سال التهاب سیاسی

اصغر صوفی| خبرنگار

   فروردین: سالی که نکوست از بهارش پیداست؛ بهار با حکم توقیف روزنامه زن آغاز شد. این روزنامه به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی فائزه هاشمی رفسنجانی فرزند آیت‌الله هاشمی رفسنجانی منتشر می‌شد. اتفاق بدتر 3 روز بعد رخ داد. سپهبد صیاد شیرازی، جانشین ستاد کل نیروهای مسلح در مقابل منزلش به‌دست منافقین ترور شد. مراسم تشییع شهید صیاد شیرازی با حضور رهبر معظم انقلاب برگزار شد. سردار یحیی رحیم صفوی، فرمانده وقت سپاه بعدها گفت: دستور ترور صیاد شیرازی از یک رده بالاتر به مجاهدین خلق داده شد و شخص صدام این دستور را به مجاهدین خلق داد. توقیف، ترور و قتل تا پایان سال 78 روی ناخوش خود را به مردم ایران نشان داد. در کنار این اتفاقات تلخ، گسترش و ترمیم روابط با کشورهای اروپایی و منطقه تنها خبر خوش فروردین بود. سعودالفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی برای انجام مذاکرات وارد تهران شد.

   اردیبهشت: 31نفر از نمایندگان مجلس طرح استیضاح عطاالله مهاجرانی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را تقدیم مجلس کردند. رواج فساد و فحشا، توهین به مقدسات، تمجید از نظام طاغوت و طاغوتیان، تحریم مبانی نظری امام‌(ره)، انتشار کتاب‌هایی که تاریخ انقلاب را تحریف و بی‌بندو‌باری را رواج می‌دهند، احیای کانون نویسندگان و تقدیم جوایز به نویسندگانی که مورد تأیید نظام نیستند، رواج فیلم‌های مبتذل و بی‌مهری به سازندگان فیلم‌های دفاع‌مقدس ازجمله محورهای استیضاح مهاجرانی بود. این استیضاح یکی از معروف‌ترین استیضاح‌های ادوار مجلس بود. مهاجرانی با نطقی که بعدها آن را در قالب کتابی منتشر کرد موفق شد بار دیگر از مجلس رأی اعتماد بگیرد. دادگاه ویژه روحانیت محسن کدیور را به یک سال و نیم حبس تعزیری محکوم کرد. دولت خاتمی قانون بر زمین مانده شوراها را اجرا و هشتم اردیبهشت نخستین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا با پیام رهبر معظم انقلاب آغاز به‌کار کرد. رهبر انقلاب در پیام خود شوراها را گامی به سوی تحقق کامل قانون اساسی دانسته و تأکید کردند که مناقشات سیاسی و جناحی و ورود در هر اقدامی که اعضای شورای اسلامی را از اتحاد عملی خود دور کند، برای این شوراها مضر و نارواست. اتفاقا نخستین دوره شوراهای شهر در تهران دستخوش مناقشات سیاسی و جناحی و سرنوشت آن به انحلال ختم شد.

   خرداد: سیاست‌های کلی برنامه سوم توسعه از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد. علی لاریجانی با حکم رهبر انقلاب برای 5سال دیگر در پست ریاست سازمان صدا و سیما ابقا شد. خودکشی سعیدامامی، متهم اصلی پرونده قتل‌های زنجیره‌ای مهم‌ترین اتفاقی بود که در خرداد 78 روی داد. ماجرای خودکشی در حمام روز یکشنبه 31خرداد 78خبری شد. حجت‌الاسلام نیازی، دادستان نظامی تهران از سعید امامی، مصطفی کاظمی، مهرداد علیخانی و خسرو براتی به عنوان 4تن از عاملان قتل‌های زنجیره‌ای نام برد و گفت که سعید امامی معروف به اسلامی روز قبل هنگام استحمام در زندان با خوردن داروی نظافت خودکشی کرده و تلاش‌های پزشکان برای نجات وی به جایی نرسید.

   تیر: طرح اصلاح قانون مطبوعات پس از چند هفته بحث و کشمکش میان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان مجلس سرانجام تصویب شد. روزنامه سلام با انتشار نامه‌ای منتسب به سعید امامی از عوامل اصلی قتل‌های زنجیره‌ای وجه تازه‌ای از شخصیت و عملکرد وی را به نمایش گذاشت. همین نامه منجر به توقیف روزنامه سلام شد. توقیف سلام آغاز یک التهاب بزرگ در داخل کشور بود. گروهی از دانشجویان در اعتراض به توقیف روزنامه سلام در کوی دانشگاه تهران تجمع کردند. درگیری دانشجویان با نیروی انتظامی شدت گرفت ، حمله لباس‌شخصی‌ها و تخربب اموال دانشجویان به ناآرامی‌هایی دامن ‌زد که تا 5روز ادامه داشت. فرمانده ناحیه انتظامی تهران بزرگ و معاون وی استعفا کردند.

