتی حق انتخاب داشته باشد.
وی می‌گوید: غرفه‌داران نمایشگاه‌ها نمایندگان مستقیم شرکت‌ها یا واحدهای تولیدی هستند که با حذف واسطه‌ها، قیمت تمام‌شده کالا را کاهش می‌دهند و با این روش هم سبب جذب مشتری می‌شوند و هم می‌توانند کالاهای خود را به‌صورت مستقیم به مردم معرفی کنند.
این کارشناس اقتصاد عنوان می‌کند: با وجود روش‌های علمی بازاریابی و وجود هزینه‌های بالای حضور در نمایشگاه، یکی از بزرگ‌ترین مزایای نمایشگاه‌ها حضور مشتریان در نمایشگاه است. هنگامی که یک بازدیدکننده یک یا چند روز از وقت خود را صرف بازدید از نمایشگاه می‌کند، قطعا یک مشتری جدی محسوب می‌شود.
اکرمی می‌گوید: همچنین مشتریان در یک بازه زمانی مشخص می‌توانند همه توانمندی‌های بازار را مشاهده کنند که همین موضوع سبب انتخاب بهتر و کاهش هزینه‌ها شود. درواقع نمایشگاه، بستری برای تکمیل چرخه اقتصادی بین فروشنده و مشتری است و هرچه میزان اعتماد در این بستر بالاتر باشد، فروش کالا راحت‌تر و باپشتوانه‌تر است.
نمایشگاه اهواز، گران‌تر از بازار
یکی از شهروندان اهوازی نیز در این زمینه به خبرنگار ما می‌گوید: چند ماهی برای خرید کالاهای خانگی مورد نیاز خود منتظر برپایی نمایشگاه کالای خانگی در اهواز بودم، اما بعد از برگزاری نمایشگاه متوجه شدم که انتظارم بی‌ثمر بود. چون قیمت‌ها در نمایشگاه هم مثل بازار سرسام‌آور است.
«کاظم محمدی» ادامه می‌دهد: قیمت یک تلویزیون 49 اینچ ساخت داخل در بازار آزاد حدود 5/4 میلیون تومان بود که البته فروشندگان وعده تخفیف هم می‌دادند. به خاطر همین تصمیم گرفتم تلویزیون مورد نظرم را از نمایشگاه کالای خانگی اهواز بخرم ولی چون قیمتش مثل بیرون بود، پشیمان شدم. هرچند خیلی هم به این وسیله نیاز دارم.
او می‌گوید: در غرفه تابلوی 20 درصد تخفیف نصب شده بود، اما همان تلویزیونی که می‌گویم را با قیمت 5 میلیون و 700 هزار تومان عرضه می‌کردند. قیمت سایر کالاها مانند یخچال فریزر، ماشین لباسشویی و اجاق‌گاز هم 500 هزار تومان گران‌تر از قیمت بازار آزاد بود.
حضور واسطه‌ها در نمایشگاه
یکی دیگر از شهروندان می‌گوید: در نمایشگاه مبلمان اهواز که مدتی پیش برگزار شد، متوجه حضور برخی از واسطه‌ها شدم و وقتی قیمت کالاهای عرضه شده را با قیمت تولیدکننده مقایسه می‌کردیم، متوجه گرانی یک میلیون تومانی این کالاها با قیمت عرضه‌شده توسط تولیدکننده شدم. «حسن جلالی» بیان می‌کند: اوایل گمان می‌کردم که حضور تولیدکننده در خود نمایشگاه منجر به ارزان شدن قیمت‌ها می‌شود، اما قیمت‌ها در این نمایشگاه اصلا ارزان‌تر از بازار نبود.
این شهروند می‌گوید: بعضی از فروشندگان نمایشگاه مبلمان اهواز قیمت کالاهای خود را در روز آخر افزایش دادند و این موضوع باعث تعجبمان شد، چون معمولا در روز آخر نمایشگاه، کالاها با قیمت پایین‌تر به فروش می‌رسند تا هم کالا روی دست تولیدکننده نماند و هم مشتری اطمینان پیدا کند که واقعا تخفیفی در کار بوده و دفعه بعد هم از نمایشگاه استقبال کند. جلالی می‌افزاید: اگر مشتری ببیند قیمت‌ها در نمایشگاه هیچ فرقی با بازار آزاد ندارد، وقتش را برای گشتن در نمایشگاه تلف نمی‌کند.
ضعف فرهنگ برگزاری نمایشگاه
«جلال سیدنظری» شهروند دیگری است که به همشهری می‌گوید: متاسفانه نه‌تنها در خوزستان، بلکه در کل کشور هنوز فرهنگ برگزاری نمایشگاه و همچنین فرهنگ عمومی رفتن به نمایشگاه جا نیفتاده است.
