
شهروندان و شهردار در #سهشنبههای_ بدون_خودرو
پیروزحناچی دیروز با دوچرخه به محل کارش رفت و با مردم دوچرخه سواری که در مسیر همراهی اشکردند به گپوگفت پرداخت

حامدفوقانی| خبرنگار:
شهردار تهران دیروز بازهم پا به رکاب، مسیر خانه تا کار را طی کرد تا همچنان فعالترین مدیر کمپین #سهشنبههای_بدون_خودرو لقب بگیرد. البته دوچرخهسواری روز گذشته پیروز حناچی را میتوان متفاوتترین و جالبترین سهشنبه بدون خودروی او دانست؛ آنطور که هنوز به میانه مسیر نرسیده، جمعی از شهروندان دوچرخهسوار به حناچی اضافه شدند. جالبتر اینکه عدهای از آنها سؤالات خود را روی همان زین دوچرخه از آقای شهردار میپرسیدند و مشکلات ریز و درشت شهر، از محلهها گرفته تا مناطق را با او مطرح میکردند و پاسخ میطلبیدند. از آن طرف پیادهها، اتوبوسسواران یا آنهایی که به هردلیل و بهانهای بازهم نتوانسته بودند خودروی شخصی را کنار بگذارند، با بهت و حیرت به شهردار پایتخت نگاه میکردند.
این وسط جای یکمسیر ویژه دوچرخهسواری خالی بود. دوچرخهسواران در لابهلای خودروها پا میزدند و خطر را بیخ گوش خود حس میکردند. با وجود این، آرمانشان را روی پاکترین وسیله نقلیه به رخ میکشیدند؛ «شهری آرام، با هوایی سالم، به دور از هیاهوی تخت گاز ماشینها و در یککلام انسانمحور»؛ حتی اگر برای خیلیها عجیب بهنظر میرسید.
ترجیح شهر پیاده بر شهری با انبوه خودرو پیروز حناچی، کار خود را بهعنوان شهردار تهران، با شعار «شهری برای همه» شروع کرد. او یکی از سرفصلهای تحقق شعارش را مشارکت شهروندی دانست. حالا در یکحرکت زیستمحیطی، چنین مسئلهای در قالب ارتباط چهره به چهره در میانه شهر و هنگام دوچرخهسواری رقم خورده است.
این رویکرد سبب شد تا دیروز فضای مجازی واکنش مثبتی را نسبت به اقدام شهردار نشان دهد. در این راستا اغلب افراد در توییتر، تلگرام و اینستاگرام از یکسو تداوم حرکت حناچی را قابل تحسین خواندند و از سوی دیگر، عنوان کردند که چه خوب است، هر هفته بر تعداد علاقهمندان به سهشنبههای بدون خودرو افزوده شود.
یککانال فضای مجازی در همین ارتباط تیتر زد: «در جریان باشید، پویش #سهشنبههای_بدون_خودروی #شهردار ادامه دارد.» این کانال نوشت: «مسئله اصلی، نه نمایشی بودن یا نبودن این حرکت شهردار جدید، پیروز حناچی که اهمیت تصور و تخیل جمعی ما شهروندان از نحوه مدیریت شهری و از آینده تهران است. ما تصویر «شهرداری» را که با پیوستن به یک پویش مردمی، یک روز در هفته با دوچرخه همکلام و همرکاب با زنان و مردان و به آهستگی در شهر حرکت میکند تا در میان مردم، مسائل و معضلات شهری را برای افراد غیرسواره از نزدیک و بیواسطه لمس کندو
به شهردارهایی که با خودرو به سرعت در اتوبانها و بزرگراهها میرانند تا به محل کار خود برسند و با فروختن آسمان و زمین شهر، برای حضور بیشتر ماشینها در شهر پل و تونل بسازند، حتما ترجیح میدهیم. همانطور که تصویر تهرانی پر از گروههای مردمی دوچرخهسوار و افراد پیاده، افراد دارای معلولیت، سالمندان، کودکان و خانوادههای همراه با کالسکه را به تصویر شهری با انبوه ماشینهای در حال تردد و بیرنگ و بوی انسانی و بدون حضور پیاده و دوچرخه ترجیح میدهیم.»
