نمای نزدیک
سارقان به جاده هم رحم نمی‌کنند
مدیرکل حمل و نقل جاده‌ای خوزستان: گرانی آهن، بیکاری و فقر، انگیزه این افراد برای سرقت تابلوهای راهنمایی است
سیدعلیرضا شریفی| اهواز- خبرنگار:
علائم راهنمایی و رانندگی از مهم‌ترین ابزارها در راهنمایی رانندگان، افزایش احتمال در تصمیم‌گیری‌های درست آنان و کاهش میزان تصادفات هستند. اما در برخی از جاده‌های خوزستان تابلوهای مسیرنما و علائم راهنمایی وجود ندارند. این مساله رانندگان را با مشکلات متعددی مواجه می‌کند و گاه موجب می‌شود آنها راه خود را گم کنند و ساعت‌ها برانند تا به مقصد برسند.
نبود تابلوهای راهنمایی در جاده‌ها با وقوع تصادفات رانندگی ارتباط مستقیم دارد. راننده در زمان و نقطه‌ای که نباید از سرعت خود بکاهد، به دلیل سردرگمی ناشی از نبود تابلوهای راهنمایی، سرعت خودرو را کم می‌کند. او با این کار هم خود و سرنشینان خودرویش و هم سرنشینان خودروهای پشت سر را به دلیل سرعت بالایی که در جاده دارند، به خطر می‌اندازد؛ خطری که گاه ممکن است به وقوع تصادفات مرگبار منجر شود.
این مشکل برای مسافرانی که از شهرها و استان‌های دیگر به خوزستان سفر کرده‌اند و جاده‌ها را نمی‌شناسند، دردسرآفرین و خطرناک‌تر است.
تابلوهای راهنمایی و رانندگی در کشور بر مبنای حجم تردد وسایل نقلیه و شرایط اقلیمی محل تردد نصب و در برخی موارد به‌روزرسانی می‌شوند. وظیفه به‌روز کردن و ایجاد تغییرات در تابلوهای موجود بر عهده اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با همکاری پلیس‌راه و پلیس راهنمایی و رانندگی است.
دقت در تعیین محل مناسب نصب تابلوها و علائم و به‌روزرسانی آنها، با توجه به شرایط روز خودروها و جاده‌ها و نیز استفاده از علائم جدید ترافیکی، کمک قابل‌توجهی به کاهش آمار تصادفات کشور می‌کند.
کمبود یا نبود تابلوها و علائم رانندگی در جاده‌های استان در حالی رانندگان را به دردسر می‌اندازد که مسئولان استان دلیل آن را سرقت آنها از سوی برخی شهروندان عنوان می‌کنند.
سرقت علائم در مسیرهای روستایی
یکی از اهالی روستاهای نزدیک اهواز به همشهری می‌گوید: تابلوهای راهنمایی و رانندگی رانندگان را هدایت و مشخص می‌کنند در مسیر چه تهدیدهایی پیش روی آنهاست. اما در جاده‌های روستایی با کمبود علائم هشداردهنده مواجه هستیم و به همین دلیل خسارت‌های جانی و مالی راننده‌ها و سرنشینان خودروها را تهدید می‌کند.
«رضا کعب‌عمیر» می‌افزاید: البته در جاده اصلی اهواز - شوش، علائم هشداردهنده نصب‌شده در برخی نقاط غلط و نادرست هستند که باید به‌روزرسانی یا اصلاح و ساماندهی شوند.
وی بیان می‌کند: برخی مواقع ما با چشم خود می بینیم که افرادی دارند علائم رانندگی را از جا درمی‌آورند تا با خود ببرند. به پلیس هم اطلاع می‌دهیم اما نیروهای پلیس به‌موقع در محل حاضر نمی‌شوند.
این مرد روستایی ادامه می‌دهد: راه‌های روستایی دچار کمبود تابلوهای راهنمایی هستند و بعضی از تابلوها هم همانطور که گفتم، اشتباه نصب شده‌اند. در این بین سرقت تابلوها دیگر قوز بالای قوز است.
گرانی آهن‌آلات و فقر سارقان
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خوزستان در این زمینه به خبرنگار همشهری می‌گوید: سال گذشته از 29 هزار تابلو و علامت راهنمایی نصب‌شده در جاده‌های استان حدود 3500 تابلو به سرقت رفت.
«غلام‌عباس بهرامی‌نیا» می‌افزاید: سرقت تابلوهای راهنمایی و رانندگی در همه کشور جزو معضلات جاده‌ای است و دلیلش هم گرانی آهن‌آلات و فقر مالی مردم است. اکثر افرادی که دست به سرقت این تابلوها می‌زنند، شغل مناسبی ندارند و از سر فقر به جاده‌ها می‌زنند و تابلوهای راهنمایی را که از جنس آهن هستند، با خود می‌برند و می‌فروشند و پول آن را به زخم زندگی‌شان می‌زنند. اما خب، سرقت تابلوها برای رفع معضلات معیشتی راه درست و مناسبی نیست.
وی بیان می‌کند: تنها کاری که اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای توان انجام آن را دارد، این است که موضوع را به مقامات قضایی و انتظامی اطلاع دهد. این دستگاه‌ها هم کارهایی انجام داده‌اند، اما تا الان راه‌حلی برای پایان دادن به این مشکل پیدا نشده است.
بهرامی‌نیا عنوان می‌کند: عدد و رقم درستی درباره میزان خسارت واردشده به جاده‌ها نداریم، اما جبران تابلوهای سرقت‌شده و نصب دوباره آنها هزینه سنگینی دارد.
