کاهش نرخ ارز و انتظارات مردم کرمانشاه

فرحناز چراغی |  کرمانشاه- خبرنگار:

 با پایین آمدن قیمت دلار و سایر ارزها انتظار می‌رفت قیمت کالا و خدمات نیز کاهش یابد، اما این انتظار تاکنون برآورده نشده و روز‌به‌روز شاهد گرانی قیمت اجناس و کالاهای مختلف نه‌تنها در کرمانشاه بلکه در کشور هستیم.

قیمت ارز به کمتر از10 هزار تومان هم رسید، اما تأثیری بر کاهش قیمت‌ها در بازار نداشت چرا که اساسا افزایش قیمت‌ها ارتباط چندانی هم در افزایش موقتی نرخ ارز نداشته است. یک شهروند کرمانشاهی با اشاره به آشفتگی بازار کرمانشاه می‌گوید: قیمت یک کالا در این مغازه تا مغازه کناری متفاوت است و قیمت‌ها در صبح و ظهر نیز فرق دارد. هر کسی برای خود یک قیمت روی کالا ‌ می‌گذارد و دستگاه‌های متولی هیچ نظارتی ندارند. 


گلایه‌های شهروندان 

«رضا محمدی» که فرهنگی است و بازنشسته آموزش و پرورش، می‌گوید: گرانی در کرمانشاه سرسام‌آور است. 
وی ادامه می‌دهد: متأسفانه در استان ما که تورم بالاست، ارگان‌های مسئول نیز نظارت چندانی ندارند و این برآشفتگی و افسارگسیختگی تأثیر بیشتری در بازار گذاشته است. امیدوارم مسئولان کمی بیشتر به شرایط سخت مردم فکر کنند. گرانی تأثیر بدی بر مردم دارد و این موضوع نگران‌کننده است. در این گرانی به فکر مردم کارگر و کم‌درآمد هم باید بود. 

«شهرزاد» دانشجوی سال اول رشته کامپیوتر است و می‌گوید: در روزها و هفته‌های اخیر دلار به‌شدت پایین آمده است، اما این موضوع کاهش تأثیری بر بازار کرمانشاه نداشته است. برای من جای سؤال است که چرا با گران شدن دلار قیمت کالاها بالا می‌رود ولی با ارزان شدن آن هیچ اتفاقی نمی‌افتد؟
 وی اضافه می‌کند: من دانشجو هستم و هزینه تحصیل و بسیاری از مخارجم را پدر و مادرم متقبل می‌شوند و همیشه شرمنده آنها هستم، چون نه‌تنها برای آنها کاری نکرده‌ام بلکه باری بر مشکلات و سنگینی زندگی آنها هستم. گرانی‌ها نیز مشکلاتمان را بیش از پیش کرده‌ است. 


گویی نظارتی بر قیمت‌ها نیست 

یک مادر خانه‌دار 45 ساله نیز می‌گوید: هر روز برای خرید بیرون می‌روم. قیمت‌ها هر روز با روز قبل متفاوت می‌شود. گویی نظارتی بر قیمت‌ها و گرانی‌ها نیست. هر کس هر طور که می‌خواهد بر جنس خود قیمت می‌گذارد. 

وی ادامه می‌دهد: رسانه‌ها هر روز از کاهش نرخ دلار می‌گویند اما این کاهش هیچ تأثیری بر کاهش قیمت‌ها در بازار نگذاشته است. گرانی سرسام‌آور است و مسئولان باید برای آشفتگی اوضاع بازار در کرمانشاه فکر اساسی کنند. 

یکی دیگر از شهروندان کرمانشاهی می‌گوید: کرمانشاه در همه شاخص‌های منفی اول است. از گرانی و بیکاری و تورم گرفته تا اول بودن در طلاق و اعتیاد و... این روزها گرانی و تورم در شهر و دیار ما به اوج خود رسیده و مردم شرایط سختی را تحمل می‌کنند. قیمت دلار پایین آمده است اما تأثیری بر کاهش قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود. 

وی که از گفتن نامش خودداری می‌کند، می‌افزاید:   افراد سودجو بازار را در دست گرفته‌اند و هر طور که می‌خواهند بر کالاها قیمت می‌گذارند. به هر مغازه‌ای که سر می‌زنی روی کالاها برچسب قیمت نیست . 


