پارس‌جنوبی؛ تشنه سرمایه

  خبر: پس از خروج شرکت توتال فرانسه از کنسرسیوم توسعه فاز 11پارس‌جنوبی به واسطه تحریم‌های آمریکا، شرکت سی‌ان‌پی‌سی چین هم به‌عنوان تنها مشارکت‌کننده در این طرح هم اعلام کرده قصد کناره‌گیری دارد. حالا بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران می‌گوید: بعد از آنکه توتال از این قرارداد خارج شد قرار بود شرکت ملی نفت چین طبق قرارداد فاز ۱۱ را توسعه بدهد که اگر این کار را نکند تخلف کرده است؛ با این حال ما به این فکر کرده‌ایم که چه باید بکنیم.

  نقد: تعلل در توسعه یکی از فازهای مهم پارس‌جنوبی حالا به یک ماجرای حیثیتی برای صنعت نفت ایران تبدیل شده و سؤال این است که فرصت‌سوزی‌های حدود 2دهه اخیر را چه‌کسی باید پاسخگو باشد؟ واقعیت این است که توسعه فاز 11پارس‌جنوبی بدون سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ دنیا به یک معما تبدیل شده و تکلیف استخراج روزانه 2میلیارد فوت مکعب گاز معادل 400هزار بشکه نفت خام روشن نیست. می‌توانیم مسئولان وزارت نفت از سال 1379تا حالا را در دولت‌های گذشته سرزنش کنیم و بگوییم که چرا دوباره به توتال فرانسه دل خوش کردیم، بی‌آنکه بپرسیم چرا شرکت ملی نفت چین هم انگیزه‌ای برای ماندن و سرمایه‌گذاری کردن ندارد.

فراموش نکنیم آنچه از دست می‌دهیم را قطر به‌دست می‌آورد و کاش اندیشه می‌کردیم که خسارت حساسیت‌های سیاسی بر سر مدل جدید قراردادهای نفتی را چگونه می‌توان جبران کرد؟ می‌توانیم شعار دهیم که توسعه نه فقط فاز 11پارس‌جنوبی که تمام میدان‌های نفتی و گازی مشترک با همسایگان با استفاده از توان داخلی ممکن است و ما می‌توانیم، اما صادق باشیم که این رویکرد چه هزینه‌هایی را به همراه دارد و وقتی پول و سرمایه داخلی کفایت نمی‌کند، شعار دادن دردی دوا نخواهد کرد. فعلا باید نظاره‌گر برداشت سهم نفت و گازمان توسط همسایگان باشیم و کاش تدبیر کنیم و گره‌های سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت استراتژیک نفت و گاز را برداریم و اگر نقد می‌کنیم، به همان میزان که اروپایی‌ها را سرزنش می‌کنیم، اندکی هم به چینی‌ها و روس‌ها گیر بدهیم که برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری دارند یا نه؟ یک بام و دوهوا که نمی‌شود.