اهمیت افتتاح فاز11 پارس‌جنوبی در چیست؟

هادی بیگی نژاد ؛ نایب‌رئیس دوم کمیسیون انرژی مجلس

آغاز بهره‌برداری از فاز 11پارس‌جنوبی از جنبه‌های مختلفی اهمیت دارد، اما برخی جنبه‌های آن شاخص‌تر از سایر موارد است. نکته اول اهمیت افتتاح فاز 11پارس‌جنوبی از جنبه فنی طرح است چرا که لایه‌های زمین‌شناسی این طرح به قدری پیچیده است که استخراج گاز از آن به راحتی امکان‌پذیر نیست و به تکنولوژی بالایی نیاز دارد. همین موضوع ما را در طول سال‌های گذشته وابسته به توان فنی شرکت‌های خارجی کرده بود. به همین دلیل از سال 1379تاکنون بار‌ها مذاکراتی با شرکت‌های خارجی انجام شد و شرکت‌های مختلف برای اجرای کار، قرارداد منعقد کردند، اما کار نهایتا اجرا نشد و بهره‌برداری از این میدان گازی مشترک با قطر به سرانجام نرسید.
حتی شرکت توتال فرانسه یک‌بار در ابتدای دهه 80 و یک‌بار هم در سال1396با انعقاد قرارداد، ملزم به توسعه این فاز شد، اما به‌دلیل تحریم‌ها حاضر به ادامه همکاری نشد و بالاخره مراحل بهره‌برداری از این فاز با 20سال تعویق انجام شد.
نکته دیگری که سبب شده بهره‌برداری از فاز 11پارس‌جنوبی اهمیت داشته باشد، این است که کار توسعه و بهره‌برداری به‌دست شرکت‌های خارجی انجام نشده و همه ابعاد کار، توسط متخصصان داخلی به سرانجام رسیده است.
در واقع بعد از 20سال آمد و رفت شرکت‌های خارجی، کار طرح توسعه فاز 11 از طریق توان فنی داخلی انجام شد و در نهایت به بهره‌برداری رسید.
نکته بعدی که اهمیت زیادی دارد ابتکاری است که شرکت ملی نفت به‌کار گرفت تا ماشین‌آلات و امکانات فنی و مهندسی فاز 12را به فاز 11منتقل کند. با ابتکار شرکت ملی نفت، یک سکوی شناور به وزن 3200تن از فاز12پارس‌جنوبی به فاز11 منتقل شد که از نظر فنی یک ابتکار بزرگ و به نفع کشور بود. این کار منجر شد تا بهره‌برداری از این فاز زود‌تر از موعد و برآورد‌ها انجام شود.
حال، کشور از این پس از منافع افتتاح این فاز در میدان مشترک گازی برخوردار خواهد شد. در واقع با آغاز بهره‌برداری از فاز 11 تا پایان سال، قادر خواهیم بود روزانه 12میلیون متر مکعب گاز استخراج کنیم و با توسعه این فاز، ظرف 3 سال آینده، میزان استخراج گاز، روزانه 56میلیون مترمکعب
خواهد بود که منافع اقتصادی زیادی برای کشور دارد.
همچنین افتتاح فاز 11پارس‌جنوبی ارزش افزوده زیادی برای اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد؛ به‌طوری که هم می‌تواند درآمد‌های ارزی کشور را افزایش دهد و هم به تامین انرژی نیروگاه‌ها و کاهش خاموشی صنایع فولاد‌سازی‌ و پتروشیمی کمک کند؛ به‌طور مثال اگر میزان گاز استخراج شده از این فاز را با میزان مصرف گازوئیل مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که در ازای گاز استحصال‌شده از این فاز روزانه در مصرف 12میلیون لیتر گازوئیل صرفه‌جویی می‌شود و کشور می‌تواند از این محل منافع زیادی به ‌دست بیاورد.
در حال حاضر مقادیر زیادی گازوئیل به نیروگاه‌ها اختصاص می‌یابد که اگر گاز استخراج شده از این فاز، جایگزین گازوئیل مصرفی نیروگاه‌ها شود، ظرفیت زیادی برای صادرات گازوئیل ایجاد می‌شود و ظرفیت صادرات روزانه 12میلیون لیتر گازوئیل که در حال حاضر هر لیتر آن 60سنت است، خواهیم داشت.
از سوی دیگر باید توجه کنیم که هر سال در مقاطع مختلفی از سال برق برخی صنایع از جمله تولید‌کننده‌های فولاد و محصولات پتروشیمی به ‌دلیل کمبود برق قطع می‌شود؛ درحالی‌که اگر سوخت نیروگاه‌ها تامین شود، خاموشی صنایع کاهش خواهد یافت و از این محل نیز ارزش افزوده مناسبی برای صنایع و اقتصاد کشور ایجاد خواهد شد.