هشدار چین به تایوان: مسیر استقلال، بن‌بست است
یک روز پس از سخنان رئیس‌جمهور تایوان درباره ضرورت احترام دولت چین به حق حاکمیت تایوانی‌ها، رئیس‌جمهور چین در واکنشی تند هشدار داد که سخن گفتن از جدایی و استقلال تایوان، قدم گذاشتن در یک مسیر «بن‌بست» است.
شی جین پینگ دیروز طی سخنانی تأکید کرد که هیچ‌کسی حق ندارد این واقعیت را انکار کند که تایوان «بخشی از خاک چین است». او به این بسنده نکرد و گفت که استفاده از «گزینه نظامی» برای متحد کردن خاک چین روی میز است.
این نخستین بار است که شی جین پینگ چنین سخنان تندی درباره تایوان به زبان می‌آورد و بحث استفاده از گزینه نظامی را پیش می‌کشد. او همزمان با چهلمین سالگرد صدور بیانیه سیاسی دولت چین در قبال تایوان موسوم به «پیامی به رفقا در تایوان» که به بهبود روابط میان دو طرف منجر شد، این سخنان را مطرح می‌کرد. آقای شی هشدار داد که به‌شدت با آن‌هایی که ایده «دو کشور چینی» یا «یک چین و یک تایوان» یا «تایوان مستقل» را مطرح می‌کنند، مقابله خواهد کرد. او گفت: «ما در مسیر مقابله با فعالیت‌های جدایی‌طلبانه در چین موفق عمل کرده‌ایم؛ هیچ‌کسی نمی‌تواند این وضعیت حقوقی را تغییر دهد که تایوان بخشی از چین است؛ دو سوی این تنگه متعلق به چین است.»
اشاره شی جین پینگ به «تنگه تایوان» است که جزیره تایوان را از چین جدا می‌کند. او اتحاد تایوان و چین را اجتناب‌ناپذیر خواند و گفت: «چین و تایوان باید متحد شوند و متحد خواهند شد.» او از دولت تایوان خواست مسیری که دو طرف طی 70سال گذشته آمده‌اند را با عمل به «وظیفه تاریخی اتحاد» به سرانجام برساند. وظیفه تاریخی اتحاد موضوعی است که طی بیش از 7دهه گذشته همواره از سوی دو طرف مطرح شده است. تایوان که خود را «جمهوری چین» می‌خواند، جزیره‌ای کوچک با وسعت 36هزار کیلومترمربع در میانه آب‌های دریای چین است که همواره نسبت به «جمهوری خلق چین» با بیش از 9میلیون کیلومترمربع وسعت ادعای مالکیت داشته است. همین وضعیت در سمت مقابل هم جریان داشته و پکن، مدعی حاکمیت بر تایوان بوده است.
یک روز قبل از سخنرانی شی جین‌پینگ، خانم تسای اینگ-ون که از حدود 3سال پیش قدرت را در تایوان به‌دست گرفته در سخنرانی‌‌اش به مناسب سال نو میلادی، ماجرای «حق حاکمیت» تایوانی‌ها بر سرزمین‌شان را بار دیگر مطرح کرد و همین باعث بالا گرفتن دوباره تنش میان دو همسایه شد. خانم تسای از دولت چین خواست به اختلافات سیاسی میان دو طرف احترام بگذارد و موجودیت «جمهوری چین» را به رسمیت بشناسد. او گفت که پکن باید خواسته‌های 23میلیون تایوانی را محترم بشمارد و از اعمال فشار بر این کشور دست بردارد. تسای در سخنان خود دخالت‌های چین در امور داخلی تایوان را بزرگ‌ترین چالش این روزهای دولتش اعلام کرد.
اشاره خانم تسای به فشارهایی است که از سوی چین به دولت او طی 3سال گذشته وارد شده است. دولت شی جین‌پینگ طی سلسله اقداماتی، تلاش کرده با اعمال فشار بر دیگر کشورهای جهان، روابط دیپلماتیک تایوان را به صفر برساند. پکن حتی خطوط هواپیمایی را مجبور کرده است تایوان را نه به‌عنوان یک کشور مستقل بلکه به‌عنوان یکی از استان‌های چین در فهرست پرواز‌های خود بگنجانند. این فشارها پس از آن آغاز شد که تسای اینگ- ون در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016تایوان به پیروزی رسید. تسای اینگ- ون اگرچه از نگرش سیاسی سنتی حاکم بر تایوان مبنی بر ضرورت الحاق سرزمین اصلی چین به تایوان فاصله گرفت اما وعده داد «جدایی» تایوان از چین و «اعلام استقلال» این کشور را پیگیری کند. همین موضوع باعث شد تا حساسیت‌ها در پکن نسبت به این مسئله بار دیگر تقویت شود و چینی‌ها برای مهار او خیز بردارند.