شهروندان دیگری هم تصاویر سلفی خود همراه با حناچی را هنگام دوچرخهسواری بیکلاه و باکلاه ایمنی منتشر کردند و افراد بیکلاه پاسخ گرفتند: «هنوز فرهنگ رانندگیمان ایراد دارد؛ چرا بدون کلاه؟»
یکی دیگر از کاربران توییتری با عنوانn.mahdavi هم کلیپ و یادداشتی از محمد درویش، فعال محیطزیست باز نشر داد که در آن آمده: «در کلیپ مشخص است که در ساعت اوج ترافیک آمستردام، اگر همه دوچرخهها، خودرو میبودند، شهر قفل میشد. در آمستردام ۸۸۱هزار دوچرخه وجود دارد؛ ۴برابر بیشتر از خودروها. ۵۸درصد مردم روزانه از دوچرخههایشان استفاده میکنند و این تفاوت بزرگی ایجاد میکند: یک دوچرخه ۲۸ برابر کمتر از یک خودرو فضا اشغال میکند.» یککاربر دیگر به نام پ.انصاریمهر هم عنوان کرد که در کنار چنین حرکتی، نباید رسیدگی به مسئله آلودگی هوا، توسعه و بهبود ناوگان حملونقل عمومی و باز کردن مسیرهای تنفس تهران فراموش شود. یک کاربر دیگر هم با اسم آذر، ت پس از مشاهده عکسهای پیروز حناچی ریپلای زد: «وای سر صبحی ذوق مرگ دارم میشم.... وای یعنی میشه؟ هر سهشنبه... همه... من هم از هفته بعد هستم.»
آنچه در برنامه حناچی آمده
در برنامه 55صفحهای شهردار تهران به شورای شهر با عنوان «شهری برای همه» عناوینی درباره بهبود ترافیک، پیادهمحوری و داشتن شهری سالم دیده میشود. برخی برنامهها عبارتند از:
- حرکت به سمت پیادهمحوری و مناسبسازی شهر برای گروههای خاص (زنان، کودکان، سالمندان و معلولان)
- بازنگری طراحی پل گیشا با رویکرد گذران اوقات فراغت (پیادهمحور)؛ پل زندگی
- بازآفرینی محور شهری (طراحی فضای فوقانی تونل راهآهن تهران-تبریز) به وسعت 50هکتار با رویکرد فضای سبز و پیادهمحوری
رضا کیانیان، بازیگر سینما
آقای شهردار باز هم، با دوچرخه سر کار رفتند. به او پیش از این کلی خرده گرفته بودند که چرا با دوچرخه سر کار میروند! با ماشین بروند که زودتر در دفترشان باشند و به مشکلات شهری برسند. اما اکثر منتقدین ایشان، با افسوس از عقبماندگی خودمان، ویدئوهایی را منتشر میکنند یا نقل میکنند که فلان شهردار فلان شهر جهان با دوچرخه سر کار میرود!
سالها قبل، آقای عطریانفر، تعریف میکرد: باید به جلسهای میرفته. ناگهان متوجه میشود، کفشهایش پاره است! به راننده میگوید که جلوی یک کفش ملی بایستد. با عجله وارد میشود. یک جفت کفش انتخاب میکند و 5هزار تومان جلوی فروشنده میگذارد! فروشنده پس از نگاه معنیداری به او میگوید: حاجی مثل اینکه تو این مملکت زندگی نمیکنی! کجای کاری؟ الان یک جفت کفش 18هزار تومنه!
آقای عطریانفر میگفت: ما مدیران از بس با ماشین از این جلسه به آن جلسه میرویم، اصلا خبر نداریم در مملکت چه میگذرد! مایحتاج خانه را هم که راننده میگیرد و میبرد!
سؤال اینجاست. اگر شهردار از کله سحر در دفترش باشد تا آخر شب، بهتر است یا گاهی به شهر سر بزند و ساعتی را میان شهروندان بگذراند تا ببیند در شهر چه میگذرد؟
بله سهشنبههای بدون خودرو خوب است. به شرطی که مدیران و مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس هم بدون خودرو یا با اتوبوس و مترو سر کار بروند.
تا هم مردم را ببینند و هم شهر را ببینند. مردم هم ببینند آنها از برجهای عاجشان بیرون آمدهاند و در کنار مردم و همگام با مردم بدون خودرو سر کار میروند.
2سال پیش که یک کمپین دوچرخهسواری تشکیل شد و من هم یک روز در کنار برخی مدیران و افسران نیروی انتظامی رکاب زدم، یکی از همان افسران تعریف میکرد من سالهاست با دوچرخه سر کار میروم ولی بدون لباس فرم. چون به من اخطار دادند که یک افسر نباید با دوچرخه در شهر بچرخد!
و خوشحال بود که حالا با لباس فرم و آزادانه با دوچرخه در شهر رکاب میزند و خبر داد که بهزودی پلیس دوچرخهسوار در تهران ایجاد خواهد شد که هنوز از پلیس دوچرخهسوار خبری نشده. سهشنبههای بدون خودرو زمانی معنی مییابد که مدیران میانی و پلیس و روحانیون و... هم با دوچرخه و وسایل عمومی در شهر سفر کنند. مثل آقای پیروز حناچی. تا مردم از مسئولانشان یاد بگیرند. وگرنه وقتی مسئولان در این کمپین شرکت نکنند، سهشنبههای بدون خودرو در حد شعاری زیبا باقی خواهد ماند.