   مرداد: یحیی رحیم صفوی، فرمانده سپاه در سخنانی گفت که سپاه اهانت به رئیس‌جمهور را تحمل نمی‌کند. این سخنان در پی سوء برداشت‌ها از نامه 24سردار سپاه به سیدمحمد خاتمی، رئیس‌جمهور دولت اصلاحات ایراد شد. رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نمازجمعه درباره حوادث تیرماه و توقیف روزنامه‌ها سخنانی ایراد کردند. ایشان فرمودند: هیچ‌کس با مطبوعات آزاد مخالفتی ندارد، فلسفه این انقلاب، آزادی بیان و فکر است. رهبر انقلاب هدف از اغتشاشات در روزهای 21 و 22تیرماه را ضربه به امنیت ملی دانستند. ایشان چند روز بعد در دیدار با عده‌ای از دانشجویان مجروح حادثه کوی دانشگاه بر شناسایی و مقابله با عوامل حادثه کوی دانشگاه تهران تأکید کردند. سیدمحمود هاشمی شاهرودی با حکم رهبر انقلاب به‌عنوان رئیس قوه قضاییه انتخاب شد.

   شهریور: رهبر معظم انقلاب به استان خراسان سفر کردند و با بازدید از مناطق محروم این استان در جمع مردم نهبندان، قائنات و بیرجند و برخی دیگر از شهرستان سخنرانی کردند. سفر رئیس‌جمهور اتریش به تهران و مذاکرات سیاسی و اقتصادی او در ایران گام دیگری در بهبود روابط ایران با کشورهای اروپایی بود.

   مهر: انتشار نمایشنامه موهنی علیه امام‌زمان‌(عج) در نشریه دانشجویی موج، واکنش‌های فراوانی را از سوی مراجع عظام تقلید، نهادهای مذهبی، گروه‌ها و تشکل‌های سیاسی در پی داشت؛ نشریه «موج» نیز توقیف شد. وزارت ارشاد اعلام کرد که در صدور مجوز یا برخورد با تخلفات دانشجویی قانونا نقشی ندارد. 24مهر، نلسون ماندلا رئیس‌جمهور سابق آفریقای جنوبی در سفر به تهران با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

   آبان: سیدمحمد خاتمی،در پاسخ به دعوت رسمی ژاک شیراک، رئیس‌جمهور فرانسه در رأس یک هیأت بلندپایه سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به این کشور سفر کرد. 12آبان با تصویب مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان از 270به 290نفر افزایش یافت.

   آذر: در نخستین روز آذر 1378رهبر انقلاب با حضور در دانشگاه صنعتی شریف با دانشجویان این دانشگاه دیدار کردند. 4آذر 1378 انفجار بمب در مقابل ساختمان دانشکده ادبیات اهواز تعدادی شهید و مجروح برجای نهاد. 7آذر، روزنامه خرداد توقیف شد و عبدالله نوری، مدیرمسئول آن به جرم اهانت به احکام نورانی اسلامی، اهانت به امام خمینی، نشر اکاذیب و فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی روانه زندان شد. 30آذر، هاشمی رفسنجانی ضمن ثبت‌نام در انتخابات ششمین دوره مجلس گفت که با توصیه شخصیت‌ها، احزاب، مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور نامزد انتخابات مجلس شده است.

   دی: 8دی‌ماه یادداشت‌ اعتراض ایران به آمریکا در مورد ماجراجویی ناوهای جنگی آمریکا در خلیج‌فارس به‌عنوان سند سازمان ملل منتشر شد. 20دی، کمال خرازی، وزیرخارجه ایران در سفر به انگلیس با تونی بلر، نخست‌وزیر این کشور دیدار کرد؛ این نخستین دیدار یک وزیر ایرانی از انگلیس در دوره پس از انقلاب بود. این دیدار گشایش فصل جدیدی در روابط 2 کشور بود. 

   بهمن:  5بهمن در پی درخواست غلامحسین کرباسچی از رئیس قوه قضاییه، رهبر انقلاب با پیشنهاد رئیس قوه قضاییه در مورد عفو بقیه ایام حبس و جزای نقدی کرباسچی موافقت کردند. در 16بهمن، دست‌کم 15انفجار پیاپی در تهران روی داد که بر اثر آن یک کارگر به شهادت رسید؛ گروهک تروریستی منافقین مسئولیت این انفجارها را بر عهده گرفت. 29بهمن انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در تهران بزرگ، فهرست نامزدهای پیشنهادی حزب جبهه مشارکت ایران اسلامی، 90درصد کرسی‌های این حوزه را کسب کرد و محمدرضا خاتمی به‌عنوان نخستین نفر با بیش از یک میلیون رأی به مجلس راه یافت؛ در نتیجه بازشماری آرای بیش از 1362صندوق و ابطال آرای 534صندوق تهران (از مجموع 3077صندوق)  غلامعلی حدادعادل و علی‌اکبر محتشمی‌پور به فهرست نمایندگان پیروز اضافه شده بودند و اکبر هاشمی رفسنجانی از رتبه سی‌ام به رتبه بیستم ارتقا یافت، علیرضا رجایی نیز پس از بازشماری آرا  و ابطال تعدادی از صندوق‌ها از راهیابی به مجلس بازماند. در ادامه این رویدادها اکبر هاشمی‌رفسنجانی در آستانه افتتاحیه مجلس ششم کناره‌گیری کرد .

   اسفند: سعید حجاریان، مدیرمسئول روزنامه صبح امروز و عضو شورای شهر تهران توسط 2 موتورسوار در مقابل ساختمان شورای شهر هدف سوءقصد قرار گرفت و به بیمارستان سینا منتقل شد.