انقلاب پزشکی در درمان ناباروری
به دنیا آمدن نخستین نوزاد از رحم پیوندی بیمار مرگ مغزی، یک پدیده جدید و شگفتآور در دنیای پزشکی بهحساب میآید
مدتی پیش پزشکان دانشگاه سائوپائولوی برزیل اعلام کردند: نوزادی که از یک رحم پیوندی از بیمار مرگ مغزی به دنیا آمده، بعد از گذشت 7ماه سالم است و میتواند به زندگی عادی ادامه دهد. نوزاد دختر چند ماه پیش به دنیا آمده بود اما خبر «انقلاب جدید دنیای پزشکی» همین چند روز پیش به رسانهها اعلام شد. موفقیتآمیز بودن این عمل به این معنا است که تحولی جدی در دانش بارورسازی رخ داده و برای مادرانی که روشهای کنونی برای بچهدار شدن آنها هیچ فایدهای نداشت امید تازهای بهوجود آمده است.
تلاشهای ناموفق
پیشتر 11 عمل پیوند رحم انجام شده بود که موفقیتآمیز هم بودند اما در تمام موارد اهداکننده زنده و از اقوام یا دوستان گیرنده بوده است. به گزارش همشهری، در این مورد خاص اما رحم یکدهنده غریبه فوت شده به فرد دیگری پیوند خورده و برخلاف چند مورد قبلی، موفقیتآمیز نیز بوده است. سالهاست پزشکان برای پیوند رحم به بیماران تلاش میکنند اینبار اما برای اولینبار رحم یک فرد دچار مرگ مغزی به فرد زنده پیوند خورده و عضو پیوندی توانسته با موفقیت از جنین نگهداری کند. در پروژه موفقتآمیز پزشکان دانشگاه «سائوپائولو» در برزیل، اهداکننده یک زن 45ساله و مادر 3 فرزند بوده است. گیرنده رحم، مادری 32ساله و روانشناس است که بهخاطر ابتلا به یک سندروم نادر بهطور مادرزاد بدون رحم متولد شده بود. بعد از به دنیا آمدن نوزاد دختر، رحم پیوند زده شده از بدن خارج شد تا «ریسک پس زدن عضو پیوندی» برطرف شود و مادر نیازی به مصرف داروی بیشتر نداشته باشد.
ریسکهای بزرگ
پس زدن عضو پیوندی
عمل پیوند عضو همیشه با ریسک «پس زدن» عضو پیوندی روبهروست. در این پدیده، سیستم دفاعی بدن، عضو جدید وارد شده را به منزله یک جسم خارجی تلقی میکند و علیه آن وارد عمل میشود. برای پایین آوردن ریسک عمل، گیرنده رحم تا 5ماه تحت نظارت پزشکان بود تا رحم برای پذیرایی از جنین حاضر شود.
رحم اجارهای ناتوان
در عمل بارورسازی یا لقاح مصنوعی، تخمک ماده در محیط آزمایشگاهی بارور شده و تا رسیدن به مرحله جنینی در آزمایشگاه رشد میکند. پس از این و برای ادامه رشد، جنین باید حتما به یک رحم زنده منتقل شود. در بسیاری موارد، از رحم اجارهای استفاده میشود. روش دیگر، انتقال جنین به رحمی است که به بدن مادر پیوند زده شده است. دکتر ناصر اقدم، عضو هیأتعلمی پژوهشگاه رویان به همشهری میگوید: «ممکن است بدن نتواند از جنین به خوبی نگهداری کند. از طرفی وابستگیهای عاطفی و دردسرهای دیگری که حین بارداری پیش میآید، باعث شده رحم اجارهای به یک چالش تبدیل شود. از طرفی دیگر، پیوند رحم نیز - اگر مشکلات پزشکی مثل پس زدن عضو را درنظر نگیریم - بهصورت بسیار نادری انجام میشود چون فرددهنده مناسب بسیار کم است و بسیار کم پیش میآید که تمام فاکتورهای گیرنده ودهنده با یکدیگر همخوانی داشته باشد.» «دنی ازنبرگ»، سرپرست این پروژه تحقیقاتی پزشکی درباره تحولی که به واسطه این عمل موفقیتآمیز پیش آمده در این رابطه به گاردین میگوید: «تعداد افراد زندهای که مایل به اهدای رحم هستند، بهطور قابلتوجهی از اهداکنندههای اعضای بدن بعد از مرگ، کمتر است. به همین دلیل، اهدای عضو یک فرد مرگ مغزی شانس بچهدار شدن را برای تعداد بسیار بیشتری از مردم جهان فراهم میکند.»