دربی 120هزار نفری

سعید مروتی

عصر روز جمعه 15 مهر 1362 هیچ تفریحی بهتر و جذاب‌تر از دربی تهران برای پایتخت‌نشینان وجود نداشت. دوران جنگ بود و فوتبال باشگاه‌های تهران کل دلخوشی علاقه‌مندان به فوتبال بود و حالا بازی پرسپولیس و استقلال گل سرسبد همه رقابت‌ها، قرار بود برگزار شود؛ مسابقه‌ای که در دهه 60 نسبت به برگزاری‌اش حساسیت وجود داشت و مسئولان وقت فدراسیون فوتبال نهایت تلاش‌شان را می‌کردند که تا جایی که امکان دارد تیم‌های سرخابی مقابل هم صف‌آرایی نکنند. برای همین یا دربی اساسا برگزار نمی‌شد و یا نهایتا سالی یک‌بار می‌شد لذت تماشای بازی پرسپولیس و استقلال را چشید؛ بازی‌ای که برازنده‌ترین توصیف برایش جنگ ستارگان بود: علی‌ پروین، بهروز سلطانی، محمد پنجعلی، ضیاء عربشاهی، روح‌الله عبادزاده، محمد مایلی‌کهن، حمید درخشان، غلامرضا فتح‌آبادی و ناصر محمدخانی از پرسپولیس. ناصر حجازی، اصغر حاجیلو، شاهین بیانی، سعید مراغه‌چیان، شاهرخ بیانی، رضا احدی، عبدالعلی چنگیز، رضا نعلچگر و پرویز مظلومی از استقلال. سیل جمعیت راهی استادیوم آزادی شد. همه بلیت‌های بازی به‌سرعت فروش رفت ولی همچنان تماشاگر مشتاق بود که می‌آمد. راهکار مسئولان هیات فوتبال تهران راه دادن تماشاگران به استادیوم بود تا از ازدحام اطراف ورزشگاه کاسته شود. تا آنجا که امکان داشت همه وارد استادیوم شدند و بعد از پرشدن سکوها و راه‌پله‌ها در اتفاقی عجیب تماشاگران از نورافکن‌های استادیوم بالا رفتند. هیچ آمار دقیقی از تعداد تماشاگران وجود نداشت و خبرنگاران تخمین زدند 120 هزار نفر در استادیوم حضور دارند. بازیکنان 2تیم وارد زمین چمن شدند  و نیمه اول در همین وضعیت برگزار شد و با نتیجه صفر -صفر مساوی به پایان رسید. هوا رو به تاریکی می‌گذاشت و مشکل اینجا بود که نمی‌شد نورافکن‌هایی که جماعت از آنها بالا رفته بودند را روشن کرد. در فاصله بین دو نیمه، اتفاق عجیب حضور تماشاگران روی نورافکن‌های ورزشگاه به اتفاقی به مراتب عجیب‌تر تغییر وضعیت داد. از تماشاگران خواسته شد با حفظ نظم از نورافکن‌ها پایین بیایند و روی پیست اطراف زمین مستقر شوند. جمعیت آن‌قدر زیاد بود که تماشاگران تا لب خط نشستند، طوری که بازیکنان برای ورود به زمین باید از وسط تماشاگران رد می‌شدند. جالب اینکه در چنین شرایطی بازی بدون هیچ مشکل و حاشیه‌ای انجام شد. در اواسط نیمه دوم وقتی اصغر حاجیلو می‌خواست از روی نقطه کرنر توپ را روی دروازه بهروز سلطانی ارسال کند امکان عقب رفتن برای زدن ضربه وجود نداشت چون تماشاگر تا دوقدمی نقطه کرنر نشسته بود. اواسط نیمه دوم روی ارسال رضا نعلچگر، پرویز مظلومی با ضربه سر دروازه پرسپولیس را باز کرد. دربی 120هزار نفری با تماشاگری که تا لب خط نشسته بود، برنده هم داشت ولی خون از دماغ کسی نیامد. بعد از سوت پایان بازی، استقلالی‌ها به داخل زمین ریختند و با بازیکنان جشن گرفتند. عروسی به کوچه آبی‌ها آمده بود و حدود 80 هزار تماشاگر غمگین پرسپولیس بدون هیچ جنجال و حاشیه‌ای ورزشگاه را ترک کردند. بازی‌ای که هیچ‌کس انتظار این همه تماشاگر را برایش نداشت با مشکل کمبود وسایل نقلیه عمومی به سکانس پایانی رسید. این ماجرایی است که احتمالا هیچ نشریه‌ای در آن سال‌ها به آن اشاره نکرد؛ اینکه دست‌کم 20 هزار تماشاگر وقتی از استادیوم خارج شد هیچ اتوبوس، مینی‌بوس و تاکسی‌ای را در محوطه استادیوم ندید. جمعیت پای پیاده تا میدان آزادی آمد و در این مسیر طولانی هیچ خسارتی به آنچه سر راهش قرار داشت وارد نکرد. این تماشاگر نجیب ابتدای دهه 60 بود که در بدترین شرایط به تماشای دربی نشست (و خدا رحم کرد که بازی کشته نداد)، نهایت همراهی را برای برقراری نظم انجام داد و در انتها پای پیاده تا شهر آمد. کیهان ورزشی به نشانه اعتراض به برگزاری مسابقه‌ای که گروهی از تماشاگرانش ابتدا روی نورافکن‌ها و بعد کنار زمین نشستند، به جای نوشتن گزارش بازی فقط تیتر زد: «رسیده بود بلایی...».