مسعود میر/روزنامه‌نگار
حالا که این متن نوشته می‌شود سر و صدای آنهایی که «بینوایان» را صرفا یک اثر تشریفاتی و مملو از تبختر می‌خواندند اندکی کم شده‌است. بینوایان هرشب در سالن ویژه جدیدترین هتل شهر تهران روی صحنه می‌رود و موج استقبال‌کنندگان نشان می‌دهد که تماشای روایت موزیکال تیره‌بختان قرن نوزدهم فرانسه برای ایرانی‌های قرن بیست‌و‌یکم که البته چندان اهل تماشای تئاتر نیستند تا این لحظه جذاب بوده‌است. قبل از اینکه نمایش بینوایان روی صحنه بیاید اظهارنظرهای منفی درباره قیمت بلیت‌ها و فضای به‌اصطلاح لاکچری که هنر مردمی- تئاتر- را تحت‌الشعاع قرار داده، بلند شد؛ پس بهتر است یک‌بار دیگر تکلیف این موضوع را با خودمان روشن کنیم که اجرای تئاتر در سالن‌های باشکوه و تجربه حال و هوای تشریفاتی در اجرای یک نمایش موزیکال، ذات مردمی‌بودن تئاتر را نه در ایران که در کشورهایی که داعیه مهد تئاتر‌بودن هم دارند مخدوش نکرده و نخواهد‌کرد.
در بسیاری از کشورهای اروپایی و البته آمریکا سالن‌های نمایش خاص و البته نمایش‌هایی باشکوه همواره به اجرا درآمده‌اند و البته قیمت بلیت این نمایش‌ها هم همیشه به جهت تامین هزینه‌های گزاف طراحی لباس و صحنه و دستمزد انبوه بازیگران و نوازندگان بالا بوده‌است. نمایش بینوایان به کارگردانی حسین پارسایی هم از این قاعده مستثنا نیست و بهتر است حرف و حدیث‌ها درباره این گردش مالی را با نگاهی واقع‌گرایانه مورد توجه قرار دهیم.
موضوع دیگر درباره بینوایان که البته در هجمه‌های مالی و خرده‌روایت‌هایی درباره دستمزد بازیگران و اجاره سالن و موارد مشابه به فراموشی سپرده شده‌است چیزی نیست جز تجربه متفاوت رؤیایی با یک تئاتر موزیکال؛ تجربه‌ای که این شب‌ها حدود 2000نفر در تهران آن را به قیمت بالا و البته مرارت بسیار از آن خود می‌کنند. بی‌تردید تماشای دوساعت اجرای یک ارکستر بزرگ و جولان ده‌ها بازیگر که کارشان با تجهیزات صوتی و تصویری قابل‌قبول تکمیل می‌شود بر صحنه نمایش، آن‌هم بدون گزند مشکلاتی چون قطع صدا و تصویر برای ما تجربه‌ای خواستنی خواهد‌بود.
دست آخر اینکه جنس نقل‌قول‌ها و اظهارنظرهای عمومی و نه تخصصی درباره این نمایش بیشتر حکایت از آن دارد که تماشاگر هنوز نتوانسته پلی بین تصوری که از اجرای تئاتر چه به لحاظ فرم و چه از نظر اجرای بازیگران در ذهن داشته و آنچه در بینوایان می‌بیند، بزند. نباید فراموش کرد که ادای دیالوگ‌ها به‌صورت شعر و آواز و در‌هم آمیخته با موسیقی، اساس نمایش‌های موزیکال است و اگر چنین تجربه‌ای برای بعضی‌ها چندان خوشایند نبوده نباید آن را به پای ضعف نمایش گذاشت.
* تیره‌بختان: عنوانی که یوسف اعتصامی ملقب به اعتصام‌الملک، پدر پروین اعتصامی، به‌عنوان نخستین مترجم رمان بینوایان در ایران برای این رمان انتخاب کرد.
شُکوهِ تیره‌بختان*
درباره نمایش موزیکال بینوایان که حلقه مخاطبان تئاتر در ایران را گسترده کرده‌است
در همینه زمینه :
