نمای نزدیک
وضعیت قرمز گوجه فرنگی
ممنوعیت صادرات گوجه‌فرنگی، کشاورزان بوشهری را در تنگنا قرار داده است
راضیه بوستانی| بوشهر - خبرنگار:
ممنوعیت صادرات گوجه‌فرنگی به خارج از کشور بار دیگر دامن کشاورزان را گرفت. آن‌طور که کشاورزان می‌گویند این تصمیم وزارت جهادکشاورزی برای تنظیم قیمت در بازار داخلی قصه تکراری ۳ سال پیش است که جلوی سود کشاورزان را گرفت. افزایش هزینه‌های تولید، افزایش قیمت گوجه‌فرنگی را دربرداشته و دولتی‌ها راهکار کاهش قیمت را در ممنوعیت صادرات جست‌و‌جو می‌کنند؛ راهکاری که البته کشاورزان را در تنگنا و فشار قرار داده است. به‌گونه‌ای که محصولشان را با قیمتی پایین‌تر از قیمت تمام شده تولید به کارخانه‌های رب‌سازی عرضه می‌کنند.
یکی از گوجه‌کاران شهرستان دشتی به همشهری می‌گوید: بذرها و نهال‌های گوجه‌فرنگیِ خارج از فصل استان در ماه‌های مرداد و شهریور در زمین کشت می‌شود. بوته‌ها قد می‌کشند، جوانه می‌زنند و گوجه‌فرنگی‌های نارس سبزرنگ رخ نشان می‌دهند. آذر و دی که می‌شود قرمز قرمز می‌شوند و آماده چیدن. زنان و مردان سبد به‌دست لابه‌لای بوته‌ها چمباته می‌زنند و گوجه می‌چینند.
بازار فروش به کام کشاورز نیست
«حامد کمالی» با اشاره به نارضایتی کشاورزان از بازار فروش می‌گوید: اوایل فصل برداشت گوجه‌فرنگی‌های چیده شده روانه بازار داخلی شدند. وقتی بازار اشباع شد، نوبت صادرات بود که دولت مرزها را بر روی صادرات گوجه‌فرنگی بست. دولتی‌ها این کار را با هدف کاهش قیمت انجام دادند، اما این بار هم کشاورز ضرر کرد.
امسال با افزایش هزینه‌های اولیه، قیمت تمام شده تولید یک کیلو گوجه‌فرنگی ۲ هزار تومان می‌شود. کشاورز اما گوجه‌فرنگی هایش را بیشتر از کیلویی ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان نمی‌تواند به فروش برساند. گوجه‌فرنگی‌ها برای حمل به بازار باید در سبد ریخته شوند. افزایش دو برابری قیمت سبدها نسبت به سال گذشته باعث شده برخی کشاورزان از خرید سبد خودداری کنند.
ماشین ۱۰ تنی به حدود ۷۰۰ سبد نیاز دارد. این ۷۰۰ سبد برای کشاورز هزینه یک میلیون و ۴۰۰ هزارتومانی را دربردارد. کشاورز با یک حساب سرانگشتی ترجیح می‌دهد که از همان کیلویی ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان هم صرف نظر کند و روی می‌آورد به واسطه‌های کارخانه‌های رب‌سازی که گوجه‌فرنگی‌های سایز بازاری را کیلویی هزار تومان می‌خرند. به این صورت، گوجه‌فرنگی‌هایی که باید به بازار داخلی و خارجی عرضه شوند روانه کارخانه‌های رب‌سازی می‌شوند.
دلالانی که گوجه‌فرنگی‌های مورد نیاز کارخانه رب‌سازی مرودشت را فراهم می‌کنند گوجه‌فرنگی‌ها را کیلویی هزار تومان از کشاورزان خریداری می‌کنند. روزانه ۵۰ ماشین از منطقه باغان شهرستان دشتی روانه کارخانه‌های رب‌سازی می‌شوند. این ماشین‌ها حدود ۵۰۰ تن گوجه‌فرنگی را حمل می‌کنند و دارای سبدهای مخصوصی هستند. دیگر کشاورز مجبور نیست هزینه‌ای بابت تهیه سبد متحمل شود.