سرقت در همه جاده‌ها وجود دارد
از مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خوزستان می‌پرسیم سرقت تابلوهای راهنمایی و علائم هشداردهنده در کدام جاده‌ها بیشتر صورت می‌گیرد و وی پاسخ می‌دهد: این مساله در همه راه‌های مواصلاتی اصلی و فرعی و جاده‌های شهری و روستایی استان وجود دارد و نمی‌توانیم بگوییم در کدام نقطه بیشتر یا کمتر است.
بهرامی‌نیا با بیان این‌که در نصب علائم هشداردهنده چیزی برای جایگزینی آهن نداریم، می‌گوید: آهن بیشترین دوام و مقاومت را در برابر شرایط آب و هوایی خوزستان دارد. اما به دنبال این هستیم که به جای نصب تابلوهای مسیرنمای عمودی، از تابلوهای افقی استفاده کنیم و به این سمت داریم حرکت می‌کنیم. البته برخی از تابلوهای راهنمایی و رانندگی باید از جنس آهن باشند و به صورت عمودی نصب شوند تا در کاهش حوادث جاده‌ای و راهنمایی رانندگان موثر باشند.
نیاز به فرهنگ‌سازی
یک کارشناس مسائل ایمنی راه‌ها نیز به همشهری می‌گوید: با توجه به گرانی آهن، سرقت این تابلوها شتاب بیشتری به خود گرفته و لازم است تعاملی بین دادگستری و اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در راستای شناسایی نقاطی که بیشترین سرقت‌ها در آنها صورت می‌گیرد، ایجاد شود.
«کریم سالمی» می‌افزاید: بنا بر آمارهای کشوری، بیشترین میزان سرقت علائم هشداردهنده در مسیرهای نزدیک به محدوده‌های مسکونی اتفاق می‌افتد. این نشان می‌دهد در صورت فرهنگ‌سازی می‌توان جلوی خسارت‌ها را گرفت.
سالمی می‌گوید: با توجه به آمار اعلام‌شده درباره سرقت تابلوهای راهنمایی و رانندگی، در مرحله نخست می‌توان اعتبارات هزینه‌شده برای خرید و نصب این تابلوها را به عنوان حق نگهبانی به مردم ساکن در پیرامون جاده‌ها پرداخت کرد تا مانند لوله‌های نفتی، حراست از تابلوها به خود مردم واگذار شود.
برخورد با سارقان و مالخرها
این کارشناس راه ادامه می‌دهد: تجربه نشان داده است که برای رسیدن به اهداف بزرگ‌تر و حراست از منابع ملی باید آموزش و فرهنگ‌سازی در جوامع محلی توسعه یابد.
وی با بیان این‌که بخشی از مشکل سرقت با حراست دقیق‌تر و همچنین فرهنگ‌سازی درست حل می‌شود، اضافه می‌کند: اما بخش دیگر از طریق برخورد با متخلفان حل می‌شود، یعنی مالخرهایی که اموال مسروقه را از سارقان خریداری می‌کنند. اینها باید تنبیه و مجازات شوند.
سالمی عنوان می‌کند: اگر مراجع قضایی بتوانند نظارت دقیق‌تری بر عملکرد کسانی که اقدام به خرید آهن‌آلات از سارقان می‌کنند، اعمال کنند تا سارقان راهی برای فروش تابلوها نداشته باشند، بخش مهمی از مشکل برطرف خواهد شد. البته این کار اصلا آسان نیست.
سرقت تابلوهای راهنمایی از نگاه قانون
«احسان روشنی» حقوقدان است و در گفت‌وگو با همشهری درباره سرقت تابلوهای راهنمایی جاده‌ها از نظر حقوقی توضیح می‌دهد: قانون‌گذار برای مجازات سارقان و کسانی که به اموال عمومی ضربه وارد می‌کنند، مجازاتی در نظر گرفته است که شرح آن در ماده 687 قانون تعزیرات مصوب سال 75 درج شده است.
وی می‌گوید: طبق این ماده قانون، هر کس در وسایل و تاسیسات مورد استفاده عمومی از قبیل شبکه‌های آب و فاضلاب، برق، نفت، گاز و پست که با هزینه یا سرمایه دولت یا با سرمایه مشترک دولت و بخش غیردولتی و یا توسط بخش خصوصی برای استفاده عمومی ایجاد شده و همچنین در علائم راهنمایی و رانندگی و سایر علائمی که به منظور حفظ جان اشخاص یا تامین تاسیسات فوق و جاده‌ها نصب شده است، مرتکب تخریب یا ایجاد حریق یا از کار انداختن یا هر نوع خرابکاری دیگر شود، بدون آن‌که منظور او اخلال در نظم و امنیت عمومی باشد، به حبس از 3 ماه تا 10 سال حبس تعزیری درجه 4 محکوم خواهد شد.
***
هرچند برخوردهای حقوقی با سارقان می‌تواند در کاهش سرقت‌ها موثر باشد، اما به نظر می‌رسد آموزش‌های به‌موقع و فرهنگ‌سازی در زمینه کاهش سرقت علائم هشداردهنده راه‌گشاتر است چراکه سرقت این علائم می‌تواند به بروز خسارت‌های مالی و جانی برای سایر مردم منجر شود.
شاید خودرویی که به دلیل نبود تابلوی راهنمایی و رانندگی در جاده دچار مشکل می‌شود و سرنشینان آن به دردسر می‌افتند، از اعضای خانواده یکی از همین سارقان باشند، پس با فرهنگ‌سازی اصولی باید این مشکل را برای همیشه حل کرد.
