دیدگاه
تأثیر عوامل رسانه‌ای و سیاسی در بازار ارز
سید‌کمال سید‌علی؛ معاون ارزی اسبق بانک مرکزی
عامل اصلی رشد قیمت دلار در هفته‌های اخیر ناشی از عوامل سیاسی است. باید شرایطی ایجاد شود که میزان عرضه و تقاضا در بازار متعادل شود؛ راهکار اصلی کاهش عوامل سیاسی اثرگذار بر بازار ارز است.
به طور کلی عواملی که منجر به افزایش قیمت ارز می‌شود از 2 بعد اقتصادی و سیاسی قابل بررسی است. در طول 2سال گذشته قیمت ارز تحت تاثیر عوامل اقتصادی با وجود تورم 40درصدی در محدوده ثابتی باقی ماند اما ظرف چند هفته گذشته قیمت ارز بار دیگر شیب صعودی پیدا کرد و این رشد عمدتا ناشی از افزایش ریسک‌های سیاسی است.
انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، تحولات منطقه‌ای و سایر عوامل سیاسی از جمله دلایلی است که بر بازار ارز تاثیر گذاشته و منجر به رشد قیمت ارز شده است.
اگرچه قیمت ارز خود یک عامل تورم‌زا‌ست، باید دقت کنیم که ریشه افزایش قیمت ارز از نظر اقتصادی در نرخ تورم است. در شرایط فعلی تاثیر عوامل سیاسی در بازار بسیار پررنگ‌تر است که منجر به افزایش انتظارات تورمی در بازار ارز شده است. البته در چنین فضایی سایر مسائل از جمله سفته‌بازی و عملیات رسانه‌ای و سیاسی دشمنان نیز در بازار تاثیر داشته و اثر موضوعات سیاسی را عمیق‌تر کرده است.
فضای کنونی منجر شده که بسیاری از فعالان اقتصادی به دلیل افزایش ریسک‌های سیاسی تقاضاهای احتیاطی خود را وارد بازار کنند، چون نگران آنند که مجبور شوند در آینده ارز را با نرخ‌های بالاتری بخرند.
مجموعه این عوامل منجر به افزایش خروج سرمایه از کشور شده ضمن اینکه واردات کالاهای قاچاق نیز همچنان سهم زیادی از اقتصاد ایران دارد و درکنار تقاضاهای سفته‌بازانه بر بازار اثر گذاشته است.
اکنون بحث این است که در شرایط فعلی راهکار کنترل بازار چیست و آیا نباید از طریق ایجاد فضای امنیتی، مانع از رشد قیمت ارز شد؟
آنچه باعث کنترل قیمت ارز می‌شود، ایجاد تعادل در بازار ارز و استفاده درست و بموقع از منابع ارزی کشور است.
دولت باید در شرایط فعلی مجموعه راهکارهایی را برای کاهش سطح تنش‌های سیاسی به کارگیرد تا از این طریق جریان عرضه و تقاضای ارز در کشور متعادل شود و به معنایی سطح عرضه ارز در کشور افزایش پیدا کند.
انجام اقدامات سیاسی حتما تاثیر مثبتی بر بازار ارز خواهد داشت و حتی منجر به کاهش قیمت ارز و همین‌طور انتظارات تورمی در بازار ارز خواهد شد و این کاری است که در شرایط فعلی باید دنبال شود.