انتخابات 2020تایوان و دعوای استقلال
حزب کمونیست 40سال پیش که «پیامی به رفقا در تایوان» را صادر می‌کرد، ضمن آنکه دست دوستی به سوی تایوانی‌ها دراز کرد و خواستار ترک مخاصمه شد، از آنها خواست اتحاد دو سرزمین را بپذیرند. پکن به‌صورت یکجانبه بمباران جزیره کوچک متعلق به تایوان را متوقف کرد و خواستار مذاکره شد. طی تمام این سال‌ها، دو کشور ارتباط نزدیکی از نظر تجاری، فرهنگی و فردی داشته‌اند اما هرگز معاهده صلحی میان دو طرف به امضا نرسیده است؛ درست شبیه وضعیتی که کره‌شمالی و جنوبی درگیر آن هستند.بسیاری از تحلیلگران، مطرح شدن دوباره موضوع استقلال از سوی تسای اینگ-ون را متاثر از انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو می‌دانند. حزب متبوع خانم تسای که به حزب «دمکراتیک پیشرو» معروف است، طی ماه‌های اخیر در انتخابات شهرداری‌ها و دیگر انتخابات محلی، برخی کرسی‌هایش را به حزب «کومینتانگ» واگذار کرده؛ موضوعی که باعث نگرانی سران این حزب شده است. کومینتانگ مدعی الحاق چین به تایوان است و بر این اساس تسای اینگ-ون تلاش دارد بار دیگر با پرداختن به وعده‌های مربوط به استقلال‌طلبی، رای‌دهندگان را برای انتخابات ریاست‌جمهوری بسیج کند تا همچنان قدرت را در صحنه سیاسی تایوان در دست داشته باشد. یک سال باقی مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری 2020تایوان می‌تواند مسیری پر پیچ و خم برای دو کشور باشد.
ماجرای جدایی تایوان و چین
پس از چند دهه جنگ داخلی، شبه‌نظامیان حزب کمونیست چین به رهبری مائوتسه تونگ در سال 1949دولت ملی‌گرای چیانگ کای-شک از حزب کومینتانگ را شکست دادند و سرزمین اصلی چین را تصرف کردند. ژنرال چیانگ کای-شک همراه با رهبران دولتی و حزبی و 2میلیون نفر از وفادارانش به جزیره تایوان گریختند. تایوان آن زمان تنها 6میلیون نفر جمعیت داشت. آنها در این جزیره دولت «جمهوری چین» یا «چین ملی» را تشکیل دادند. کشورهای کمونیست جهان، دولت مستقر در پکن و سرزمین اصلی را به‌عنوان نماینده مردم چین به رسمیت می‌شناختند اما سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان تایوان را به‌عنوان نماینده مردم چین به رسمیت می‌شناختند و کرسی دائم شورای امنیت نیز در اختیار جمهوری چین بود. در سال 1972، اما سفر ریچارد نیکسون به جمهوری خلق چین، به‌عنوان نخستین گام در عادی‌سازی روابط دو طرف باعث شد مجمع عمومی سازمان ملل با تصویب قطعنامه‌ای، جمهوری خلق چین را به‌عنوان نماینده کشور چین به رسمیت بشناسد و کرسی تایوان در مجمع و شورای امنیت به دولت مستقر در سرزمین اصلی منتقل شد. اکنون تایوان عضو سازمان ملل نیست و به‌دلیل مخالفت جمهوری خلق چین با استقلال این جزیره، بسیاری از کشورهای جهان تایوان را به‌عنوان یک کشور مستقل به رسمیت نمی‌شناسند؛ هر چند بعضی از آنها به‌دلیل موقعیت اقتصادی تایوان، با آن روابط تجاری و مالی گسترده دارند.
در همینه زمینه :