او ادامه می‌دهد: در اهواز برای برگزاری یک نمایشگاه کلی زحمت کشیده می‌شود و خیلی هم هزینه می‌شود، اما اطلاع‌رسانی عمومی خوبی صورت نمی‌گیرد تا مردم در جریان قرار بگیرند و به نمایشگاه سر بزنند و وسایل و کالاهای مورد نیاز خود را خریداری کنند. برگزاری یک نمایشگاه فقط به این نیست که کلی هزینه کنند و تعدادی غرفه برپا کنند و چند روز فعال باشند و بعد همه چیز تمام شود. این شهروند اضافه می‌کند: ضعف دیگر نمایشگاههای اهواز این است که قیمت کالاها با بازار هیچ فرقی ندارد و حتی گاهی گران‌تر از بیرون است. خب مردم به چه دلیل باید به نمایشگاهی بروند که هیچ خیر و سودی برای آنها ندارد؟ جالب این است که در تبلیغات اندک خود از تخفیف هم دم می‌زنند، اما شما هر طور که حساب کنید، می‌بینید که تخفیفی در کار نیست.
سیدنظری می‌گوید: استقبال مردم هم از نمایشگاه‌ها چشمگیر نیست. من خودم مشاهده کردم که تعداد بازدیدکنندگان واقعا قابل‌توجه نیست. البته این موضوع به همان ضعف اطلاع‌رسانی عمومی که گفتم هم برمی‌گردد.
او اضافه می‌کند: یک دلیل دیگرش هم این است که مردم هنوز با اهمیت و ارزش نمایشگاه‌ها آشنایی کافی ندارند. البته آشنا هم که باشند و به نمایشگاه هم که بروند، انتظار دارند قیمت‌ها در مقایسه با بیرون مناسب‌تر باشد، وگرنه در دفعات بعدی هرگز دوباره به آن نمایشگاه نخواهند رفت.
برخورد با خاطیان و گران‌فروشان
مدیرعامل شرکت نمایشگاههای بین‌المللی خوزستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری می‌گوید: سعی کرده‌ایم که در محل دائمی نمایشگاه اهواز، نمایشگاههای مختلفی را برگزار کنیم که هم توان شرکت‌ها و تولیدکننده‌های داخلی را به نمایش بگذاریم و هم این‌که شهروندان برای برطرف کردن نیازهای خود در حوزه‌های مختلف بتوانند بهترین تصمیم را بگیرند. «رحیم جلیلی» می‌افزاید: در نمایشگاههای اخیر خود شرکت‌ها و تولیدکننده‌ها بدون واسطه در نمایشگاه حضور داشتند و برخی از گزارش‌های ما موید ارزان بودن قیمت‌های عرضه شده توسط آنها در بازار بود.وی ادامه می‌دهد: البته امکان خطا وجود دارد. به همین دلیل از شهروندان خواسته‌ایم که در صورت مواجهه با گران‌فروشی از سوی غرفه‌داران حتما موضوع را اطلاع دهند.
مدیرعامل شرکت نمایشگاههای بین‌المللی خوزستان بیان می‌کند: ما نیز از طریق فضاهای موجود در نمایشگاه و حضور کارشناسان در غرفه‌های مشخص در تلاشیم شهروندان را راهنمایی کنیم که مشکلی برای آنها ایجاد نشود.
وی درباره گران‌فروشی برخی از غرفه‌ها در نمایشگاه اهواز می‌گوید: هدف از برگزاری یک نمایشگاه، عرضه کالای باکیفیت و با قیمت مناسب به شهروندان است و اگر خلاف این موضوع ثابت شود، با غرفه‌های متخلف برخورد می‌کنیم. جلیلی اخذ تعهد از غرفه‌داران برای عرضه کالا با قیمت مناسب، نامه‌نگاری با شرکت‌های نمایشگاهی در سراسر کشور برای جلوگیری از حضور متخلفان در نمایشگاههای آینده و جریمه کردن فروشندگان در صورت گران‌فروشی را از جمله کارهایی عنوان می‌کند که برای احقاق حق مشتریان در نمایشگاههای اهواز انجام می‌شود.
آشتی دادن مردم با نمایشگاه‌ها
نمایشگاه‌ها در آینده باید به عنوان یک ابزار فروش اقتصادی برای پیش بردن بازدیدکنندگان در جهت مسیر خرید، با قوت بیشتری در موضع فکری غرفه‌داران قرار بگیرند. این بدان معنا نیست که اهداف تقویت علائم تجاری یا ارتباطات بازاریابی در نمایشگاه نمی‌توانند حاصل شوند، بلکه این معنا را می‌رساند که غرفه‌داران باید آماده باشند تا بازدیدکنندگان را فراتر از مراحل اولیه مسیر خرید و برطرف کردن نیاز که به کنش متقابل فردی با کیفیت نیاز دارد، پیش ببرند و این درنهایت همان‌جایی است که ارزش نمایشگاه‌ها برای غرفه‌دار روشن می‌شود. همچنین ارزش هر نمایشگاه را بازدیدکنندگان و مشتریان افزایش بالا می‌برند و نمایشگاه خالی از مشتری هیچ ارزش و اهمیتی ندارد. بنابراین برای آن‌که مردم خوزستان را با انواع نمایشگاه آشنا کنیم یا آشتی دهیم، باید اول راه را برای آنها باز و اعتمادشان را جلب کنیم.
