اولین شهردار زن

محمد سرابی؛ خبرنگار

تا نیمه سال 1375 مدیریت شهرداری تهران مردانه بود. حتی در سال‌های 50 که اقداماتی برای وارد کردن زنان به عرصه مدیریت انجام شده بود، شهرداری در گروه ارگان‌هایی باقی ماند که مسئولان ارشد و میانی آن همیشه از مردان بودند. در 28آبان این سال غلامحسین‌ کرباسچی‌ نخستین شهردار زن را برای اداره منطقه 7 منصوب کرد؛ زهرا صدراعظم‌نوری که در مراکز تربیت معلم تدریس می‌کرد و عضو شورای سیاستگذاری کمیسیون‌های امور بانوان وزارت کشور بود، قبل از آن هم مسئولیت یک مجموعه بزرگ را برعهده گرفته بود. اگرچه اداره یک منطقه متراکم مسکونی از مدیریت فرهنگسرای خاوران بسیار دشوارتر بود.انتصاب او به  عنوان اولین زن شهردار تهران در سال 75 واکنش های بسیاری بر انگیخت. اظهارنظرهای متعددی از جناح اصولگرا مطرح شد و این اقدام را نسنجیده و نادرست دانستند.

اما در 8آذر زنان نماینده در مجلس شورای اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای از اقدام شهرداری تهران درباره انتصاب صدراعظم نوری تقدیر کردند. در بخشی از این اطلاعیه آمده بود: ما نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی امیدواریم که این عمل موجب تعمیم حضور زنان مسلمان در دیگر عرصه‌های اجرایی کشور شود.

صدراعظم نوری اکنون عضو شورای شهر پنجم تهران است.

سنجش عوامل آلودگی هوا

سنجش آلودگی هوا به شکل سازمان‌یافته و منظم در 19مهر سال 1375 آغاز شد. پیش از آن روش‌های متفاوتی برای سنجش آلودگی به‌کارگرفته می‌شد اما با افزایش ترکیبات آلاینده در هوای تهران نیاز بود که آلودگی‌ از طریق شبکه‌‌ای به‌هم‌پیوسته در سطح شهر اندازه‌گیری شود تا بتوان متغیرهای آن را ثبت کرد. در این سال شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران براساس طرح جامع کنترل آلودگی هوای تهران، اندازه‌گیری میزان غلظت آلاینده‌ها در 30 نقطه شهر را آغاز کرد. بخش اول این طرح که یک هفته طول ‌کشید شامل تعیین غلظت گاز‌های منو‌اکسید‌کربن، دی‌اکسید نیتروژن، گوگرد، هیدروکربن‌های نسوخته و ترکیبات آلی دیگر بود. اطلاعات به‌دست آمده با کمک سازمان همکاری‌های بین‌المللی ژاپن باعث می‌شد که آلودگی ناشی از فعالیت‌های شهری و صنعتی قابل محاسبه باشد.

در آذر همین سال بود که هیأت دولت تصویب کرد اتوبوس‌های تهران باید گازسوز شوند. برای کاهش آلودگی هوا در تهران که به‌طور عمده ناشی از سیستم حمل‌ونقل شهری است، طرح مهمی با همین عنوان و درسه دوره کوتاه‌مدت 5ساله، میان‌مدت 10ساله و بلندمدت 20ساله توسط شرکت کنترل کیفیت هوا در دست اجرا قرار گرفت. به گفته مشاور شهردار تهران و مدیر این شرکت نتایج به‌دست آمده ازآزمایش‌ها نشان می‌دهد که ساعات افزایش و اوج‌گیری گاز منواکسید‌کربن و ذرات معلق در هوای تهران بین ساعات 8تا 9صبح و بین 18تا 19بعد از ظهر است. با توجه به نقش بنزین و دیگر سوخت‌های آلاینده، چند هزار دستگاه خودرو پیکان پژو و رنو 21توسط این شرکت به کیت گازسوز مجهز شدند. به گفته خانم پیمانه هسته‌ای اجرای دقیق و کامل معاینه فنی خودرو‌ها در بیش از 90مرکز نیز به کنترل آلودگی هوا کمک کرده است. علاوه‌ براین پروژه گازسوز کردن 1500دستگاه از اتوبوس‌های دیزلی شرکت واحد و همچنین 100دستگاه از مینی‌بوس‌هاآغاز شده است.

دوگانه‌سوزکردن تاکسی‌ها

با بیشترشدن تعداد خودرو‌های دوگانه‌سوز کار گازسوزکردن تاکسی‌های تهران هم سرعت گرفت. در 27تیر اعلام شد که گازسوزکردن تاکسی‌های موجود در ناوگان حمل‌ونقل شهر تا آخر شهریور به اتمام خواهد رسید. سیدجمال عربی، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرتهران تأکید کرده بود که براساس هماهنگی با معاونت راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، پلیس از ورود تاکسی‌های غیرگازسوز به محدوده طرح ترافیک جلوگیری خواهد کرد.

سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران در مدت 2 سال 15هزار تاکسی را گازسوز کرده بود که خود در کاهش آلودگی هوای شهر مؤثر بود اما آمار دقیقی در این‌باره وجود نداشت.

در سال 75 حدود 22هزارتاکسی در ناوگان حمل‌ونقل شهری کار جابه‌جایی مسافران را انجام می‌داد که بنابود براساس برنامه تهران 80 تا 5 سال بعد به 30هزار دستگاه برسد.

پس از پایان جنگ تحمیلی، رشد حاشیه‌نشینی در اطراف پایتخت و برخی شهر‌های بزرگ باعث شده بود که شهر‌داری‌ها به‌دنبال راه‌حلی برای اصلاح این بخش ناخوشایند باشند. 22تیر شهردار تهران کلنگ ساخت پارک بزرگ و مجموعه فرهنگی تفریحی ابریشم را در محلی که قبل از آن آلونک‌نشین بود، بر زمین زد. غلامحسین کرباسچی دراین‌باره گفت: زاغه‌نشین‌ها از محروم‌ترین اقشار جامعه هستند که به شکل یک معضل زشت اجتماعی در پایتخت دیده می‌شوند. امروز زاغه‌نشینی و حلبی‌آباد در شهر‌های بزرگ جهان یک معضل عمده به‌شمار می‌آید و در قدرتمند‌ترین کشور دنیا، آمریکا، در نیویورک که مقر سازمان ملل نیز در آن قرار دارد، 100هزار بی‌خانمان زندگی می‌کنند.او تأکید کرد: امروز به همت و تلاش شهر‌داری و پشتیبانی مردم در پایان راه‌حل بحران و معضل بزرگ زاغه‌نشینی در تهران هستیم و با همت همه‌جانبه 95درصد از حجم سنگین آلونک‌نشینی کم شده است.

در طرح شهرداری، فضای سبزی به شکل پارک جنگلی به وسعت 60هکتار جای این زاغه‌نشین‌ها را می‌گیرد.

کار برچیدن آلونک‌ها از 7سال قبل در مسیر جنوب غربی و جنوب شرقی شهر در منطقه‌ای که نزدیک به 40هزار واحد مسکونی غیررسمی و ناپایدار داشت آغاز شده بود. برای انجام این کار یک‌میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته شده بود که برای رفع مشکل سکونت 1250خانوار صرف شد. بخشی از این پاکسازی در محله علی‌آباد وجود داشت که در محل آن بوستانی به نام ابریشم به همراه مجموعه فرهنگی - تفریحی ساخته شده است.