هزینه‌های تولید چندبرابر شد
یک کشاورز با بیان این‌که هزینه‌های تولید یک کیلو گوجه‌فرنگی نسبت به سال گذشته دو برابر شده بیان می‌دارد: باروری زمین‌های کشاورزی کود شیمیایی می‌خواهد. تعاونی‌های کشاورزی سال‌های گذشته کود شیمیایی اوره را با قیمتی مناسب‌تر از قیمت بازار به کشاورزان عرضه می‌کردند. کشاورزان کود شیمیایی را سال گذشته به قیمت ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان از تعاونی‌ها خریدند و زمین‌هایشان را با آن بارور کردند. امسال به جز چند مورد انگشت شمار دیگر خبری از توزیع کود شیمیایی توسط تعاونی‌ها نشد.
کشاورزان هم مجبور شدند کود را از بازار تهیه کنند. بازاری که هر کیسه ۵۰ کیلویی کود شیمیایی را ۸۰ هزار تومان عرضه می‌کرد. تنها افزایش هزینه کود بر دوش کشاورز سنگینی نمی‌کرد؛ بذری را که کشاورز در سال‌های گذشته ۲۰۰ هزار تومان خریداری می‌کرد اکنون باید ۶۰۰ هزار تومان خریداری کند. هوا هم که سرد می‌شود هزینه دیگری اضافه می‌شود.
دما که پایین می‌آید لایه یخی روی گوجه‌فرنگی دامن پهن می‌کند. برای جلوگیری از یخ زدگی گوجه‌فرنگی باید الیاف پارچه‌ای نازکی بر روی نهال‌ها پهن کرد تا گوجه‌فرنگی‌ها از سرما محافظت شوند. همین الیاف پارچه‌ای نازک هکتاری ۱۰ میلیون تومان برای کشاورز هزینه دربردارد. به طور کلی هزینه‌های اولیه تولید گوجه‌فرنگی ۲ تا ۳برابر شده است.
ضرر کشاورز از ممنوعیت صادرات
کمالی با اشاره به ممنوعیت صادرات گوجه‌فرنگی تصریح می‌کند: سال‌های گذشته صادرات گوجه‌فرنگی از مرز قصر شیرین به عراق و از مرز دوغارون به افغانستان صورت می‌گرفت. امسال اما صادرات گوجه‌فرنگی ممنوع شد و دولت مرزها را بر روی صادرات گوجه‌فرنگی بست.
۳ سال پیش هم این تصمیم گرفته شده بود؛ سالی که جز ضرر و زیان و دریافت دیرهنگام پول چیزی عاید کشاورز نشد. آن سال هم خرید تضمینی راهکار دولت بود و خرید تضمینی هم چیزی جز افزودن بار مشکلات برای کشاورز به همراه نداشت. ماشینی که مثلا ۱۵ تن گوجه‌فرنگی حمل می‌کرد باید ۵ روز در اصفهان در نوبت می‌ایستاد. تا نوبتش می‌شد ۵ تن از بارش خراب شده بود و از دست رفته بود. بعد از افت بار هم دیگر معلوم نبود چه زمانی کشاورز به پولش می‌رسد. زمانی هم که موعد بازگشت پول می‌رسید کشاورز باید طی اقساطی پولش را دریافت می‌کرد. این مسائل باعث شد کشاورزان دیگر به خرید تضمینی دل نبندد و ترجیح دهند محصولشان را به کارخانه‌های رب بفرستند تا درآمد حاصل از فروش را یکجا دریافت کنند.
تلاش برای آزادسازی صادرات
نماینده مردم دیر، کنگان، جم و عسلویه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این‌که اکنون یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کشاورزان استان فروش محصولشان است، به همشهری می‌گوید: در حالی که مدت زیادی از برداشت محصول گوجه‌فرنگی نگذشته، کشاورزان برای پیدا کردن بازار فروش محصولشان سردرگم شده‌اند.
«سکینه الماسی» با بیان این‌که پیگیری‌های لازم برای آزادسازی صادرات گوجه‌فرنگی صورت گرفته، می‌افزاید: مشکلات کشاورزان به وزارت جهاد کشاورزی ارجاع داده شده است. برای جلوگیری از ضرر و زیان کشاورزان پیگیری‌های لازم جهت آزادسازی صادرات گوجه‌فرنگی به خارج از کشور صورت گرفته و امید است با همکاری وزارت جهاد کشاورزی صادرات از سر گرفته شود.
در همینه زمینه :