 رابطه قیمت ارز با گرانی اجناس
 
یک اقتصاددان در گفت‌و‌گو با همشهری می‌گوید: وقتی که قیمت ارز بالا می‌رود، قیمت عوامل تولید یا نهاده‌های وارداتی نیز افزایش می‌یابد و در نهایت روی قیمت کالا و خدمات تأثیر می‌گذارد. 

‌«سهراب دل‌انگیزان» ادامه می‌دهد: تولیدکنندگان هر 6 ماه یک‌بار برای خرید عوامل تولید وارداتی ثبت سفارش می‌کنند و 4 تا 6 ماه هم زمان می‌برد که خریدهایشان را وارد کشور کنند. بنابراین قیمت خرید عوامل تولید بر اساس 6 ماه قبل صورت می‌گیرد. درنتیجه فاکتوری که امروز می‌زنند به‌روز نیست و بر اساس فاکتور خریدی است که 6 ماه قبل تنظیم شده. 

وی می‌افزاید: اگر امروز قیمت ارز پایین آمده است و تولیدکنندگان در حال حاضر خرید کنند، 6 ماه طول می‌کشد که وارد سیستم تولید شود. این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: در این میان نکته بسیار مهم این است که بسیاری از کالاهایی که منشأ داخلی دارند و وارداتی نیستند نیز از افزایش قیمت ارز اثر می‌پذیرند و کم‌کم خود را با آن تطبیق می‌دهند.

بنابراین در 6 ماه اولی که قیمت ارز به‌شدت بالا رفته بود، قیمت ارز گرانی را توجیه می‌کرد. در 6 ماه دومی که قیمت ارز پایین آمده، به جای آن سایر عوامل تولید داخلی قیمتشان بالا می‌رود؛ مانند حمل‌و‌نقل، محصولات خام کشاورزی و محصولاتی که به عنوان ماده اولیه تولید مصرف می‌شوند؛ مانند فولاد، سرب، روی و محصولات گرانول و تمام محصولاتی که در واقع منشأ داخلی دارند.

در 6 ماه دوم قیمت چنین کالاهایی بالا می‌رود و قیمتشان تطبیق پیدا می‌کند.  دل‌انگیزان معتقد است افزایش قیمت عوامل تولید در افزایش قیمت کالاهای تولید شده به طور کامل مشخص است. شاخص قیمت عوامل تولید بیش از صد درصد افزایش را در طول 6 ماه اول سال نشان داده است. یعنی درست است که قیمت ارز پایین می‌آید، اما سایر عوامل تولید داخلی دوباره قیمتشان بالا می‌رود. به گونه‌ای که کاهش قیمت ارز را جبران می‌کند. مساله کاهش قیمت تنها می‌تواند شامل کالاهای وارداتی شود. به عنوان مثال اتومبیل خارجی یا طلا اما در سایر کالاها که عوامل تولید آنها متنوع است نباید انتظار تناسب یک به یک داشته باشیم.


فشار گرانی‌ها بر دوش قشر ضعیف است 

استاندار کرمانشاه نیز بر افزایش نظارت بر سیستم عرضه کالا تأکید می‌کند و می‌گوید: در زمینه نظارت بر بازار و کنترل قیمت‌ها ضعف جدی وجود دارد و این نوع نظارت باید با یک سیستم نظارتی قوی انجام شود و قیمت‌ها به شکل میدانی کنترل و با متخلفان برخورد شود.  «هوشنگ بازوند» می‌افزاید: فشار گرانی‌ها بر دوش قشر ضعیف است و نباید اجازه دهیم سودجویان فشار مضاعفی را بر این طیف وارد کنند. برخی کالاها مانند روغن، مرغ و تخم مرغ در مغازه‌ها با قیمت‌های متفاوتی عرضه می‌شوند و این قابل قبول نیست.  

وی تأکید می‌کند: کالاها باید برچسب قیمت داشته باشند تا گران‌فروشان را خود مردم به مراجع قانونی معرفی کنند.  استاندار بیان می‌کند: مدیران خودشان بروند و در بازار خرید کنند تا بدانند مردم با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند و با سودجویان برخورد جدی کنند.