پلیس مخفی‌ به خیابان‌ها آمد

خدیجه نوروزی

رعایت مقررات رانندگی هم مانند سایر رفتارهای اجتماعی بستگی زیادی به آموزش‌، سطح فرهنگ و محیطی دارد که فرد در آن رشد می‌کند. متأسفانه در کشور، رعایت قوانین به‌ویژه در بخش راهنمایی و رانندگی منوط به حضور مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی است و بسیاری از ما اگر بدانیم در جایی پلیس و البته دوربینی وجود ندارد از خیلی از خط قرمزها عبور می‌کنیم. قطعا در چنین شرایطی است که با اجرای طرح‌هایی در طول سال‌های متمادی، ترمز رانندگان قانون گریز و متخلف تا حدود زیادی کشیده شده. اجرای طرح کنترل غیرمحسوس عبور و مرور خودروها یکی از این طرح‌هاست که از 20فروردین سال 75 استارت زده شد و بازرسانی با لباس‌های غیرنظامی و اتومبیل‌های شخصی (پلاک سفید غیرنظامی) و به‌صورت غیرآشکار در خیابان‌ها حضور یافتند تا فضا را برای رانندگانی که در ساعات اولیه صبح یا آخر شب به هنگام نبودن مأمور، مرتکب تخلفات حرفه‌ای می‌شدند، ناامن کنند. این طرح ابتدا در تهران و به‌تدریج در سایر نقاط کشور به اجرا درآمد و در قالب آن، تخلفات رانندگانی که از سوی بازرسان یادداشت شده بود در سوابق تخلف راننده ثبت و جرایم در اجراییات و لیست بدهی آنها ضبط می‌شد. بازرسان مخفی با جرائم مشهوده به‌طور غیرآشکار برخورد و شماره پلاک متخلف را یادداشت می‌کردند تا جریمه صادر شود. البته رانندگانی که از این موضوع بی‌اطلاع بودند تا زمانی که به اجراییات مراجعه کنند و متوجه خلاف خود شوند، مشمول افزایش دوبرابری جریمه‌ها و مرور زمان نمی‌شدند. مبالغ جرایم این تخلفات همان مقداری بود که به‌طور آشکار توسط مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی دریافت می‌شد. عبور از چراغ قرمز، عبور از محل ممنوع، توقف‌های دوبله، حرکات مارپیچ در خیابان، انحراف به چپ از خط وسط خیابان، عبور از پیاده‌رو یا توقف در آن از مهم‌ترین تخلفات این طرح در سال 75 محسوب می‌شد.

در آن زمان با توجه به حساسیت اجرای طرح کنترل غیرمحسوس عبور و مرور خودروها برای اینکه اعتراضات مردم و واکنش‌های موضع‌گیرانه در برابر گشت‌های نامحسوس تا حد زیادی کاهش یابد سعی می‌شد تا از افراد امین و مورد اعتماد که جزو نیروی انتظامی و غیرنظامی هستند و آموزش‌های لازم را نیز دیده‌اند، استفاده شود.

طرحی که به‌مرور شکل و شمایل آن تغییر یافت و دوربین‌ها و حسگرها جای پلیس نامحسوس را در طول 24ساعت از شبانه‌روز گرفتند تا حضور گشت نامحسوس منوط به شرایط و مکانی خاص و به‌صورت کوتاه‌مدت نباشد و تمام زمان‌ها و مکان‌ها برای رانندگان متخلف ناامن باشد نه فقط ساعت‌هایی خاصی.